HARRAN ÜNİVERSİTESİ OSMANBEY, EYYÜBİYE, YENİŞEHİR VE ŞAİRNABİ KAMPÜSLERİNİN PEYZAJ BİTKİLERİ ÜZERİNE DEĞERLENDİRMELER

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 2, 351 - 395, 24.10.2020

Remziye Yayğın Hasan Akan

https://doi.org/10.32328/turkjforsci.774239

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada, Harran Üniversitesi Osmanbey, Eyyübiye, Şairnabi ve Yenişehir kampüslerinde bulunan bitkilerin peyzaj dekoratif özellikleri üzerine değerlendirmeler yapılmıştır. Bu çalışma doğrultusunda tespit edilen bitki türlerinin yörenin ekolojik şartlarına uygun olup olmadığı gözlemlenmiş ve önerilerde bulunulmuştur. Çalışma kapsamında değerlendirilen bitkiler; ibreli ağaçlar, geniş yapraklı ağaçlar, çalılar ve yer örtücü bitkiler şeklinde tasnif edilmiştir. Buna göre, Şanlıurfa merkezdeki Harran Üniversitesi’ne ait 4 farklı kampüslerdeki peyzaj bitkileri 48 familyaya ait 78 cins ve 108 takson olarak değerlendirilmiştir. Alanda %42 oranıyla en fazla ağaççık ve çalılar, %32 geniş yapraklılar, %20 ibreli ve %6 tırmanıclar takip etmektedir. Tespit edilen bitkiler arasında en fazla taksona sahip familyalar Cupressaceae (15), Rosaceae (10), Pinaceae (6), Olecaeae (6), Leguminosae (6) ve Celastraceae (4)’dır. Bitkilerin dendrolojik özellikleri, bilimsel ve yöresel isimleri ile peyzaj değeri hakkında gözlemlere yer verilmiştir. Ayrıca, bu süs bitkilerinin Türkçe ve bilimsel isimleri ile ait oldukları familya belirtilmiştir. Böylece gelecekte yapılması muhtemel olan biyoçeşitlilik, ekolojik ve ekolojik restorasyon gibi çalışmalara katkıda bulunulması amaçlanmıştır. Harran Üniversitesi’ne ait tüm kampüslerdeki peyzaj bitkilerinin değerlendirilmiş olması hem özgünlük açısından önemli hem de bundan sonra yapılacak olan peyzaj çalışmalarına yeni bitkilerin uygulanması açısından önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Bitkisel tasarım, dendroloji, flora, Harran Üniversitesi, peyzaj

Destekleyen Kurum

Harran Üniversitesi BAP

Proje Numarası

19124

Teşekkür

Herbaryum çalışmalarımdaki yardımlarından dolayı yardımını esirgemeyen ve çalışmalarıma destek sağlayan doktora öğrencileri Cahit ÇEÇEN ve M. Maruf BALOS’a ve Tuba YAYĞIN ile Muzaffer YAYĞIN’a, çalışmamızda maddi olarak destekleyen HÜBAK’a (Proje no 19124) teşekkür ederiz.

ASSESSMENT OF LANDSCAPE PLANTS ON OSMANBEY, EYYÜBİYE, YENİŞEHİR AND ŞAİRNABİ CAMPUSES OF HARRAN UNIVERSITY

Öz

In this study, the ornamental plants and their decorative features found in Harran University campuses (Osmanbey, Eyyübiye, Şairnabi and Yenişehir) were evaluated. In line with this study, it is observed whether the plants are suitable for the ecological conditions of the region and suggestions are made. Plants determined within the scope of the study; are classified as Coniferous trees, as broadleaf trees, shrubs and groundcover plants. According to this, landscape plants in 4 different campuses of Harran University in the center of Şanlıurfa are evaluated as 78 genera and 108 taxa belonging to 48 families. In the area, shrubs and bush with a rate of 42%, 32% broad-leaved, 20% coniferous and 6% climbers follow. Among the plants identified, the families with the most taxa are Cupressaceae (15), Rosaceae (10), Pinaceae (6), Olecaeae (6), Leguminosae (6) and Celastraceae (4). The dendrological features of the plants, scientific and local names, as well as explanations about the landscape value of the plants are included. Thus, it is aimed to contribute to studies such as biodiversity, ecological and ecological restoration, which are likely to be done in the future. The evaluation of landscape plants in all campuses of Harran University is important both in terms of originality and in terms of applying new plants to the future landscape studies.

Anahtar Kelimeler

Planting design, dendrology, flora, Harran University, landscape

Proje Numarası

19124

Kaynakça

• Abay, G., Bal, A.N. (2019) Landscape plants of Recep Tayyip Erdoğan University, Zihni Derin campus (Rize-Turkey). Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 4(1), 11-15.
• Acar C. & Sarı D., (2010) Kentsel yerleşim alanlarındaki bitkilerin peyzajda kullanım tercihleri açısından değerlendirilmesi: Trabzon Kenti Örneği. Ekoloji, 19 (74):173-180.
• Açıksöz S., Cengiz B., Bekçi B., Cengiz C. & Gökçe, C. (2014) Üniversite yerleşkelerinde açık ve yeşil alan sisteminin planlanması ve yönetimi: Bartın Üniversitesi Kutlubey-Yazıcılar Yerleşkesi. Kastamonu Universitesi Orman Fakültesi Dergisi, 14 (2): 222-236.
• Akan, H., Eker, İ. & Balos M. M. (2005a) Şanlıurfa’nın Nadide Çiçekleri (Geofitler).Ankara: Demircioğlu Matbaacılık.
• Akan, H. & Balos, M. M (2005b) Şanlıurfa’da doğal dağılış gösteren bazı geofitlerin kaya bahçelerinde değerlendirilmesi. I. Ulusal Botanik Bahçeleri Sempozyumu, Sempozyum özet kitabi, s.15, (26-27 Mayıs, İzmir.
• Akkemik, Ü. (2018) Türkiye’nin Doğal-Egzotik Ağaç ve Çalıları. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı Orman Genel Müdürlüğü, İstanbul: CTA Ltd. yayınevi.
• Altay, V. (2012) Mustafa Kemal Üniversitesi Tayfur Ata Sökmen Kampüsü (Hatay)’nün süs bitkileri. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 2 (6): 11-26.
• Apaydın Demir, N. (2017) Ülkemizde Bitkisel Hammadde Kaynakları (İlaç, Parfüm ve Kozmetik Sektörleri İçin). İstanbul: Gece Kitaplığı yayınevi, 1.Baskı.
• Arslan, M., Perçin, H., Barıġ, E. & Uslu, A., (1996) İç Anadolu Bölgesi iklim Koşullarına uygun yeni bazı her dem yeşil bitki çeşitlerinin saptanması üzerine bir araştırma. Ankara: Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları: 1470, Bilimsel Araştırmalar ve incelemeler: 810.
• Aslan, M. & Akan, H. (2019) Şanlıurfa ormanlarındaki doğal odunsu bitkilerin ve park-bahçe bitkilerinin tespiti ve peyzaj değerlerinin belirlenmesi. Biological Diversity and Conservation, 12(1), 50-65.
• Aslanboğa, Ş. (1986) Kentlerde yol ağaçlandırması. Ankara:Tübitak yapı ve araştırma enstitüsü yayınları, No: 43. Aslı, A, Gülgün, B & Yörük, İ. (2005) Sürdürülebilir kentler ve peyzaj mimarlığı. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 42(2): 215-226.
• Ateş O., & Sabaz M. (2011) İnönü Üniversitesi merkez kampüsü’nde arboretum park oluşturulmasına yönelik bir araştırma. İnönü Üniversitesi Sanat ve Tasarım Dergisi, 3 (8): 123-139.
• Atamov, V., Akan, H. & Kaya, Ö. F. (2004) Şanlıurfa’nın Egzotik Ağaç ve Çalıları. Ankara: Demircioğlu Matbaacılık.
• Benek, S. & Şahap, A. (2017) Şanlıurfa Şehrinde coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve uzaktan algılama (UA) kullanılarak yeşil alanların yeterliliğinin belirlenmesi. Marmara Coğrafya Dergisi 36:304-314.
• Ceylan, G. (2004) Dış mekan süs bitkileri ve peyzajda kullanımları, Ankara: Flora yayınları, 4. Baskı.
• Davis, P. H. (1965) Introduction. In: Davis PH, editor. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 1. 1st ed. Edinburgh, UK: Edinburgh University Press, pp. 1–26.
• Davis, P. H. (1965-1985) Flora of Turkey and the East Aegean Islands. vol. 1-9. Edinburgh: Edinburgh University Pres.
• Davis, P. H., Tan, K. & Mill, R. R. (1988). Flora of Turkey and the East AegeanIslands. Edinburgh:Edinburgh Univ Press, Volume 10.
• Ekici B. & Sarıbaş M. (2006) Bartın Kenti Peyzaj Düzenlemelerinde Kullanılan Bitki Materyali Üzerine Bir Araştırma. ZKÜ Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 8 (9): 1-9.
• Ekren, E. (2014). Peyzaj Bitkileri ve Özellikleri. İstanbul:Kitap matbaacılık sanayi ve ticaret ltd. şti., 1.Baskı.
• Eroğlu, E., Kesim, G. A. & Müderrisoğlu, H. (2005) Düzce kenti açık ve yeşil alanlarındaki bitkilerin tespiti ve bazı bitkisel tasarım ilkeleri yönünden değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi 11 (3): 270-277.
• Gül, A (2000) Peyzaj-insan ilişkisi ve peyzaj mimarlığı. Türkiye Ormancılık Dergisi, 1(1): 97-114.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M. T. (2012). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). İstanbul: Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmalar Derneği Yayını 1, 1290.
• Güzel, A. (2020) Natural features geography of Şanlıurfa province. The Journal of International Social Research, 13 (71):195-2015.
• Karahan, F. (1998) Erzurum ve yakın çevresi alpin vejetasyonunda yer alan bazı bitkilerin peyzaj mimarlığı çalışmalarında kullanım olanakları üzerine bir araştırma. Atatürk Üniversitesi Fen bilimleri Enstitüsü, Yüksek lisans tezi. Erzurum.
• Karahan, F. (2004) Succulent plant diversity of Turkey: the case study of Sempervivum genus. Pakistan J. of Biological Sciences, 7 (6): 977–980, 2004
• Karahan, F. & Angın, İ. (2008) Yeşil alan uygulamalarında su tüketiminin asgariye indirilmesi için sukkulent bitki türlerinden yararlanma. TMMOB, 2, 291-296.
• Karahan, F., Öz, I., Demircan, N., & Stephenson, R. (2006) Succulent plant diversity in Turkey I: Stonecrops (Crassulaceae). Haseltonia, 12: 41–54, 2006.
• Korkut, A. B. (2002) Trakya bölgesi doğal bitki örtüsünde peyzaj planlama çalışmaları yönünden değerlendirebilecek bazı bitkisel materyalin saptanması. Istanbul: Hasad Yayıncılık Ltd. Şti.
• Mamıkoğlu, N. G. (2007) Türkiyenin ağaçları ve çalıları. İstanbul: Kırmızı Kedi yayınevi.
• Özen, F., Kılınç, M. & Uz, S. (1998). Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Kurupelit kampüs alanındaki süs bitkileri. Ekoloji Çevre Dergisi, 7(27), 26-30.
• Öztürk, M.A., Seçmen, Ö., Gemici, Y. & Görk, G. (1990) Plants and Landscape-Ege Bölgesi Bitki Örtüsü. İzmir: Türkiye İş Bankası.
• Sakıcı Ç., Karakaş H. & Kesimoğlu M. D. (2013) Kastamonu kent merkezindeki kamusal açık yeşil alanlarda kullanılan bitki materyali üzerine bir araştırma. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 13 (1): 153-16.
• Sarı, D., & Karaşah, B. (2018) Bitkilendirme tasarımı öğeleri, ilkeleri ve yaklaşımlarının peyzaj tasarımı uygulamalarında tercih edilirliği üzerine bir araştırma. Megaron 13(3).
• Tekin, E. (2007) Türkiye′ nin en güzel yaban çiçekleri. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Ünlü, İ. H. (2014) Şanlıurfa kent dokusuna uygun karasal iklim koşullarına dayanıklı çok yıllık süs bitkilerinin belirlenmesi. Hatay: Mustafa Kemal Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, Yükek lisans tezi.
• Yazgan, M. E., Korkut, A. B., Barış, E., Erkal, S., Yılmaz, R., Erken, K., & Özyavuz, M. (2005) Süs bitkileri üretiminde gelişmeler. Ziraat Mühendisleri Odası Teknik Kongresi, 3-7.
• Yücel, E. (2005) Ağaçlar ve Çalılar 1 (Trees and Schrubs 1). İstanbul: Türmatsan.
• Yücel, E. (2012) Türkiye’de Yetişen Çiçekler ve Yerörtücüler I. İstanbul: Türmatsan.
• Yücel, E. Yaltırık, F. & Öztürk, M. (1995) Süs Bitkileri (Ağaçlar ve Çalılar). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları No.833, Fen Fakültesi Yayınları No.1, Anadolu Üniversitesi Basımevi.