RECOMMENDATIONS FOR THE DETECTION AND SOLUTION OF MANAGERIAL AND VISITOR-RELATED PROBLEMS IN KOVADA LAKE NATIONAL PARK

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 86 - 106, 31.10.2024

Emine Demirci , Murat Akten

Öz

People's interest in nature tourism and recreational activities has caused pressure and destruction in protected areas.This also brings with it some negative risks.For this reason there is a need for effective and holistic management models of protected areas. Within the scope of this study, it is aimed to determine the participatory approach that is part of the current state and management of the protected area in the Kovada Lake National Park and to ensure resource sustainability for the protection of the ecosystem.The scope of the research is to identify the problems related to visitor usage and to determine the methods to be followed for their solution. In line with the findings obtained as a result of the study, the demands for visitor preferences in Kovada Lake National Park are determined and management recommendations are developed for the use of the national park.As a result of the obtained data; It has been determined that the most common sources of problems in the park are visitors (46.1%) and administrative (45.1%). In order to ensure sustainable management, suggestions have been made for the removal of administrative problems.

Anahtar Kelimeler

Kovada Lake National Park, Protected areas, Sustainable management, visitpr management

KOVADA GÖLÜ MİLLİ PARKI’NDA YÖNETİMSEL VE ZİYARETÇİ KAYNAKLI SORUNLARIN TESPİTİ VE ÇÖZÜMÜNE YÖNELİK ÖNERİLER

Öz

İnsanların doğa turizmi ve rekreasyonel faaliyetlere olan ilgileri korunan alanlarda baskı ve tahribata neden olmuştur. Bu da bir takım olumsuz riskleri beraberinde getirmektedir. Bu nedenle korunan alanların etkin ve bütüncül yönetim modellerine ihtiyaç duyulmaktadır.Çalışmada Kovada Gölü Milli Parkı koruma alanının mevcut durumunun ve yönetiminin bir parçası olan katılımcı yaklaşımının belirlenmesi ve ekosistemin korunmasına yönelik kaynak sürdürülebilirliğinin sağlanması amaçlanmaktadır.Araştırmanın kapsamı, ziyaretçi kullanımına bağlı problemlerin tespiti ve bunların çözümü için izlenecek yöntemlerin belirlenmesidir. Çalışma sonucunda elde edilen bulgular doğrultusunda Kovada Gölü Milli Parkı’ndaki ziyaretçi tercihlerine yönelik talepler belirlenip, milli parkın kullanımına yönelik yönetim önerileri geliştirilmiştir.Elde edilen veriler sonucunda; park üzerinde görülen sorunların kaynağının en çok ziyaretçi (%46,1) ve yönetimsel (%45,1) olduğu tespit edilmiştir. Sürdürülebilir yönetimin sağlanması için yönetimsel sorunların kaldırılmasına yönelik önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kovada Gölü Milli Parkı, Korunan alanlar, Sürdürülebilir yönetim, ziyaretçi yönetimi

Kaynakça

• Akıllı, H. (2004) Ekoturizmin sosyo kültürel, ekonomik, yönetsel ve çevresel etkileri bakımından irdelenmesi;
• Antalya Köprülü Kanyon Milli Parkı örneği. Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Antalya.
• Akten, S. & Gül, A. (2014) Korunan doğal alanlarda ziyaretçilerin olası etki düzeyleri önlem ve standartların belirlenmesi (Gölcük Tabiat Parkı örneği). Turkish Journal of Forestry. 15 (2), 130 - 139.
• Albayrak, F.F. (2010) Korunan alanların ekoturizm gelişimine etkileri: Camili biyosfer rezervi örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Artvin.
• Alkan, H. & Korkmaz, M. (2009) Impacts of nomadic livestock of strict natureprotect efforts: An example from Isparta, Egirdir Region, Turkey. Journal of Animal and Veterinary Advances, 8(8): 1527-1534.
• Aruoba, Ç. (2003) Orman yönetimi, sürdürülebilirlik ve katılım konusunda bazı ekonomik düşünceler. II. Ulusal Ormancılık Kongresi, 19–20 Mart, Ankara, 207-216.
• Candrea, A. N. & Ispas, A. (2009) Visitor management, a tool for sustainable tourism development in protected areas. Bulletin of the Transilvania University of Brasov. Economic Sciences. Series V, Vol.2 (51).
• Cohen, L. & Manion, L. (1994) Research methods in education. London: Routledge.
• Çoban, G. (2016) Milli parklarda koruma-kullanma dengesinin sağlanması yönünde geliştirilen ziyaretçi yönetim araçlarının incelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Aydın.
• Demirayak, F. (2006) Türkiye’de korunan alanlar için yeni bir yaklaşım ortaklaşa yönetim. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, Ankara.
• Demirbaş, A. (2019) Korunan alanların orman köylüsünün kalkınmasına katkısı ve yönetime katılım (Camili biyosfer rezerv alani örneği). Artvin Çoruh Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Artvin.
• Drummond, S. & Yeoman, I. (2001) Quality issues in heritage visitor attractions. UK: Routledge.
• Durusoy, İ. & Türker, M.F. (2003) Sürdürülebilir orman işletmeciliği ölçüt ve göstergelerinde katılım. II. Ulusal Ormancılık Kongresi 19-20 Mart 2003, Türkiye Ormancılar Derneği, Ankara.
• Düzgüneş, E. (2015) Milli Park Planlamasında ziyaretçi yönetimine ilişkin yeni bir model önerisi: Altindere Vadisi Milli Parkı (Maçka/Trabzon) örneği. Karadeniz Teknik Üniversitesi Doktora Tezi, Trabzon.
• Gül, A. & Akten, M. (2005) Korunan doğal alanlarda rekreasyonel taşıma kapasitesi ve kavramsal yaklaşımlar. Korunan Doğal Alanlar Sempozyumu 8-10 Eylül, 2005, Isparta, 485-494.
• Güneş, G. (2011) Korunan alanların yönetiminde yeni bir yaklaşım: Katılımcı yönetim planları. Ekonomi Bilimleri Dergisi Cilt 3, No 1, 2011. ISSN: 1309-8020 (Online).
• Haçat, A. (2019) Yönetim etkinliği izleme aracı (METT) kullanılarak korunan alanlar kapsamında milli parkların yönetimsel açıdan değerlendirilmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
• Karakaya, S. (2019) Korunan alanlarda tampon zon orman yönetimi. Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Isparta.
• Kılıç, D.T. (2020) Korunan alanlara yönelik ziyaretçi etkilerinin belirlenmesi ve yönetilmesi (Göreme Milli Parkı örneği). Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü/Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Mersin.
• Koç, Y. (2015) Muğla ilinde korunan alanların koruma statüleri kapsamında incelenmesi üzerine bir araştırma. Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, İzmir.
• Leask, A. (2010) Progress in visitor attraction research: Towards more effective management. Tourism Management, 31(2), 155-166.
• Öztura, E. (2010) Truva Tarihi Milli Parkı, Kazdaği Milli Parkı ve Spil Dağı Milli Parkı ziyaretçilerinin Türkiye’de “milli park” kavramı ve eğitimi üzerine görüşleri. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
• Özvan, H. (2020) Van Gölü doğu kıyı alanlarının görsel peyzaj kalitesi açısından değerlendirilmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, Van.
• UDGP, (2008) Kovada Gölü Milli Parkı uzun devreli gelişme planı analitik etüt ve sentez raporu. (Isparta Doğa Koruma Milli Parklar Müdürlüğü’nden alınmıştır).
• URL. Türkiye korunan alan yönetiminde IUCN kategori sistemi. Erişim Tarihi: 08.08.2021. https://www.tarimorman.gov.tr/dkmp/belgeler/dkmp/kutuphane/74.pdf.
• Yazıcıoğlu, Y. & Erdoğan, S. (2004) SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yıldız, D. (2019) Korunan alanlarda çatışma yönetimi: Küre Dağları Milli Parkı örneği. Bartın Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, Bartın.