YEREL YÖNETİM VE İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ İLE MÜCADELE VE UYUM FAALİYETLERİ: KASTAMONU MERKEZ HALKININ ALGISI

Yıl 2025, Cilt: 9 Sayı: 2, 527 - 543, 27.10.2025

İlknur Cesur , Nurettin Emirhan Civekoğlu

https://doi.org/10.32328/turkjforsci.1592386

Öz

Sanayi devriminden günümüze kadar geçen sürede sera gazı emisyonları, dünyanın 1,0°C ısınmasına neden olmuştur.2015 yılında imzaya açılan ve Türkiye’nin 2021 yılında onayladığı Paris İklim Anlaşması, küresel sıcaklığın 1,5°C’nin altında tutulmasını hedeflemektedir. Bu eşik değer, iklimsel felaketlerin neden olduğu sürdürülebilir ve insan onuruna yaraşır koşulların korunması adına büyük önem taşımaktadır. İklim değişikliği etkilerinin ulusal ölçekte bakıldığında, bölgesel, yerel ve hatta hane içerisinde dahi farklı boyutlarda ortaya çıktıkları gözlenmektedir. Dolayısıyla iklim değişikliği ile mücadelede başarı anacak söz konusu etkilerin küçük ölçeklerde analiz edilmesi, yerele özel iklim değişikliği eylem planlarının oluşturulması ve hayata geçirilmesi ile mümkün olacaktır. Bu hususta sorumluluk yerel yönetimlere yüklenmektedir. Bu çalışma için ölçek olarak belirlenen Kastamonu, Türkiye genelinde en fazla ormanlık alana sahip ildir. Orman alanları Türkiye yüz ölçümünün %68,88’ne tekabül etmektedir. Orman varlığı açısından oldukça zengin olan Kastamonu’da, özellikle son on yıl içerisinde iklim değişikliği etkileri şiddetini arttırmıştır. Bu Çalışmada Kastamonu ili yerel yönetiminin konuya karşı algısının tespiti ve konuyla doğrudan veya dolaylı şekilde bağlantılı politika, proje ve planlarının ulusal iklim değişikliği eylem planına uygunluğu değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda Kastamonu yerel halkının ulusal eylem planının hayata geçirilme oranını oldukça düşük olarak değerlendirdiği tespit edilmiştir. Araştırmanın devamında bu tespitin nedenleri üzerinde durularak ve çözüm önerileri geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İklim değişikliği , yerel eylem planı , Kastamonu , toplumsal algı

LOCAL GOVERNMENT AND CLIMATE CHANGE MITIGATION AND ADAPTATION ACTIVITIES: PERCEPTIONS OF PEOPLE IN CENTRAL KASTAMONU

Öz

Since the industrial revolution, greenhouse gas emissions have caused the world to warm by 1.0°C. The Paris Climate Agreement, which was opened for signature in 2015 and ratified by Türkiye in 2021, aims to keep global temperatures below 1.5°C. This threshold value is of great importance for the protection of sustainable and dignified conditions caused by climatic disasters. When the effects of climate change are examined on a national scale, it is observed that they occur at different levels, regionally, locally, and even within households. Therefore, success in combating climate change will be possible by analyzing the effects in question at small scales and creating and implementing local-specific climate change action plans. Responsibility in this regard is assigned to local governments. Kastamonu, which was determined as the scale for this study, is the province with the largest forest area in Türkiye. Forest areas correspond to 68.88% of Türkiye's surface area. In Kastamonu, which is quite rich in terms of forests, climate change effects have increased in intensity, especially in the last decade. In this study, the perception of the local government of Kastamonu province towards the issue and the compliance of the policies, projects, and plans directly or indirectly related to the issue with the national climate change action plan will be evaluated. As a result of the research, it was found that the local people of Kastamonu evaluate the rate of implementation of the National Action Plan as very low. In the continuation of the research, the reasons for this finding are highlighted and solutions are developed.

Anahtar Kelimeler

Climate change , local action plan , Kastamonu , social perception

Kaynakça

• Abram, N. J., Henley, B.J., Sen Gupta, A., Lipmann, T. J. R., Clarke, H., Dowdy, A. J., … & Boer, M. M. (2021). Connections of climate change and variability to large and extreme forest fires in southeast Australia. Commun Earth Environ, 2, 8.
• Action Plan on Human Rights, (2021). Free individual, strong society; more democratic Turkey. Ministry of Justice of the Republic of Turkey.
• Albayrak, A. N., & Atasayan, Ö. (2017). Yerel düzeyde iklim değişikliği farkındalığı analizi/ Gebze örneği. TÜBAV Bilim Dergisi, 10(4), 1-10.
• Aygün, A., & Torlak, S. (2020). Denizli İli'nin iklim değişikliğine karşı dayanıklılığının incelenmesi. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 9(1), 648-664. doi:https://doi.org/10.28948/ngumuh.629809.
• Coirolo, C., & Rahman, A. (2013). Power and differential climate change vulnerability among extremely poor people in Northwest Bangladesh: Lessons for mainstreaming, Climate and Development, 6(4).
• Dankelman, I. (2002). Climate change: learning from gender analysis and women's experiences of organising for sustainable development. Gender and Development, 10(2), 21-29.
• General Directorate of Environmental Management, (2012). https://cygm.csb.gov.tr/sss/geri-kazanim-katilim-payi. Accessed: 17.07.24
• Demirci, M. (2015). Kentsel iklim değişikliği yönetişimi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (46), 75-100.
• Ergen, Z. (2021). Ekolojik dengeyle uyumlu yeşil bütçeler ve yerel yönetim uygulamaları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30(2), 62-73. https://doi.org/10.35379/cusosbil.944665
• FAO, (2018). The state of agricultural commodity markets 2018. Agricultural Trade, Climate Change and Food Security, Rome.
• Güloğlu, Y., & Bulut, A. (2016). İklim değişikliği konusunda orman fakültesi öğrencilerinin bilgi düzeylerinin belirlenmesi (Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi örneği). Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 16(2), 640-654.
• Kalabalık, H. (2014). İmar hukuku dersleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Karacan, G., & Gökce, D. (2023). İklim değişikliği ile yerel mücadele: iklim eylem planları ile mekânsal planların bütünleştirilmesi. Planarch - Design and Planning Research, 7(2), 181-190.
• Kolbert, E. (2014). The sixth extinction. An unnatural history. New York: Henry Holt and Company,
• Korkmaz, M. (2018). Public awareness and perceptions of climate change: Differences in concern about climate change in the west mediterranean region of Turkey. Applied Ecology and Envıronmental Research, 16(4), 4039-4050.
• Mazlum, S. (2009). Bir sosyal politika sorunu olarak küresel iklim değişikliği ve yerel yönetim politikaları. Kamu'da Sosyal Politika, (9), 51-55.
• Müdürlüğü, K. Ç. (2013). 2012 Kocaeli il çevre durum raporu. Kocaeli: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı.
• Müdürlüğü, O. G. (2021). 2020 Türkiye orman varlığı. Ankara: Orman İdaresi ve Planlama Daire Başkanlığı.
• Nelson, V., & Stathers, T. (2009). Resilience, power, culture, and climate: A case study from semi-arid Tanzania, and new research directions. Gender and Development, 17(1), 81-94.
• Oğuz, C. U. (2010). İklim değişikliği ile mücadelede yerel yönetimlerin rolü: Seattle örneği. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 17(2), 25-41.
• Roy, M., & Venema, H. D. (2010). Reducing risk and vulnerability to climate change in India: The capabilities approach. Gender & Development, 10, 2002-2, 78-83.
• T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü. (2012). Türkiye'nin İklim Değişikliği Uyum Stratejisi ve Eylem Planı, Ankara.
• T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. (2011). İklim değişikliği ulusal eylem planı 2011-2023, Ankara.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2021). Çevre koruma harcamaları istatistikleri, 2020. Ankara.
• Türkiye İstatistik Kurumu. (2022). Sera gazı emisyon istatistikleri, 1990-2021. Ankara.
• UNHCR, (2015). Global trends 2015. The environment & climate change. http://www.unhcr.org/540854f49.pdf, Accessed 10.07.2024.
• Uysal, Y. (2022). İklim değişikliği ve küresel ısınma ile mücadelede yerel yönetimlerin rolü: tespitler ve öneriler. Kesit Akademi, (30), 324-354.