Tarih Perspektifinden Türk Kimliği Üzerine Bazı Düşünceler

Yıl 2008, Sayı: 8, 219 - 226, 01.06.2008

Mehmet Öz

Öz

Makalede Türk kimliğinin tarihî süreçte hangi önemli dönüm noktalarından geçerek geliştiği ve her bir dönemdeki muhtevası ana çizgileriyle ele alınmıştır. Bilindiği gibi, Türk adıyla anılan ilk devlet M.S. 6. yy. ortalarında kurulan Göktürk Kağanlığıdır. İslam-öncesi dönemde daha ziyade Avrasya bozkırlarında konar-göçer bir hayat tarzı içerisinde, boylar ve kabileler halinde yaşayan Türk topluluklarında kabile ve boy mensubiyeti ön plandaydı. Türk tarihinin en önemli dönemeçlerinden biri olan İslamlaşma süreci kimlik açısından dinin başat rol oynadığı bir aşamaya tekabül eder. Genelde Türk tarihinin özelde de Osmanlı tarihinin diğer büyük dönemeci ise modernleşme/yenileşme olarak da ifade edilen Batılılaşma çabaları dönemidir. Bu değişim ve yenileşme dönemi kolektif kimlik alanına da etki etti.

Anahtar Kelimeler

Türkler, kolektif kimlik, tarih, İslam, modernleşme

Kaynakça

• CARR, E.H., (1993). Tarih Nedir, çev. Misket G.Gürtürk, İstanbul, 4. bs.
• ERDEM, Hakan, (2005). “Osmanlı Kaynaklarından Yansıyan Türk İmaj(lar)1”, Dünyada Türk İmgesi, ed. Özlem Kumrular, ss.13-26, İstanbul.
• ERGİN, Muharrem, (1975). Orhun Abideleri, 3. bs., İstanbul.
• EVANS, Richard, (1999). Tarihin Savunusu, çev. Uygur Kocabaşoğlu, Ankara.
• GÖKA, Erol-Murat Beyazyüz, (2005). “Yeni Dünya Düzeninin Kimlik Siyaseti: Psikolojik Bir Bakış Denemesi”, Türkiye Günlüğü, 83, ss. 17-26.
• GÜNGÖR, Erol, (1980). Kültür Değişmesi ve Milliyetçilik, Ankara.
• HALKIN,L., (1989). Tarih Tenkidinin Unsurları, çev. Bahaeddin Yediyıldız, Ankara.
• HANİOĞLU, Şükrü, (2006) Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Zihniyet, Siyaset ve Tarih, İstanbul.
• İbn Haldun, Mukaddime I, (1981) yay. S. Uludağ, İstanbul.
• Kaşgarlı Mahmud, Divanu Lügati’t-Türk Tercemesi, (1939) çev. Besim Atalay, c. I, Ankara.
• Mehmed Neşrî, (1983). Neşrî Tarihi, Haz. M. Altay Köymen, c. I, Ankara.
• Mehmed Neşrî, (1995). Kitâb-ı Cihan-nümâ-Neşrî Tarihi, Yay. F.Reşit Unat-M. Altay Köymen, 3. bs., c. I, Ankara.
• SÖZEN,Edibe, (1995). “Kimlik Kavramının Yeniden Tanımlanması”, Türkiye Günlüğü, 33 , ss. 111-116.
• TOSH, John, (1997). Tarihin Peşinde, çev. Özden Arıkan, İstanbul.
• YÖRÜKAN, Y. Ziya, (2004). (der. ve haz), Müslüman Coğrafyacıların Gözüyle Ortaçağda Türkler-İbn Havkal, İstahrî, Kudâme b. Ca’fer, İbn Fakîh, İbn Rusteh, El- Ya’kûbî, İbn Hurdazbih, İstanbul.