Vergilendirmenin Temel Amaçları Bağlamında Türk Vergi Sistemi Üzerine Bir Değerlendirme

Yıl 2016, Cilt: 7 Sayı: 37, 37 - 54, 25.02.2022

Kağan Tosun

Öz

Devletler, kamu harcamalarını fi nanse etmek, ekonomide kaynak dağılımında etkinliği sağlamak ve gelir dağılımında adaleti sağlamak amaçlarıyla vergi toplarlar. Bu makalede Türk Vergi Sisteminin hasılat yapısı, kamu harcamalarının fi nansmanı açısından yeterliliği, vergi tabanı, kayıt dışılık gibi unsurları bu üç temel amacın sağlaması noktasında analiz edilmektedir. Vergilendirmede adalet ile gelir dağılımında adaletin sağlanması açısından değerlendirildiğinde, dolaylı vergilerin dolaysız vergilere oranla hasılat yapısında oldukça baskın olduğu görülmektedir. Ancak vergilerin yapısı detaylı incelendiğinde bu durumun katma değer vergisi gibi genel tüketim vergilerinden ziyade özel tüketim vergilerinin baskın yapısından kaynaklandığı anlaşılmaktadır.

Kaynakça

• ALBAYRAK, Ö. 2011 , “Finansal Krizde Uygulanan Vergi Politikalarının Gelir Dağılımı Etkileri: 2004- 2009”, A.Ü. SBF Dergisi, 66/2, ss.1-34.
• BRYS, B., MATTHEWS, S. and OWENS, J. 2011 , “Tax Reform Trends in OECD Countries”, OECD Taxation Working Papers, No. 1, OECD Publishing. htt p://dx.doi.org/10.1787/5kg3h0xxmz8t-en
• DEMİRLİ, Y. 2011 , Gelişmekte Olan Ülkelerde Vergi Reformları ve Türkiye’de Gelir Üzerinden Alınan Vergiler Açısından Değerlendirme, Maliye Bakanlığı, Ankara.
• EDİZDOĞAN, Nihat 2007 . Kamu Maliyesi, Bursa: Ekin Kitabevi.
• Kalkınma Bakanlığı 2015 , 10. Kalkınma Planı Kayıt Dışı Ekonominin Azaltılması Programı Eylem Planı, Ankara.
• Kalkınma Bakanlığı 2016 , 2016 Yılı Programı, Ankara.
• KARABULUT, T. 2006 , “Laff er Etkisinin Türkiye Uygulaması 1980-2003 ”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Sayı:16, ss.367- 377.
• LAFFER, A. B. 2004 , “The Laff er Curve : Past, Present and Future”, Backgrounder, The Heritage Foundation, No. 1765.
• OECD 2016 , Revenue Statistics 1965-2014.
• TÜSİAD 2012 , Dolaylı ve Dolaysız Vergilerin Türk Mali Sistemi İçerisindeki Yeri: Siyasal, Sosyal ve Ekonomik Sonuçları, TUSİAD Yayınları.