Metin Eloğlu’nun şiirlerinde mizah ögeleri

Yıl 2012, Cilt: 19 Sayı: 2, 1 - 32, 01.08.2012

Soner Akpınar , Hatice Çalışkan

https://doi.org/10.1501/Trkol_0000000244

Öz

Türk şiiri Tanzimat’ı takip eden süreçte bir değişim geçirir. Bu dönemden sonra pek çok şair yeni nazım biçimleriyle birlikte yeni temaları da şiirlerine dâhil etmeye başlamıştır. Değişmeyen bir şey varsa o da Türk şiirinde mizahın her zaman etkili bir söylem yaratma noktasında ilk başvurulan tekniklerden biri olduğudur. Cumhuriyet’ten sonra ise değişen toplumsal ve kültürel şartlarla birlikte özellikle Garip akımı çerçevesinde şiirde mizahın kullanımı bir adım daha öne çıkar. Bu anlamda Garip şiirinin bir devam ettiricisi olarak düşünülen Metin Eloğlu’nun şiirlerinde de mizah kullanımı en az Garip üçlüsünün şiirlerindeki kadar etkilidir. Çalışmanın amacı, şairin şiirlerinde mizah unsurunun nasıl işlendiği sorusuna cevap bulmaktır. Onun şiirlerinde önemli bir yer tutan mizahın çeşitleri çalışmada ayrıntılı bir şekilde incelenecektir. Bu türlerin onun şiirinde nasıl değiştiği ve gelişim gösterdiği tespit edilecektir. Şiirler “Dil oyunları” başlığı altında mübalağa, argo, teşbih, teşhis, tezat, müşakele, iştikak ve alışılmamış bağdaştırma sanatlarıyla ayrı ayrı ele alınacaktır. İncelemede bir mizah unsuru olarak düşünülebilecek “ironi”, ayrı bir makale konusu olacak yoğunlukta olduğu için değerlendirme dışında tutulmuştur

Anahtar Kelimeler

Metin Eloğlu, şiir, mizah, dil oyunları

HUMOR in METİN ELOĞLU’S POEMS

Öz

Turkish poetry changed during the time following Tanzimat. After this term, many poets started to include new themes with new verse forms. If there is something that doesn’t change, it is the humour that is one of the techniques applied firstly to create an effective expression in Turkish poetry. After Republic, with changing social and cultural conditions, the usage of humour in poetry steps forward especially in Garip Movement. In this sense, the usage of humour in Metin Eloğlu’s poems who is thought as a follower of Garip poetry, is as effective as it is in Garip Representatives’poetry structure. The aim of the study is to find the answer of the question how the humour is handled in the poet's poems. The genres of humour which take a special part in his poems will be studied in details. How these kinds changed and developed in his poems will be determined. Under the title of “Language games” poems will be handled seperately with hyperbolism, argot, simile, personification, oxymoron, “müşakale”, “istirak” and deviation arts . Irony which can be thought as the humour factor has been excepted because of it's intensity as a separate article topic

Anahtar Kelimeler

Metin Eloğlu, poem, humour, language games

Kaynakça

• AKSAN, Doğan (2006). Şiir Dili ve Türk Şiir Dili. Ankara: Engin Yay.
• AYHAN, T. Baki (Nisan-Mayıs 2006). “Eloğlu ve Şiir ve Argo”. Merdiven Şiir. s.8.
• BEZİRCİ, Asım (1994). Metin Eloğlu – Edip Cansever. İstanbul: Evrensel Yayınları.
• CANTEK, Levent (Yaz-2001). “Çöküş Sürecinde Osmanlı Mizahının Kritiği”. GülDiken. s.24.
• CEBECİ, Oğuz (2008). Komik Edebi Türler. İstanbul: İthaki Yay.
• CELAL, Metin (Nisan-Mayıs 2006). “Metin Eloğlu; Kendine Has Bir Şair”. Merdiven Şiir. s.8.
• ELOĞLU, Metin (Şubat 1973). “Şiirimizi Kişiliğince Kılmak İçin Uğraşan Şairleri Sevdim”. Milliyet Sanat. s.18.
• ELOĞLU, Metin (2010a). İçli Dışlı. Yayına Haz: Turgay Anar, İstanbul: YKY.
• ELOĞLU, Metin (2010b). Bu Yalnızlık Benim. Yayına Haz.: Mehmet Taner, İstanbul: YKY.
• ERTOP, Konur (1965). “Metin Eloğlu”. Varlık. s.641.
• FEDAİ, Özlem (2011). Garip ve İkinci Yeni Kavşağında Bıçkın Bir Şair: Metin Eloğlu ve Şiiri. İstanbul: Poetika Yay.
• FREUD, Sigmund (1990). Espriler ve Bilinçdışıyla İlişkileri. İstanbul: Poetika Yay.
• HİLAV, Selahattin (1993). Edebiyat Yazıları. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• İSEN, Mustafa (2009). Eski Türk Edebiyatı El Kitabı. Ankara: Grafik Yay.
• KARATAŞ, Turan (2007). Edebiyat Terimleri Sözlüğü. Ankara: Akçağ Yay.
• KORKMAZ, Ramazan (2009). Yeni Türk Edebiyatı 1839-2000 El Kitabı. Ankara: Grafiker Yay.
• NESİN, Aziz (2001). Cumhuriyet Dönemi Türk Mizahı. İstanbul: Adam Yay.
• ONARAN, Mustafa Şerif (Ağustos 2006). “Metin Eloğlu Olayı”. Varlık. s. 1187.
• ÖNGÖREN, Ferit (1998). Cumhuriyet’in 75 Yılında Türk Mizahı ve Hicvi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yay.
• ÖZÜNLÜ, Ünsal (1999). Gülmecenin Dilleri. Ankara: Doruk Yay.
• SARAÇ, Yekta (2007). Klâsik Edebiyat Bilgisi. İstanbul: 3F Yayınevi.
• SEVİM, Ayşe (Nisan-Mayıs 2006). “Metin Eloğlu Şiiri Üzerine: Bir Okuma Denemesi”. Merdiven Şiir. s.8.
• USTA, Çiğdem (2009). Mizah Dilinin Gizemi. Ankara: Akçağ Yay.
• UYGUNER, Muzaffer (Kasım 1975) “Yumuşak G”. Türk Dili. s.290.
• YARDIMCI, İsmail (2010). “Mizah Kavramı ve Sanattaki Yeri”. U. Ü. Sosyal Bilimler Dergisi. s.3/2.
• YILDIRIM, Tahsin (Nisan-Mayıs 2006). “Metin Eloğlu İçin Ne Dediler Ne Söylediler?”. Yasak Meyve. s.18.
• (http://www.felsefeekibi.com/site/default.asp?PG=1203).