Hans Dernschwam’ın İstanbul ve Anadolu’ya Seyahat Günlüğü’ndeki Türk İmajı Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2008, Sayı: 15, 110 - 125, 01.01.2008

Ayalp Talun İnce

Öz

Hugo Dyserinck’in 1966 yılında yayımlanan “Zum Problem der ‘images’ und ‘mirages’ und ihre Untersuchung im Rahmen der Vergleichenden Literaturwissenschaft” başlıklı makalesi imgebilimi karşılaştırmalı edebiyat biliminin bir alt dalı olmaktan çıkarmış, kendi başına bir bilim dalı olarak inceleme yapmasına olanak tanımıştır. Aşağıda inceleme bu nedenle imgebilim çerçevesinde, hümanist seyyah H. Dernschwam’ın 1553-55 arasında kaleme almış olduğu “İstanbul ve Anadolu’ya Seyahat Günlüğü”ndeki Türk-İslam imajı gösterilerek seyahat günlüklerinin imaj yaratma konusundaki yaklaşımları gözler önüne serilmeye çalışılacaktır

Anahtar Kelimeler

İmgebilim, Türk imajı, seyahatname, Dernschwam, Osmanlı tarihi, Avrupa tarihi

An Analysis of the Turkish Image in Hans Dernschwam’s “İstanbul ve Anadolu’ya Seyahat Günlüğü” A Diary of Travels to Istanbul and Anatolia

Öz

Hugo Dyserinck’s article “Zum Problem der ‘images’ und ‘mirages’ und ihre Untersuchung im Rahmen der Vergleichenden Literaturwissenschaft”, published in 1966, led to the recognition of imagology as an autonomous discipline, rather than as a sub-discipline of comparative literature. The presented article, thus, aims at explaining how the Islamic Turkish image appears in the 16th century work of the German traveller H. Dernschwam, titled “İstanbul ve Anadolu’ya Seyahat Günlüğü”

Anahtar Kelimeler

Imagology, Turkish image, travellogues, Dernschwam, Ottoman history, European History

Kaynakça

• AKBULUT, Nazire (1997) “Das fremde Eigenbild der Türken”, Diyalog 1997: 31-46
• AYTAÇ, Gürsel (1999) Genel Edebiyat Bilimi, İstanbul: Papirüs.
• BABINGER, Franz (1986) Hans Dernschwam’s Tagebuch einer Reise nach Konstantinopel und Kleinasien: (1553/55). Berlin: Duncker ve Humblot.
• DERNSCHWAM, Hans (y.t.y.) İstanbul ve Anadolu’ya Seyahat Günlüğü, (Çev.. Yaşar Önen) Kültür Bakanlığı Yayınları No: 885, Dünya Edebiyatı Dizisi No: 5, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
• DYSERINCK, Hugo (1966) “Zum Problem der “images” und “mirages” und ihre Untersuchung im Rahmen der Vergleichenden Literaturwissenschaft.” Arcadia, Zeitschrift für vergleichende Literaturwissenschaft, Berlin, 1/1966: 107-120.
• EICKHOFF, Ekkehard u. Mitarb. v. Rudolf EICKHOFF (1988) Venedig, Wien und die Osmanen. Umbruch in Südosteuropa 1645-1700. Stuttgart: Klett-Cotta.
• FAROQHI, Suraiya (1995) Kultur und Alltag im osmanischen Reich vom Mittelalter bis zum Anfang des 20. Jahrhunderts. München: Beck.
• GÖSSMANN, Wilhelm (1996) Deutsche Kulturgeschichte im Grundriss. Neubearbeitung. Ismaning: Max Hueber.
• GÜVENÇ, Bozkurt (1997) Türk Kimliği. Kültür Tarihinin Kaynakları. İstanbul: Remzi.
• HANÇERLİOĞLU, Orhan (1975) Felsefe Sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitapevi.
• İNALCIK, Halil (1999) “Osmanlı’nın 700. Yılı”. İdea, Demokrasi ve Siyaset Kültürü Dergisi, Sayı 4, Güz 99: 35.
• KULA, Onur Bilge (1993a) “Martin Luther II: Türk’e Karşı Ordu Vaazı’ (Heerpredigt wider den Türken) ya da ‘Türk, Şeytanın Son ve Tehlikeli Öfkesidir ’” Gündoğan Edebiyat Dergisi Kış 1993a: 27-42.
• KULA, Onur, Bilge (1993b) Alman Kültüründe Türk İmgesi I ve II.” Ankara: Gündoğan Yayınları.
• LE GOFF, Jacques (1997) Jacques Le Goff erzählt die Geschichte Europas, Frankfurt a. M: Bundeszentrale für polit. Bildung Campus.
• MATUZ, Josef (1985) Das Osmanische Reich. Grundlinien seiner Geschichte. Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft.
• MORTAN, Kenan ve WINKELMANN, Sibylle (ed.) (1994): Wilfried Buch’un Anısına. 30.10.1926.- 22.02.1994. Mersin: Mersin Üniv. Rek. Yay.
• MÜLLER, Helmut vd. (1990) Deutsche Geschichte in Schlaglichtern. 2. güncelleştirilmiş ve genişletilmiş baskı. Mannheim: Meyers.
• ÖZTÜRK, Ali Osman (1997) “Türkenbild in Europa”, Diyalog 1997: 11-30.
• PÜSKÜLLÜOĞLU, Ali (1995) Türkçe Sözlük, İstanbul:Yapı Kredi Yay.
• SCHULZ, Klaus (1965) Aus Deutscher Vergangenheit. München: Hueber.
• SCHULZE, Winfried (1978) Reich und Türkengefahr im späten 16. Jahrhundert. Studien zu den politischen und gesellschaftlichen Auswirkungen einer äußeren Bedrohung. München: C.H. Beck.
• TİMUR, Taner (2000) Osmanlı Kimliği. Ankara: İmge.