Dispositions of Divorce Between the 2001-2009 Years in Turkey

Yıl 2012, Cilt: 17 Sayı: 17, 149 - 164, 01.12.2012

Mehmet Meder Mustafa Gültekin

Öz

This study aims at discovering the dispositions of divorce in Turkey between the years 2001-2009. These dispositions were investigated in reference to the geographical extent, reasons for divorce, and the duration of marriage. The increasing levels of divorce in Turkey clearly signify the gradual downfall of the traditional family model. The issues of divorce is constructed according to a method of investigation in line with the relational and wholistic logic of social reality. In the last years of 2001-2009 time period, Istanbul represents a risky province of divorce with a distinctive divorce level. In the year of the economic crisis, 2001, divorce caused by abandonment is increased while in the years 2004-2005 divorce caused by dissensions is the distinctive factor. Moreover, divorce levels with less than five-year marriages in 2001 is distinct while in the years 2008-2009 the divorce levels of long term marriages is increased singnifying a risky profile of divorce. In conclusion, it is sufficient to note that the rapid social transformations in Turkey in recent years be risk of the social constitution of marriage.

Anahtar Kelimeler

Corresponce analysis, dispositions of divorce, risky profiles of divorce, traditional-family size, economic crisis

TÜRKİYE’DE 2001-2009 YILLARI ARASINDAKİ BOŞANMA EĞİLİMLERİ

Öz

Bu çalışma Türkiye’nin 2001-2009 yılları arasındaki boşanma eğilimlerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Bu eğilimler coğrafi bölgeler, boşanma nedenleri ve evlilik süreleri çerçevesinde araştırılmıştır. Türkiye’de son yıllarda belirgin biçimde artışa geçen boşanma olayları geleneksel geniş aile modelinin gittikçe zayıfladığının en açık toplumsal göstergelerinden birini oluşturmaktadır. Boşanma olayları bu çalışmada toplumsal gerçekliğin ilişkisel ve bütünsel mantığına uygun düşen bir araştırma metodu aracılığıyla inşa edilmektedir. 2001-2009 zaman diliminin son yıllarında İstanbul ayırt edici boşanma yoğunluğuyla riskli boşanma bölgesini temsil etmektedir. 2001 ekonomik kriz yılında terk nedenli boşanmalar, 2004-2005 yıllarında ise geçimsizlik nedenli boşanmalar öne çıkmaktadır. Bunların yanı sıra 2001 ekonomik krizinin ilk yıllarında evlilikleri beş yılını doldurmamış çiftler boşanma yoğunluğuyla öne çıkarken, 2008 ve 2009 yıllarında uzun süre evli kalmış çiftler boşanma yoğunluğuyla öne çıkmakta ve riskli boşanma profilini temsil etmektedirler. Sonuç olarak, Türkiye’de son yıllarda meydana gelen sarsıcı toplumsal dönüşümlerle birlikte evlilik kurumunun risk oluşturmaya başladığı görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Mütekabiliyet analizi, boşanma eğilimleri, riskli boşanma profili, geleneksel-geniş aile, ekonomik kriz

Kaynakça

• Amato, R. P. (2000). The Consequences of Divorce for Adults and Children. Journal of Marriage and Family, 62 (4), 1269-1287.
• Arıkan, Ç. (1996). Halkın Boşanmaya İlişkin Tutumları Araştırması. T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Başkanlığı, Ankara.
• Atalay, B. (1992). Türk Aile Yapısı Araştırması. Ankara.
• Battal, A. (2008). Boşanma Sebepleri. T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, İstanbul.
• Boşanma Nedenleri Araştırması. (2009). T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Bourdieu, P. (2007). Vive La Crise!: Sosyal Bilimde Heteredoksi için. Ocak ve Zanaat: Pierre Bourdieu Derlemesi, G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı, Ü. Tatlıcan (Der.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Calhoun, C. (2007). Bourdieu Sosyolojisinin Ana Hatları. Ocak ve Zanaat: Pierre Bourdieu Derlemesi, G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı, Ü. Tatlıcan (Der.). İstanbul: İletişim Yayınları,
• Castells, M. (2008). Kimliğin Gücü/Enformasyon Çağı: Ekonomi, Toplum ve Kültür. İstanbul. Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Cherlin, J.A. (1992). Marriage, Divorce, Remarriage. United States of America. President and Fellows of Harvard College.
• Giddens, A. (1999). Toplumun Kuruluşu. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
• Giddens, A. (2000). Üçüncü Yol-Sosyal Demokrasinin Yeniden Dirilişi. İstanbul: Birey Yayınları.
• Kümbetoğlu, B. (1997). Aile, Evlilik, Nikâh: Farklılaşan Kavramlar, Toplum ve Bilim Dergisi, 73, 111-128.
• Loveless S. A. (2007). The Family in Milennium: The Place of Family in Human Society. United States of America. Praeger Publishers.
• Löfgren, K. (2007). Pierre Bourdieu, Mütekabiliyet Analizi ve İstatistik Eğitimi. Ocak ve Zanaat: Pierre Bourdieu Derlemesi, G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı, Ü. Tatlıcan (Der.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Marriage and Divorce Statistics (2011). 26 Nisan 2011 tarihinde http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained adresinden erişildi.
• Robinson, M. (1997). Divorce as Family Transition- When Private Sorrow Becomes A Public Matter. London: Karnac Books.
• Türk Aile Yapısı Araştırması. (2006). T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Türkaslan, N. ve Demirkan, S. (2008). Üniversite Gençliğinin Evliliğin Kuruluşuna İlişkin Görüş ve Düşünceleri. T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara
• World Divorce Statistics (2002). 25 Nisan 2011 tarihinde http://www.divorcemag.com/statistics/statsWorld.shtml adresinden erişildi.