ÜRKEK BİR REALİST, HAYALPEREST BİR İDEALİST SAMET AĞAOĞLU

Yıl 2008, Sayı: 9, 53 - 73, 01.12.2008

Cumhur Aslan

Öz

Samet Ağaoğlu, 20. yüzyıl Türk edebiyatında sıradan insanı anlatan

öyküleriyle tanınmış, genellikle karamsar, melankolik, kötümser kişiliklere yer

vermiş önemli öykücülerimizden biridir. Liberal görüşleriyle tanınan önemli

siyaset adamı ve düşünürlerimizden biri olan Ahmet Ağaoğlu’nun oğlu olan

Samet Ağaoğlu, sürgün, otorite ve nostalji duygularının etkisi altında kalmıştır.

Genel olarak öykülerindeki kahramanların karamsar eğilimli olma nedenleri ise,

sürekli olarak yaşadıkları ölüm ve ölüm karşısında duyulan korku ve kaygılardır.

Ağaoğlu öykücülüğünü etkileyen diğer önemli bir kaynak da, çocukluğundan

beri sürekli olarak okuyup büyük hayranlık duyduğu Dostoyevski’nin

öykücülüğü olmuştur.

Bu makalede ölüm kaygısı ve taklit kavramlarını ele alarak, Türk

düşüncesinde psikanalizin konumu üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ölüm, Korku, Kaygı, Otorite, Dostoyevski.

Kaynakça

• Samet Ağaoğlu, 1 Ağustos 1934, Heykeller Varlık, sayı 26.
• Samet Ağaoğlu, 1 Haziran 1935, Korku ve Neticesi Varlık, sayı 46.
• Samet Ağaoğlu, 1 İkinci Kanun 1935, Bir Hastanın Rüyaları’nda Varlık, sayı 36.
• Samet Ağaoğlu, 9 Mayıs 1938, Dilenciler Varlık, sayı 45.
• Samet Ağaoğlu, Geç Öğrenilen Hakikat, Varlık, 1 Aralık 1947.
• Samet Ağaoğlu, (2003), Bütün Öyküleri, İstanbul, YKY.
• Samet Ağaoğlu, (2003a), Hayat Bir Macera!, İstanbul, Kitap Yayınevi.
• Mustafa Baydar, (1960), Edebiyatçılarımız Ne Diyor?, İstanbul, Yeni Matbaa.
• Oğuz Demiralp, (2005), “Zürriyet”, Kitap-lık, sayı 81, ss.114–126.
• Andre Le Gall, (2006), Anksiyete ve Kaygı, (çev.) İ. Yerguz, Ankara, Dost Yayınları.
• Semih Gümüş, (1994), Kara Anlatı Yazarı, İstanbul, YKY.
• Nurdan Gürbilek, (2001), Kötü Çocuk Türk, İstanbul, Metis Yayınları.
• S. Kierkegaard, (2004), Ölümcül Hastalık Umutsuzluk, (çev.) M. Mukadder Yakupoğlu, Ankara, Doğu-Batı Yayınları.
• S. Kierkegaard, (2004), Kaygı Kavramı, (Çev.) T. Armaner, İstanbul, Türkiye İş Bankası Yayınları.
• H. Von Ditfurt, (1991), Korku ve Kaygı, Çev. N. Barın, Metis Yayınları.
• Şerif Mardin, (1984), “Aydınlar’ Konusunda Ülgener ve Bir İzah Denemesi”, Toplum ve Bilim, sayı 24.
• Şerif Mardin, (1992), Türk Modernleşmesi, İstanbul, İletişim Yayınları.
• Rollo May, (2003), Yaratma Cesareti, (çev.) Alper Oysal, İstanbul, Metis Yayınları.
• Otto Rank, (2000), Doğum Travması, (çev.) Sabir Yücesoy, İstanbul, Metis Yayınları.
• Ahmet Hamdi Tanpınar, (1992), Edebiyat Üzerine Makaleler, İstanbul, Dergah Yayınları.
• Stefan Zweig, (1998), Üç Büyük Usta, (Çev.) A. Yörükan, (5. Baskı), İstanbul, T.İ.B. Kültür Yayınları.