Emine Semiye'nin Ablası Fatma Aliye'ye Mektupları

Yıl 2007, Sayı: 14, 131 - 142, 01.06.2007

Şefika Kurnaz

Öz

Meşhur tarihçi, hukukçu ve devlet adamı Ahmet Cevdet Paşa'nın kızları olan Fatma Aliye ve Emine Semiye, Osmanlı kadın hareketinin önemli iki ismidir. Her ikisi de, kendi çağlarında eserleri, düşünceleri, faaliyetleri ve yaşayışları ile etkili olmuşlardır. Emine Semiye'nin çeşitli tarihlerde ablası Fatma Aliye'ye yazdığı dört mektup bulunmaktadır. Bu mektuplar, iki kardeşin kişisel tarihleri kadar, Osmanlı kadınlık tarihinin belli bir dönemine de ışık tutan özgün bilgiler vermektedir. Meşrutiyet'in hemen ardından İstanbul'da kadınlara yönelik saldırılar, bunları önlemek için Jöntürklerden müfrezeler oluşturulması, Emine Semiye'nin Hukuk-ı Nisvan adıyla gizli bir dernek kurma niyeti, Emine Semiye'nin Paris izlenimleri bu bilgiler arasındadır

Anahtar Kelimeler

Emine Semiye, Fatma Aliye, mektup, kadın, Edirne, İstanbul, Paris

Letters of Mrs. Emine Semiye to Her Old Sister Mrs. Fatma Aliye

Öz

Fatma Aliye and Emine Semiye, the daughters of the famous historian, jurist, and statesman Ahmet Cevdet Pasha, were the two important figures of the Ottoman times women’s movement. They were influential with their works, ideas, activities and life styles. Four letters that Emine Semiye wrote to her elder sister Fatma Aliye at different times now survive. These letters give us first hand information not only about the personal histories of the sisters but also about the history of the Ottoman women. Among the given information in the letters are the attacks against women in Istanbul just after the Declaration of the Second Constitutional Monarchy; the Jeun Turc attempts to prevent these attacks; Emine Semiye’s intention to establish a secret organization under the name “Hukuk-i Nisvan” Women’s Rights ; and again Emine Semiye’s impressions about Paris

Anahtar Kelimeler

Emine Semiye, Fatma Aliye, letter, woman, Edirne, İstanbul, Paris

Kaynakça

• AŞA, Emel (1993), Fatma Aliye Hanım (Hayatı-Eserleri-Fikirleri), İstanbul Üniversitesi SBE Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
• ÇAKIR, Serpil (1994), Osmanlı Kadın Hareketi, İstanbul: Metis Yayınları.
• EMİNE SEMİYE (tsz.), Hürriyet Kokuları, Milli Kütüphane., Yazma. A 4664.
• ----------, Kalem Tecrübeleri, Milli Kütüphane., Yazma. A2685.
• ----------, (1926), “Medenî Muaşeret”, İzler, sayı 21, 1 Kânun-ı sâni 1926.
• ----------, (1926/1), “Emine Semiye Hanımefendi’nin Mecmuamıza Mektupları”, İzler, sayı 9, 18 Mart 1926.
• ESEN, Nükhet (2000), “Bir Osmanlı Kadın Yazarın Doğuşu”, Journal of Turkish Studies/Türklük Bilgisi Araştırmaları, Agâh Sırrı Levend Hâtıra Sayısı, vol.24, Harvard: 115-120.
• HÜRMEN, F. Rezan (2004), Münevver Bir Türk Hanımı Ressam Naciye Neyyal Hanımefendi’nin Mutlakiyet, Meşrutiyet ve Cumhuriyet Hatıraları, 2. baskı. İstanbul: Pınar Yayınları.
• ----------,-Tülay GENÇTÜRK (1993), Atatürk Kitaplığı Fatma Aliye Hanım Evrakı Katalogu I, İstanbul.
• KURNAZ, Şefika (1996), II. Meşrutiyet Döneminde Türk Kadını, İstanbul: MEB Yay.
• ----------, (2007), “Emine Semiye’nin Siyasal Portresi”, 39. ICANAS, 10-15 Eylül 2007, Bildiri Özetleri Kitabı, Ankara: Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu: 453-454.
• ----------, (2007), “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Bir Öncü Kadın Yazar: Emine Semiye”, Uluslararası Türklük Bilgisi Sempozyumu, 25-27 Nisan 2007, Erzurum, Basılmamış bildiri.
• TOROS, Taha (1992), Mazi Cenneti, İstanbul: İletişim Yayınları.
• TUNCOR, Ferit Râgıb (1969), “Emine Semiye”, Önasya, c. IV, sayı 41, Ocak, s. 16.