CEMAL SÜREYA’NIN DÜZYAZILARINDA ELEŞTİRMEN DURUŞU

Yıl 2020, Cilt: 24 Sayı: 2, 247 - 266, 13.12.2020

Gökçe Ulus

Öz

Cemal Süreya (1931-1990) Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı’nda Muzaffer İlhan Erdost’un taktığı adla “İkinci Yeni” akımının en güçlü şairlerindendir. Şiirlerinin yanı sıra makaleleri, eleştirileri ve röportajları (daha sonra bu yazılar kitaplaştırılmıştır) da bulunmaktadır. Bu yazılardan yola çıkarak Cemal Süreya’nın poetikası hakkında bazı sınıflandırmalar yapmak mümkündür. Bu çalışmada oluşturulan başlıklar, şairin şiirle ilgili yazılarında üzerinde durduğu konulardan derlenmiştir. Şiirin ne olduğu, nasıl olduğu ve olması gerektiği, Cemal Süreya’nın kaleminden aktarılmıştır.
Şair kimliği ile akla gelen Cemal Süreya’nın Türk ve Dünya Edebiyatı, edebiyatçıları hakkında, farklı sanat dallarıyla ilgili düz yazıları, akla onun eleştirmen olup olmadığı sorusunu getirmektedir. “Eleştiri nedir, Cemal Süreya’nın düzyazılarında eleştiri özellikleri var mıdır?” gibi soruların yanıtı aranacaktır. Şair olarak başarısı tartışma götürmeyen Süreya’nın eleştirmen kimliği bu çalışmanın esas konusudur. Bunun yanı sıra Cemal Süreya’nın şiir ölçütleri, yorumları ve beklentileri ana hatlarıyla toplanmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Cemal Süreya,, Şiir, Eleştiri, Eleştirmen, Düzyazı, Poetika

THE CRITICAL PERSPECTIVE IN CEMAL SÜREYA'S PROSES

Öz

Kaynakça

• ANDAÇ, Feridun (2001). Türkiye Yazınında Eleştiri: Ataç’tan Günümüze Eleştirinin Ustaları. Ankara: Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Araştırma ve Uygulama Merkezi TÖMER, 22-23 Kasım 2001.
• CANPOLAT, Müge (2003). Türkiye’de Deneme Ve Eleştirinin Gelişiminde Orhan Burian’ın Yeri. Ankara: Bilkent Üniversitesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, Yüksek Lisans Tezi.
• ÇETİN BAYCANLAR, Sema (2007). Türk Edebiyatında 1951-1961 Yıllarında Edebî Eleştiri (Kültür-Sanat Ve Edebiyat Dergileri). Adana: Çukurova Üniversitesi. Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• DOĞAN, Mehmet Can (2001). Sosyal Bilimler ve Denemenin Etkileme-Etkilenme Alanları. Ankara: Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Araştırma ve Uygulama Merkezi TÖMER, 22-23 Kasım 2001.
• ERCİLASUN, Bilge (2009). Servet-i Fünun’da Edebî Tenkit. Ankara: Akçağ Yayınları.
• GÖKALP ALPASLAN, Gonca (2009). Metinlerarası İlişkiler Işığında Cemal Süreya Şiirinin Bileşenleri. Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 4 /1-I Winter 2009
• KÖKDEN, Uğur (2001). Dünya ve Türkiye Yazınında Denemenin Dünü ve Bugünü. Ankara: Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Araştırma ve Uygulama Merkezi TÖMER, 22-23 Kasım 2001.
• ÖZDEMİR, Emin (1983). Yazı ve Yazınsal Türler. İstanbul: Varlık Yayınları.
• SÜREYA, Cemal (2000). Sevda Sözleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• --------------------- (2005). “Günübirlik”ler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• --------------------- (2011). Şapkam Dolu Çiçekle. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• --------------------- (2012). Güvercin Curnatası. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• TODOROV, Tzvetan (2001). Poetikaya giriş. İstanbul: Metis Yayınları.