TUÑUQUQ YAZITLARININ 13. SATIRINDAKİ (I/GÜNEY 6) CÜMLENİN YENİ BİR YORUMU

Yıl 2022, Cilt: 2022 Sayı: 43, 1 - 6, 26.06.2022

Erdem Uçar

Öz

Tuñuquq yazıtları, edebî ve tarihî bakımdan paha biçilmez bir hazinedir. Yazıtlar, 1897’de Y. N. Klements tarafından keşfedilmiştir. Keşiften iki yıl sonra yazıtın ilk ilmî neşrini Radloff
(1899) gerçekleştirmiştir. Yazıtlar, bu neşirden sonra pek çok araştırmacı tarafından yeniden okunup yorumlanmıştır. Tuñuquq yazıtlarının on üçüncü satırı anlamı ve okunuşu bakımından sorunludur. Cümle hakkında şimdiye kadar çeşitli yorumlar yapılmasına rağmen, henüz kesin bir çözüm bulunmuş değildir. Makalede cümle için yeni bir okuma ve anlamlandırma önerilecektir.

Anahtar Kelimeler

Eski Türkçe, Tuñuquq yazıtları, 13. satır, öz, üz, özçi.

Kaynakça

• Alyılmaz, C. (2021). Bilge Tonyukuk Yazıtları. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Aydın, E. (2020). Tonyukuk Yazıtının 13. Satırındaki Deyim Üzerinde Yeni Bir Okuma ve Anlamlandırma Önerisi. Türkbilig, 39, 71-79.
• Baskakov, N. A. ve Toşçakova, T. M. (1947). Oyrotsko-Russkiy Slovar’ Okolo 10000 Slov. Moskva: OGIZ.
• Baskakov, N. A. (1958). Karakalpaksko-Russkiy Slovar’ (okolo 30.000 slov). Moskva: Gosudarstvennoye Izdatel’stvo Inostrannıh i Natsional’nıh Slovarey.
• Chen, Hao (2021). A History of the Second Türk Empire (ca. 682-745 AD). Leiden-Boston: Brill.