Son yıllarda akademik metinlerdeki üstsöylem (metadiscourse) kullanımı üzerine yapılan çalışmalar, yazarın okurlara daha okur dostu ve tutarlı bir söylem sunmak için başvurduğu üstsöylemsel birimlerin, yazarın bulunduğu toplumun kültürel kimliği hakkında da bilgi taşıdığını ortaya koymaktadır. Bu çalışma, yabancı dil olarak Türkçe öğretimi amacıyla hazırlanan ders kitaplarında ben ve biz birinci kişi kullanımlarını incelemeyi ve bu kullanımların üstsöylem işlevlerini belirleyerek Türk kültürünü özellikle bireycilik-toplumsalcılık (individualism-collectivism) karşıtlığında nasıl yansıttığını ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu amaçla, Hyland’ın (2005a) Kişilerarası Üstsöylem Modeli kapsamında Yedi İklim, Yeni Hitit, İstanbul Yabancılar için Türkçe C seviyesi ders kitaplarının okuma metinlerindeki birinci tekil kişi ve birinci çoğul kişi kullanımları ve üstsöylemsel işlevleri nitel ve nicel olarak incelenmektedir. Veri çözümlemesi, ders kitaplarında birinci çoğul kişi adıl kullanımlarına daha fazla başvurulduğunu ve bu kullanımların sıklıkla kapsayıcı biz (inclusive we) üstsöylem işleviyle katılım belirleyicisi (engagement marker) olarak ortaya çıktığını göstermektedir. Bu bulgunun, hem Türkçenin sondan eklemeli (agglutinative) ve adıl düşüren (pro-drop) bir dil olması hem de Türk kültürünün daha çok toplumsal bir kimliğe sahip olmasından kaynaklandığı ileri sürülebilir. Bu çalışmanın sonuçlarının, yabancı dil ders materyalleri hazırlayanlara üstsöylem işlevi gören ögelerin kültürel yansımalardaki işlevi hakkında farkındalık sağlaması beklenmektedir.
üstsöylem ders kitapları yabancı dil olarak Türkçe kültür birinci tekil kişi adılı birinci çoğul kişi adılı adıl kullanımı
Recent studies on metadiscourse use in academic texts have revealed that the metadiscursive units that the author employs to present their readers with a more reader-friendly and coherent discourse also carry information about the cultural identity of the society of the authors. This study aims to examine the realizations of I and we in textbooks prepared for teaching Turkish as a foreign language, to determine their metadiscourse functions and to reveal how these uses reflect Turkish culture especially in regard to individualism-collectivism dimension. To this end, within the scope of Hyland's (2005a) Interpersonal Metadiscourse Model, the reading texts in Yedi Iklim, Yeni Hitit, Istanbul C level Turkish textbooks for foreigners are examined in terms of first person singular and first person plural usage and their metadiscursive functions qualitatively and quantitatively. Data analysis shows that first person plural pronouns are frequently used in the textbooks and these usages frequently appear as engagement markers with the inclusive we metadiscourse function. It can be argued that this finding stems from the fact that Turkish is an agglutinative and pro-drop language and that Turkish culture has more of a collective identity. The results of this study are expected to provide awareness to those who prepare foreign language course materials about the function of metadiscourse elements in cultural reflections.
metadiscourse textbooks Turkish as a foreign language culture first person singular pronoun first person plural pronoun pronoun usage
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Konular | Bütünce Dilbilimi, Söylem ve Bağlamsal Dilbilim |
Bölüm | Araştırma Makaleleri |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 27 Aralık 2024 |
Gönderilme Tarihi | 11 Mart 2024 |
Kabul Tarihi | 1 Temmuz 2024 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Cilt: 2024 Sayı: 48 |