Öz
İstanbul günümüzde olduğu gibi geçmişte de kültür ve sanat faaliyetlerinin
genel itibariyle merkezi olmuştur. Bu sebeple gündemin nabzını tutan ve gündeme
yön veren belli başlı sanat ve edebiyat dergileri hep İstanbul’da çıkarılmıştır.
İşte bu dergilerden biri olan Mihrab dergisi Rumi (15 Teşrinisani 1339- 1
Nisan1341), Miladi (15 Kasım 1923- 1 Nisan 1925) yılları arasında İstanbul’da
yayım hayatını sürdürmüştür. 28 sayı çıkan bu derginin mesul müdürü Agâh
Mazlum1
’dur. Mihrab dergisi dönemin nabzını tutması bakımından önemli bir yere
sahiptir. Dergi hikâye, şiir, muhasebe, roman, mektup, tenkit gibi yazıların yanı sıra
eğitim ve tarih konulu yazılar da yayımlamıştır. Edebî yönden büyük bir çeşitlilik
gösteren dergi hem aruz hem hece hem de serbest vezinli şiirlere sayfalarında yer
vermiştir.
Mihrab dergisi dönemin sosyal, siyasal ve edebî olaylarını yansıtması
bakımından önemli bir yere sahiptir. Dergide dönemin münevverlerinden Yusuf Ziya
(Yörükhan ), Mehmet Emin (Erişigil) , Hilmi Ziya (Ülken), Mehmet Emin (Yurdakul)
gibi isimlerin yazılarının yanı sıra Necip Fazıl (Kısakürek)’ın şiirlerine de yer
verilmiştir.
Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında dönemin ruhunu yansıtan pek çok kültür,
sanat ve edebiyat dergisi yayımlanmıştır. Yayımlanan bu dergiler dönemin sosyal,
siyasal ve sanatsal ortamını yansıtması açısından kaynak niteliği taşımaktadır.
Yaşanılan dönemin nabzını tutan bu dergiler dönem insanının düşüncelerini ve
Cumhuriyet’e karşı hissettiklerini yansıtması bakımından önemlidir. İşte bu önemli
görevi üstlenen dergilerden biri de Mihrab dergisidir.
Bu makalede Mihrab dergisinin içerik olarak hangi konulara değindiğinden
bahsedilmiş, dergide yer alan edebî türlerin değerlendirilmesi yapılmış ve yazıların
türleri belirtilerek indekse yer verilmiştir.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- MAZLUM, Agâh (15 Teşrinisani 1339- 1 Nisan 1341), Mihrab, 28 sayı, İstanbul.
- BAYRAK, M. Orhan (1994), Türkiye’de Gazeteler ve Dergiler Sözlüğü(1831– 1993), Küll Yayınları, İstanbul.
- ÇETİN, Nurullah, (2006), Takma Müstear İsimler Sözlüğü, Edebiyat Otağı Yayınları, Ankara.
- DEVELLİOĞLU, Ferit, (2003), “Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Sözlük”, Aydın Yayınevi, Ankara.
- DOĞAN, Erdal (1997), Edebiyatımızda Dergiler, Bağlam Yayınları, İstanbul.
- DUMAN, Hasan (2000), Başlangıcından Harf Devrimine Kadar Osmanlı-Türk Süreli Yayınlar ve Gazeteler Bibliyografyası ve Toplu Katalogu (1828–1928), Enformasyon ve Dokümantasyon Hizmetleri Vakfı, 1. ve 2. Cilt, Ankara.
- GÜLTEKİN, Sabahattin, (2010), “Harb Malülleri, Yeni Kitap, Yeni Kalem, Irmak ve Yürüyüş Dergilerinin Değerlendirilmesi ve Tahlili Fihristi”, Gazi Osman Paşa Üniversitesi, Tokat,
- (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- GÜNYOL, Vedat (1986), Sanat ve Edebiyat Dergileri, Alan Yayıncılık, İstanbul
- KURDAKUL, Şükran (1989), Şairler ve Yazarlar Sözlüğü, İnkılâp Kitabevi, İstanbul.
Öz
As it is today, Istanbul was the center of cultural and artistic activities in the
past in general. Therefore, the prominent artistic and literary magazines that led
and shaped the country were always printed in Istanbul.
Mihrab, one of these magazines, was in press between 15 Teşrinisani 1339- 1
Nisan1341 (Julian Calendar) and 15 October 1923 – 1 April 1925 (Gregorian
Calendar). The director in charge of this magazine which had 28 issues was Agah
Mazlum. Mihrab had an important place in terms of its popularity in that era. There
were educational and history articles as well as stories, poems, interviews, novels,
letters, critics and such. This magazine rich in literary landscapes gave place to
poems of prosody and free forms.
Mihrab magazine had an important place in terms of reflecting the social,
political and literary aspects of the period. In the magazine, there are articles Yusuf
Ziya (Yörükhan), Mehmet Emin (Erişigil), Hilmi Ziya (Ülken), Mehmet Emin
(Yurdakul) and poem of Necip Fazıl(Kısakürek) who are the prominent intellectuals
of the period.
In the first years of the republic, there were a number of cultural, artistic and
literary magazines that reflected the period. These magazines are resources for the
social, political and artistic features of the period. They are a means for the
thoughts and feelings of the people of that era towards the republic. Mihrab was one
of these.
In this article the subjects which Mihrab included as content are mentioned,
the literary genres are evaluated and indexed according to the genres
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- MAZLUM, Agâh (15 Teşrinisani 1339- 1 Nisan 1341), Mihrab, 28 sayı, İstanbul.
- BAYRAK, M. Orhan (1994), Türkiye’de Gazeteler ve Dergiler Sözlüğü(1831– 1993), Küll Yayınları, İstanbul.
- ÇETİN, Nurullah, (2006), Takma Müstear İsimler Sözlüğü, Edebiyat Otağı Yayınları, Ankara.
- DEVELLİOĞLU, Ferit, (2003), “Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Sözlük”, Aydın Yayınevi, Ankara.
- DOĞAN, Erdal (1997), Edebiyatımızda Dergiler, Bağlam Yayınları, İstanbul.
- DUMAN, Hasan (2000), Başlangıcından Harf Devrimine Kadar Osmanlı-Türk Süreli Yayınlar ve Gazeteler Bibliyografyası ve Toplu Katalogu (1828–1928), Enformasyon ve Dokümantasyon Hizmetleri Vakfı, 1. ve 2. Cilt, Ankara.
- GÜLTEKİN, Sabahattin, (2010), “Harb Malülleri, Yeni Kitap, Yeni Kalem, Irmak ve Yürüyüş Dergilerinin Değerlendirilmesi ve Tahlili Fihristi”, Gazi Osman Paşa Üniversitesi, Tokat,
- (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
- GÜNYOL, Vedat (1986), Sanat ve Edebiyat Dergileri, Alan Yayıncılık, İstanbul
- KURDAKUL, Şükran (1989), Şairler ve Yazarlar Sözlüğü, İnkılâp Kitabevi, İstanbul.
Ayrıntılar
| Diğer ID | JA39TV97MD |
|---|---|
| Bölüm | Araştırma Makalesi |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Ağustos 2014 |
| Gönderilme Tarihi | 1 Ağustos 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 21 Sayı: 2 |