HÂŞİM NESRİNE YENİ BİR BAKIŞ: HÂŞİM’İN MENSUR ŞİİRLERİ

Yıl 2019, Cilt: 23 Sayı: 2, 334 - 374, 12.11.2019

Özgür İldeş

Öz

Ahmet
Hâşim’in düzyazılarının şiir tadı taşıdığı bugüne kadar pek çok kişi tarafından
dile getirilmiştir. Ama Hâşim’in düzyazılarının bir kısmının, şiirsel olmanın
ötesinde,  bizzat “şiir” (mensur şiir)
olduğunu ifade eden pek çıkmamıştır. Bu makalede Hâşim’in düzyazıları,
taşıdıkları kurucu imgelerin merkeze alındığı rekonstrüktif bir okumaya tâbi
tutularak, Hâşim’in nesirlerinin bir kısmının, dış yapı bakımından nesir görünümlü
olmakla birlikte, özünde nesir değil, şiir oldukları ifade edilmiştir. Fransız
şiirinde Comte de Lautréamont, Aloysius Bertrand, Charles Baudelaire ve Arthur
Rimbaud gibi şairlerin kuruluşunda rol aldıkları mensur şiirin klasik örnekleri
incelendiği zaman, Hâşim’in pek çok nesrinin de pekâlâ “mensur şiir” türü
altında değerlendirilebileceği görülmektedir. Bir metnin şiir olup olmadığı
belirlenirken, satırların yan yana mı yoksa alt alta mı dizildiğinden ziyade,
metnin özüne ve kurgusuna bakılması gerektiği fikri, yazıda esas alınmıştır. Bu
fikir doğrultusunda; Hâşim’in nesir kitapları içinde, başta “Ay” yazısı olmak
üzere, yoğun imgeler içeren bazı düzyazılarının 
“mensur şiir” olarak telakki edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Hâşim’in düzyazılarının bu şekilde yeni ve farklı bir bakış açısıyla okunması,
hem Hâşim’in şairliğinin çok yönlü ve çok boyutlu şekilde
değerlendirilebilmesini hem de Türkçe’de mensur şiir literatürünün sınırlarının
belirlenmesi meselesine daha taze ve dinamik bir açıdan bakılmasını beraberinde
getirebilir.

Anahtar Kelimeler

Ahmet Hâşim, Nesir, Sanatkârane Nesir, Mensur Şiir, Bize Göre, Gurabâhâne-i Laklakan

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• ALPTEKİN, Turan (1985). Ahmet Hâşim, Hayatı, Sanatı ve Eserleri, İstanbul: Kastaş Yayınları.AYDA, Adile (1962). Yahya Kemal: Kendi Ağzından Fikirleri San’at Görüşleri, Ankara: Ajan-Türk Matbaası. BAUDELAİRE, Charles (2015). Paris Sıkıntısı. (Türkçesi: Özdemir İnce), Arséne Houssaye’e ithaf kısmı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. BERTRAND, Aloysius (2015). Gaspard de la Nuit. (Türkçesi: Özdemir İnce), Ankara: İmge Yayınları. ÇAĞLAR, Behçet Kemal (1958). “Ahmet Hâşim” (Hilmi Yücebaş’ın Bütün Cepheleriyle Ahmet Hâşim kitabı içinde), İstanbul: İnkılâp Kitabevi. EKREM, Recaizade Mahmut (1884). Takdîr-i Elhân, İstanbul: Mahmut Bey Matbaası. FUAT, Memet (2003). Ahmet Hâşim, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. GARİPER, Cafer (2006). “Türk Edebiyatında Mensur Şiir”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C. 4, S. 7: 361-409.HÂŞİM, Ahmed (1926). Piyâle, İlk ve Son Şiirler, İstanbul: İlhami – Fevzi Matbaası. HÂŞİM, Ahmed (1928). Gurabâhâne-i Laklakan, İstanbul: İlhami – Fevzi Matbaası.HÂŞİM, Ahmed (1928). Bize Göre ve Bir Seyahatin Notları, İstanbul: Kâğıtçılık ve Matbaacılık Anonim Şirketi. HÂŞİM, Ahmed (1933). Şiirler (Ahmet Hâşim’in Şiirleri), İstanbul: Semih Lütfi Sühulet Kütüphanesi.HÂŞİM, Ahmed (1933). Frankfurt Seyahatnâmesi, İstanbul: Semih Lütfi Sühulet Kütüphanesi.HİSAR, Abdülhak Şinasi (1963). Ahmet Hâşim, Şiiri ve Hayatı, İstanbul: Hilmi Kitabevi. HÜSEYİN, Ferhad (1993). Söyle Gölgen de Gitsin, Ankara: Ekin Yayınları.