“BİZ” VE “ÖTEKİ”NİN SINIRINDA “BİZ” KALABİLMEK: AMERİKA’DA YAŞAYAN TÜRK GÖÇMENLER ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Sayı: 33, 33 - 56, 18.11.2020

Emel Yiğittürk Ekiyor Tuğba Metin Açer

https://doi.org/10.20427/turkiyat.585029

Öz

Öz: Toplumsal değişim sürecinin (iletişim ve ulaşım olanaklarının artması, savaşlar ya da zorunlu nedenler, eğitim, iş vd.) bir sonucu olarak özellikle 21. yüzyılda ivme kazanan göç olgusu, toplumsal entegrasyon ve uyum ile ilgili tartışmalara da yeni boyutlar kazandırmaktadır. Temelde coğrafi bir yer değişikliği olan göçün anlamı göçmen birey için “sınır” değişikliğinin çok daha fazlasını ifade etmektedir.
Göçmenler bir yandan yaşadıkları toplumla bütünleşme ve uyum sorunları ile karşılaşırken diğer yandan kendi kültürel, etnik ve dini geleneklerini muhafaza etme kaygısı taşımaktadırlar. Bu çalışmada Amerika Birleşik Devletleri’nde yaşayan Türk göçmen ailelerin, çocuklarının yetişmesiyle ilgili tutumları sosyal sınırlarının korunması bağlamında ele alınmıştır. Araştırmanın kuramsal çerçevesini etnisite kuramları arasında “sınır” kavramının önemini ele alan Fredric Barth’ın etkileşimsel yaklaşımı oluşturmaktadır. Bu bağlamda göçmen ailelerin, çocuklarının kültür, örf, adet ve dini geleneklerini öğrenmesi ve sonraki kuşaklara aktarabilmesi, “yabancı”larla evlenmesi, aile bağlılığı gibi grubun sosyal sınırlarını belirleyen dinamiklere yönelik tutumları analiz edilmiştir.
Bu çalışmada nicel araştırma yönteminin anket tekniği ile 2018 Temmuz-Ağustos aylarında 293 kişiden elde edilen veriler analiz edilmiştir. Bulgular genel olarak değerlendirildiğinde; göçmenlerin “biz” ve “öteki”nin kesiştiği noktada hem grup sınırlarının korunmasına yönelik “biz” olarak kalmaya çabaladıkları hem de göç ettikleri ülkeye ait hissetme yani “öteki” gibi olmaya çalıştıkları sonucuna ulaşılmıştır.
Anahtar kelimeler: Amerika, uluslararası göç, göçmen, etnik grup, sosyal sınır.

Anahtar Kelimeler

Amerika, uluslararası göç,, göçmen,, etnik grup, sosyal sınır,

Retaining the “We” in the Borderline between “Us” and “Them”: Turkish Immigrants in the US

Öz

Abstract: Immigration accelerated especially in the 21st century as a result of social change (developments in communication and transport technology, wars or necessities, such as education, work etc.) adds a new dimension to discussions about social integration and adaptation. Immigration, basically a change of geographical place, means more than a change of “boundaries” to an immigrant.
While immigrants encounter integration and adaptation problems in the community they live in, they worry about preserving their own culture, ethnic identity and rituals. This study considers the attitudes of Turkish immigrants living in the US towards their children growing up in the US in the context of protecting social borders. The theoretical framework of the study is based on Fredric Barth’s interactional approach who discussed the concept of “border”. Immigrants’ attitudes towards dynamics such as their children’s process of cultural acquisition; custom and practice; ritual and teaching of the next generations; their marriage to “foreigners”; the loyalty to family, a determinant of group social borders were analysed in this context.
The data were analysed following the survey technique of the quantitative research method based on 293 participants from July to August of 2018. The results depict the immigrants’ efforts to balance up retaining their group identity while developing a sense of belonging to their adoptive countries by attempting to become like the “other”.
Keywords: The USA, international migration, immigrant, ethnic group, social border.

Anahtar Kelimeler

The USA,, international migration,, immigrant, ethnic group, social border.

Kaynakça

• Aksoy, A. (2007). Göçmenlik Deneyimine Kozmopolit Perspektiften Bakış. A. Kaya ve B. Şahin (Ed). Kökler ve Yollar Türkiye’de Göç Süreçleri. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. 421-443.Bail, C.A. (2008). The Configuration of Symbolic Boundaries Against Immigrants in Europe. American Sociological Review ,73, 37–59. Barth, F. (1969). Introduction. Ethnic Groups and Boundaries The Social Organization of Culture Difference. F. Barth (Ed.) , Boston: Little, Brown and Company. Betts, A. (2017). Zorunlu Göç ve Küresel Politika (S.M. Türkaslan Çev.). Ankara: Hece Yayınları. Baron, R.S.& Kerr, N. & Miller, N. (1992). Group Process, Group Decision, Group Action. Belmont, CA, US: Thomson Brooks/Cole Publishing Co.Bilgin, N. (1995). Kolektif Kimlik. İstanbul: Sistem Yayıncılık.Bilgin, N. (2007). Kimlik İnşası. İzmir:Aşina Kitaplar.Cangızbay, K. (1999). Sosyolojiler Değil Sosyoloji. Ankara: Ütopya Yayınları.Devos, T. & Banaji, M. R. (2005). American =White?. Journal of Personality and Social Psychology, 88(3), 447–466. Doosje, B., Naomi, E.& Spears, R. (1995). Perceived Intragroup Variability as a Function of Group Status and Identification. Journal of Experimental Social Psychology ,31, 410- 436.Emberling, G. (1997). Ethnicity in Perspectives Complex Societies: Archaeological Perspective. Journal of Archaeological Research, 5(4), 295-344. Erbaş, H. (2019). Gidişlerden Kaçışlara: Göç ve Göçmenlik Kuram, Yöntem ve Alan Yazıları. Ankara:Phoeneix Yayınları.Eren, S. (2007) Göç, Toplumsal Değişme ve Din: Avrupa’ya Göç Eden Türkler Bağlamında Bir Değerlendirme. C.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi , XI/2, 267-288.Gelekçi, C. ve Köse, A. (2009). Misafir İşçilikten Etnik Azınlığa Belçika’daki Türkler. Ankara: Phoenix Yayınları.Gezici Yalçın, M. (2017). Göç Psikolojisi. Ankara: Pharmakon Yayınları.Glick-Schiller, N. & Wimmer, A.(2002). Methodological Nationalism and Beyond: Nation-State Building, Migration and the Social Sciences, Global Networks, 2(4), 301-34.Göker, G. (2015). Göç Kimlik Aidiyet: Kültürlerarası İletişim Açısından İsveçli Türkler. Literatürk Academia.Günay, Ü. (2003). Göç, Din ve Değişme: Batı Avrupa’daki Türk İşçileri Örneği. Bilimname , III, 35-46.Hortaçsu, N. (2007). Ben Biz Siz Hepimiz Toplumsal Kimlik ve Gruplararası İlişkiler. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.Jenkins, R. (2016). Sosyal Kimlik. Çev. G. Bostancı. İstanbul:Everest Yayınları.Kağıtçıbaşı, Ç. ve Çemalcılar, Z. (2016). Dünden Bugüne İnsan ve İnsanlar Sosyal Psikolojiye Giriş. İstanbul: Evrim Yayınevi.Karpat, K. (2011). Osmanlı’dan Günümüze Kimlik ve İdeoloji. İstanbul: Timaş Yayınları.Kaya, A. (2019). Populism as a Neo-Liberal Form of Governmentality: Resorting to Heritage, Culture and Past. Lia Galani, Evangelia Mavrigaki and Kostas Skordulis (eds.), Geographical Literacy and European Heritage: A Challenging Convention in the field of Education. 24 Nisan 2019 tarihinde http://www.solvatech.com.cy/books/ebook_COHERE_ipad_2018.pdf tam adresinden erişildi. Kaya, K. (2016). Küçük Gruplar Sosyolojisi. Isparta: Fakülte Kitabevi. Kien Nghi Ha (2014). Kendini Yeniden Düşünmek: Ulus, Etnik Köken ve Kültürel Kimlik Tahlili, 4 Mart 2019’da https://perspektif.eu/2014/03/01/kendini-yeniden-dusunmek-ulus-etnik-koken-ve-kulturel-kimlik-tahlili/ tam adresinden erişildi. Koşar Akçapar, Ş. (2007). Batı Avrupa’da Yaşayan Türk ‘İthal Gelinler’ ve Entegrasyon Sorunları: Belçika Örneği. A. Kaya ve B.Şahin (Ed.). Kökler ve Yollar Türkiye’de Göç Süreçleri. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları. 441-443.Kymlicka, W. (2011). Çok Kültürlülük: Başarı, Başarısızlık ve Gelecek (F. Öztürk, Çev.). İÜHFM C. LXX, S. 2, s. 297-332, 2012. Lamont, M. & Virag, M. (2002). The Study of Boundaries in the Social Sciences. Annual Review of Sociology ,28, 167–95.Levitt, P. & Schiller, N. G. (2004). Conceptualizing Simultaneity: A Transnational Social Field Perspective on Society. IMR 38(3) Fall, ss:1002-1039.Molinsky, A. (2007). Cross-Cultural Code Switching: The Psychological Challenges of Adapting Behavior in Foreign Cultural İnteractions. The Academy of Management Review, 32(2), 622-640Newman, D. M. (2013). Sosyoloji. Ali Arslan (Çev.). Ankara: Nobel Akademik Yayınları. Özkul, D. (2012). Transnational Migration Research. Sociopedia. İsa 1-12.Pace, M. & Şimşek, D. (2019). The Politics of Integration: Adjusting to New Lives in Host Societies. SIRIUS Working Paper Series. 16 Nisan 2019’da https://www.sirius-project.eu/sites/default/files/attachments/SIRIUS_WorkingPaper.pdf tam adresinden erişildi.Portes, A. (2001). Introduction: The Debates and Significance of Immigrant Transnationalism. Global Networks, 1 (3), 181–94.Portes, A. & Rumbaut, R. G. (2005). Introduction: The Second Generation and the Children of Immigrants Longitudinal Study. Ethnic and Racial Studies, 28:6, 983-999, DOI: 10.1080/01419870500224109.Scott, L. D. (2003). The Relation of Racial Identity and Racial Socialization to Coping With Discrimination Among African American Adolescents. Journal of Black Studies, 33,520-538.Smith, A. D. (1994). Milli Kimlik. B. S. Şener (Çev.). İstanbul:İletişim Yayınları.Somerville, K. (2008). Transnational Belonging Among Second Generation Youth: Identity in a Globalized World. Journal of Social Sciences ,10,23–33.Swann, W. B. (1983). Self-verification: Bringing social reality into harmony with the self. İçinde J. Suls & A. G. Greenwald (Eds.), Psychological perspectives on the self (pp. 33-66). Hillsdale, NJ: Erlbaum.Thornton, M. C. (1997). Strategies of Racial Socialization Among Black Parents: Mainstreaming, Minority and Cultural Messages. Family Life in Black America. Ed. J. Jackson& E. Chatters, Thousand Oaks, CA: Sage.Şahin, B. (2010). Almanya’daki Türkler Misafir İşçilikten Ulusötesi Bağların Oluşumuna Geçiş Süreci. Ankara:Phoenix Yayınevi.Şerif, M. & Şerif, C. W. (1996). Sosyal Psikolojiye Giriş I. Çev. Mustafa Atakay-Aysun Yavuz. İstanbul: Sosyal Yayınları. Tajfel, H. & Turner, J. C. (1986). The social identity theory of intergroup behaviour. İçinde S. Worchel & W. G. Austin (Eds.), Psychology of intergroup relations (pp. 7–24). Chicago, IL: Nelson.Taştan, V. (1996). Değişim Sürecinde Kimlik ve Din: Kayseri’den Yurtdışına İşçigöçü Olayının Kültürel Boyutu. Kayseri: Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.Tekinalp, Ş. (2005). Küreselleşen Dünyanın Bunalımı: Çokkültürlülük. Journal of Istanbul Kültür University. 2005(1), 75-87. Wimmer, A. (2008). The Making and Unmaking of Ethnic Boundaries: A Multilevel Process Theory. American Journal of Sociology,113(4) ,(January 2008), 970–1022.Wolf, D. L. (1997). Family Secrets: Transnational Struggles Among Children of Filipino Immigrants. Sociological Perspectives, 40(3), 457-483.Yazgan, P. (2010). Danimarka’daki Türkiye Kökenli Göçmenlerin Aidiyet ve Kimlikleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,Sakarya.Yiğittürk Ekiyor, E. (2017). Ulusaşırı Göç Ve Toplumsal Alanda Sosyal Ağlar: ABD’de Yaşayan Türkler Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.