ÇAM, AHMET (2024). KAŞKAY BİLMECELERİ (GİRİŞ-METİN-İNCELEME-DİZİN)

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 425 - 429, 20.12.2024

Erol Polat

https://doi.org/10.30563/turklad.1543059

Öz

Türk dili, tarihi, kültürü ve edebiyatı için en önemli ülkelerden biri de İran’dır. İran’ın çeşitli bölgelerinde yaşayan Kaşkaylar, ülkedeki en kalabalık Türk topluluklarından biri olarak kabul edilmektedir. Kaşkayların konuştuğu ve Oğuzcanın bir kolu olan Kaşkay Türkçesi, günümüzde yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Bu çalışmanın amacı Dr. Ahmet Çam tarafından Türkiye Türkçesine kazandırılan Kaşkay Bilmeceleri (Giriş-Metin-İnceleme-Dizin) adlı eserin biçim ve içerik bakımından incelenip tanıtılmasını sağlamak ve Türkoloji açısından değerini ortaya koymaktır. Giriş, Metin, İnceleme ve Dizin ana başlıklarıyla sunulan 178 sayfalık eserin dil malzemesi, çeşitli tarihlerde Kaşkay Türklerinden derlenen 376 bilmeceden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın amacı, önemi, sınırlılıkları vd. başlıkların yanında Kaşkay Türkleri ve Kaşkay Türkçesiyle ilgili genel bilgiler mevcuttur. Metin bölümünde Kaşkay bilmecelerinin transkripsiyonlu metni ve Türkiye Türkçesine aktarılmış şekilleri sunulmuştur. İnceleme bölümünde Kaşkay bilmecelerindeki muhteva, biçim özellikleri, söz sanatları ve çalışmanın sonuçları sunulmuştur. Dizin bölümünde bilmecelerde yer alan tüm kelime ve kelime grupları gramatikal dizin yöntemiyle incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

İran Türkolojisi, Kaşkay Türkleri, Kaşkay Türkçesi, Bilmeceler, Kaşkay Bilmeceleri

Çam, Ahmet (2024). Kaşkay Bilmeceleri (Giriş-Metin-İnceleme-Dizin). [Qashqai Riddles (Introduction-Text-Review-Index)]

Öz

One of the most important countries for Turkish language, history, culture and literature is Iran. Qashqai people living in various regions of Iran are considered one of the most populous Turkish communities in the country. Qashqai Turkish, which is spoken by the Qashqai people and is a branch of the Oghuz language, is in danger of extinction today. The aim of this study is to examine and introduce the work called Kaşkay Bilmeceleri (Giriş-Metin-İnceleme-Dizin) [Qashqai Riddles (Introduction-Text-Review-Index)], which was introduced into Turkiye Turkish by Ahmet Çam (PhD), in terms of form and content, and to reveal its value in terms of Turcology. The language material of the 178-page work, presented under the main headings of Introduction, Text, Review and Index, consists of 376 riddles compiled from the Qashqai Turks at various dates. In the introduction section, the purpose, importance, limitations, etc. of the study are explained. Besides the titles, there is general information about Qashqai Turks and Qashqai Turkish. In the text section, the transcribed text of the Qashqai riddles and their versions translated into Türkiye Turkish are presented. In the review section, the content, formal features, figures of speech and the results of the study in Qashqai riddles are presented. In the index section, all words and word groups in the riddles were examined by the grammatical index method.

Anahtar Kelimeler

Iranian Turcology, Qashqai Turks, Qashqai Turkish, Riddles, Qashqai Riddles

Kaynakça

• Çam, A. (2024). Kaşkay Bilmeceleri (Giriş-Metin-İnceleme-Dizin). Çanakkale: Paradigma Akademi Yayınları.
• Rezaeıamaleh, M. (2023). Kaşkayı Türkçesi Ağızları (Giriş-İnceleme-Metin-Sözlük). Yayımlanmamış Doktora Tezi, Konya: Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.