Kafkasya Bölgesİ’nİn Etnİk Çatışmalar Açısından İncelenmesİ

Yıl 2013, Cilt: 4 Sayı: 22, 31 - 46, 25.07.2022

Giray Saynur Derman

Öz

Sovyetler Birliği’nin politik-demografik yapısı, milliyetçiliğin öneminin derecelendirilmesini zorlaştıran özelliklerdendir. Rusya’nın uzun yıllar Çarlık döneminden- SSCB’nin dağılmasına kadar olan dönemde yürüttüğü “BölYönet” politikası bölge halklarının ilişkilerini şekillendirirken Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’nin dağılmasından sonra da uluslararası ilişkiler alanına büyük etkide bulunmuştur. Özellikle Kuzey Kafkasya halkları arasında uzun süreden beri mevcut olan anlaşmazlıklar ve birbirlerine karşı yürüttükleri mücadeleler bu politikanın doğal bir sonucu olmuştur. SSCB’nin dağılmasından sonra, ortaya çıkan yeni bağımsız devletler ile birlikte Kafkasya halkları arasındaki etnik mücadeleler çok daha hız kazanmıştır. Bu makalede öncelikle Kafkasya Bölgesi’nin coğrafi ve jeopolitik konumuna değinilecek. Daha sonra Kafkasya’daki anlaşmazlıkların nedenlerine odaklanılacaktır. Son olarak da kimlik ve ulusal kimlik olgularının neler olduğuna değinilerek teorik bir bakış açısıyla analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Kuzey Kafkasya, Güney Kafkasya, SSCB, etnik çatışmalar, ulusal kimlik

Kaynakça

• AKGÜL, F. 2009 , Rusya ve Türkiye’de Avrasyacılık. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• AZER, C. 2011 , Babadan Oğula Güney Kafkasya. İstanbul: Truva Yayınları.
• BREMMER, I. 1997 ,Post-Soviet Nationalities Theory: Past, Present, and Future. I. Ed: Bremmer, & R. Taras, New States New Politics, Building The Post Soviet Nations, Cambridge: Cambridge University Press, s. 3-26.
• CAŞIN, M. H. 2010 , ABD’nin Kafkasya Politikasında Rusya ile Ortaklık ve Rekabet Paradoksunun Olası Gelişmelerini Anlamak. Editör: Tayyar ARI, Orta Asya ve Kafkasya, Bursa: MKM Yayıncılık, s. 325-383.
• DIKKAYA, M. 2009 , Orta Asya ve Kafkasya Dönüşüm Süreci ve Uluslararası Ekonomi Politik. İstanbul: Beta
• GÖL, A. 2002 , Azeri Ulusal Kimliğinin Yapılandırılmasındaki Sorunlar, Editörler: Emine Gürsoy NASKALİ, Erdal Şahin, Bağımsızlıklarının 10. Yılında Türk Cumhuriyetleri, Haarlem, Hollanda: Türkistan ve Azerbaycan Araştırma Merkezi Yayını, s. 333-346.
• KANTARCI, H. 2006 , Kıskaçtaki Bölge Kafkasya. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• KARABAYRAM, F. 2011 , Güney Kafkasya Jeopolitiğinde Rusya Gerçeği İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• KOROBKOV, A. 2004 , Sovyet Sonrası Göç Hareketlerinin Oluşumunda Etnik ve Mesleki etkenler. Editör: E. BÜYÜKAKINCI, Değişen Dünyada Rusya ve Ukrayna, Ankara: Phoenix Yayınları, s.67-111.
• MIKAIL, E. H. 2008 , KGB Albaylığından Devlet Başkanlığına Putin Dönemi Rusya. İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
• SMITH, G., Law, V., Wilson, A., Bohr, A., & Allworth, E. 1998 , Nation-building in the Post-Soviet Borderlands. Cambridge: Cambridge University Press. Süreli Yayınlar
• CORNELL, S. E. 2002, January . Autonomy as a Source of Conflict: Caucasian Conflicts in Theoretical Perspective. World Politics , Vol.54 2 , s. 245-276.
• MARTIN, T. 1998, December . The Origins of Soviet Ethnic Cleansing. The Journal Of Modern History , Vol.70 4 , s. 813-861.
• ÖZBAY, F. 2009, Mayıs , ‘‘Uluslararası Politikalar Ekseninde Kafkasya’’ Bilge Adamlar Stratejik Araştırmalar Merkezi, Rapor No:15, s.1-32.
• ŞIVGIN, H. 2009, Yaz . Ulusal Tarih Eğitiminin Kimlik Gelişimindeki Önemi. Akademik Bakış , Sayı.2 4 , s. 35-52.
• TRENIN, D. 2009, Spring/Summer . Russia in the Caucasus: Reversing the Tide. Brown Journal of World Affairs , Vol.15 2 , s. 143-155.
• YILDIZ, S. 2007 . Kimlik ve Ulusal Kimlik Kavramlarının Toplumsal Niteliği. Millî Folklar , Sayı 19 74 , s. 9-16.
• CUTLER, R. M. 2011 , Kafkasya’daki Kriz Kaynakları ve Bölgeleri. Haziran 2011 tarihinde http://www. robertcutler.org/download/pdf/ch04srmt.pdf adresinden alındı
• Can Ethnic Federalism Prevent “Recoursa To Rebellion?” A Comparative Analysis of the Ethiopian and Iraqi Constitutional structure. Haziran 10, 2011 tarihinde Emory
• International Law Revıew: http://www.law.emory.edu/fileadmin/journals/eilr/21/21.1/Herther-Spiro.pdf adresinden alındı.