Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Nevrotik Kişilik Özelliğinin Rol Davranışı Üzerindeki Etkisinde İşyerinde Dışlanmanın Aracılık Rolü

Yıl 2022, , 51 - 64, 04.07.2022
https://doi.org/10.55107/turksosbilder.1066350

Öz

Bu çalışmada, nevrotik kişilik özelliğinin, rol davranışı üzerindeki doğrudan etkisi ve işyerinde dışlanmanın bu ilişkideki aracılık rolü Aidiyet Kuramı kapsamında incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini, Kütahya Dumlupınar Üniversitesinde çalışan 315 akademik personel oluşturmaktadır. Araştırma nicel tasarıma sahiptir ve veriler anket yöntemiyle toplanmıştır. Araştırmada Goldberg (1992) tarafından geliştirilen nevrotik kişilik ölçeği, Ferris vd. (2008) tarafından geliştirilen işyerinde dışlanma ölçeği ve son olarak için Williams ve Anderson (1991) tarafından geliştirilen rol davranışı ölçeği kullanılmıştır. Toplanan veriler, SPSS 21.0 ve LISREL 8.51 programları aracılığıyla çok değişkenli analiz yöntemleri kullanılarak test edilmiştir. Araştırma bulgularına göre işyerinde dışlanma, nevrotik kişilik özelliği ile rol davranışı arasındaki ilişkide kısmi aracı role sahiptir.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Kaynakça

  • Arshadi, N., Zare, R. & Piryaei, S. (2012). The relationship between leader-member exchange and workplace deviance with the mediating role of workplace exclusion. International Journal of Psychology, 6(1), 78-98.
  • Barlett, J. E., Körtlik, J. W. & Higgings, C.C. (2001). Organizational research: determining appropriate sample size in survey research. Information Technology, Learning and Performance Journal, 19(1), 43-50.
  • Baron, R. & Kenny, D. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51 (6), 1173-1182.
  • Barrick, M. R. ve Mount, M. K. 1991. The big five personality dimensions and job performance: A meta-analysis. Personnel Psychology. 44, 1-26.
  • Barrick M.R., Mount, M. K.& Judge T. A. (2001). Personality and performance at the beginning of the new millennium: what do we know and where do we go next? Personality and Performance, 9(1-2), 9-30.
  • Baumeister, R. F. & Leary, M. R. (1995). The need to belong-desire for interpersonal attachments as a fundamental human-motivation. Psychological Bulletin, 117(3), 497-529. Baumeister, R. F., DeWall, C. N., Ciarocco, N. J. & Twenge, J. M. (2005). Social exclusion impairs self-regulation. Journal of Personality and Social Psychology, 88(4), 589-604.
  • Borman W. C. & Motowidlo, S. J. (1997). Task performance and contextual performance: The meaning for personnel selection research. Human Performance, 10(2), 99-109.
  • Corr, P. J. & Gray, J. A. (1995). Attributional style, socialization and cognitive ability as predictors of sales success: A predictive validity study. Personality and Individual Differences, 18, 241-252.
  • Çetin, F.& Fıkırkoca, A. (2010). Rol ötesi olumlu davranışlar kişisel ve tutumsal faktörlerle öngörülebilir mi? Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 65 (4), 41-66.
  • De Cuyper, N. & De Witte, H. (2007). Job insecurity in temporary versus permanenet workers: Associations with attittudes, well-being and behaviour. Work and Stress, 21(1), 65-84.
  • Denissen, J. J. A.& Penke, L. (2008). Neuroticism predicts reactions to cues of social inclusion. European Journal of Personality, 22, 497-517. Dumlupınar Üniversitesi (2016). 2015-2016 Faaliyet Raporu. Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği, Kütahya.
  • Farrell, D. (1983). Exit, voice, loyalty, and neglect as responses to job dissatisfaction: A multidimensional scaling study. Academy of Management Journal, 26(4), 596-607.
  • Ferris, D. L., Brown, D. J., Berry, J. W. & Lian, H. (2008). The development and validation of the workplace ostracism scale. Jornal of Applied Psychology, 93(6), 1348-1366.
  • Ford, M.B. & Collins, N.C. (2010). Self-esteem moderates neuroendocrine and psychological responses to interpersonal rejection, Journal of Personality and Social Psychology, 98(3), 405-419.
  • Furnham, A. & Jackson, C. J. (1999). Personality, learning style and work performance. Personality and Individual Differences, 27, 1113-1122.
  • Gallagher, D. J. (1996). Personality, coping, and objective outcomes: Extraversion, neuroticism, coping styles, and academic performance. Personality and Individual Differences, 21, 421-429.
  • Gençtan, E. (2014). İnsan olmak. Metis Yayınları, İstanbul.
  • Gençtan, E. (2015). Psikodinamik psikiyatri ve normal dışı davranışlar. Metis Yayınları, İstanbul.
  • Goldberg, L. R. (1992). The development of markers for the big-five factor structure. Psychological Assessment, 4(1), 26-42.
  • Harman, H. (1967). Modern factor analysis, University of Chicago Press, Chicago I.L.
  • Jamieson, J. P. & Harkins, S. G. & Williams, K. D. (2010). Need threat can motivate performance after ostracism. Personality and Social Psychology Bulletin, 36(5), 690-702.
  • Kerr, N. L., Seok, D. H., Poulsen, J. R., Harris, D. W. & Messé, L. A. (2008). Social ostracism and group motivation gain. European Journal of Social Psychology, 38, 736-746.
  • Leung, A. S. M., Wu, L. Z., Chen, Y. Y. & Young, M. N. (2011). The impact of workplace ostracism in service organizations. International Journal of Hospitality Management, 30, 836-844.
  • Lustenberger, D. E. & Jagacinski, C. M. (2010). Exploring the effects of ostracism on performance and intrinsic motivation, Human Performance, 23, 283-304. MacDonald, G. & Leary, M. R. (2005). Why does social exclusion hurt? The relationship between social and physical pain. Psychological Bulletin, 131(2), 202-223.
  • Maner, J. K., DeWall, C. N., Baumeister, R.F. & Schaller, M. (2007). Does social exclusion motivate interpersonal reconnection? Resolving the “porcupine problem”. Journal of Personality and Social Psychology, 92(1), 42-55.
  • Mount, M. K., Barrick, M. R. & Stewart, G. L. (1998). Five factor model of personality and performance in job involving interpersonal interactions. Human Performance, 11(2-3), 145-165.
  • O’Reilly, J. & Robinson, S. L. (2009). The negative impact of ostracism on thwarted belongingness and workplace contributions. Academy of Management Proceedings, 1, 1-7.
  • Ödemiş, S. N. (2011). Beş faktör kişilik özelliklerinin üretkenlik karşıtı davranışlar üzerine etkileri: Bir araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi SBE, İstanbul.
  • Özyılmaz, A. & Eser, S. (2013). Ortak metod varyansı nedir? Nasıl kontrol edilebilir? 21. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 500-508.
  • Robinson, S. L., O’Reilly, J. & Wang, W. (2013). Invisible at work: An integrated model of workplace ostracism. Journal of Management, 39, 203-231.
  • Rothmann, S. & Coetzer, E.P. (2003). The big five personality dimensions and job performance. Journal of Industrial Psychology, 29(1), 68-74.
  • Rotundo, M. & Sackett, P. R. (2002). The relative importance of task, citizenship, and counterproductive performance to global ratings of job performance: A policy-capturing approach, Journal of Applied Pyschology, 87(1), 66-80.
  • Salgado, J. F. (1997). The five factor model of personality and job performance in the european community. Journal of Applied Psychology, 82(1), 30-43.
  • Salgado, J. F. (2003). Predicting job performance using FFM and non-FFM personality measures. Journal of Occupational & Organizational Psychology, 76, 323-346.
  • Sezici, E. (2014). Çalışma yaşamı kalitesi, işyerinde sapkın davranış ve işten ayrılma eğilimi ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 41, 235-246.
  • Sobel, M. E. (1982). Asymptotic confidence intervals for indirect effects in structural equation models. Sociological Methodology, 13, 290-312.
  • Somer, O. (1998). Türkçe’de kişlik özelliği tanımlayan sıfatların yapısı ve beş faktör modeli. Türk Psikoloji Dergisi, 13, 17-32.
  • Sonnentag, S. & Frese, M. (2002). Performance concepts and performance theory, Psychological Management of Individual Performance, Editör: Sonnetag, S., John-Wiley and Sons Ltd., NewYork, 3-25.
  • Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal Eşitlik Modellemesine Giriş Temel İlkeler ve Lisrel Uygulamaları, Ankara: Ekinoks Yayınevi.
  • Tett, R.P., Jackson, N.D. & Rothstein, M. (1991). Personality measures as predictors of job performance: A meta-analytic review. Personnel Psychology, 44, 703-742.
  • Thau, S., Crossley, C., Bennett, R.J. & Sczesny, S. (2007). The relationship between trust, attachment, and antisocial work behaviors. Human Relations, 60 (8), 1155-1179.
  • Twenge, J.M., Baumeister, R.F., DeWall, C.N., Ciarocco, N.J. & Bartels, J.M. (2007). Social exclusion decreases prosocial behavior. Journal of Personality and Social Psychology, 92, 56-66.
  • Wehrli, S. (2008). Personality on social network sites: An application of the five factor model. ETH Zurich Sociology Working Paper, 7, 1-16.
  • Williams, K. D. (2007a). Ostracism: The kiss of social death. Social and Personality Psychology Compass, 1(1), 236-247.
  • Williams, K. D. (2007b). Ostracism. The Annual Review of Psychology, 58, 425-452.
  • Williams, L. J. & Anderson, S. E. (1991). Job-satisfaction and organizational commitment as predictors of organizational citizenship and in-role behaviors. Journal of Management, 17(3), 601-617.
  • Wu, L. Z., Wei, L. Q. & Hui, C. (2011). Dispositional antecedents and consequences of workplace ostracism: An empirical examination. Frontiers of Business Research in China, 5, 23-44.
  • Yıldız, H. & Yıldız, B. (2016). Sanal kaytarma yapmak kötü bir şey değildir ama? Harvard Business Review Türkiye, (9), 108-115.
  • Zadro, L., Williams, K. D. & Richardson, R. (2004). How low can you go? Ostracism by a computer is sufficient to lower self-reported levels of belonging, control, self-esteem, and meaningful existence. Journal of Experimental Social Psychology, 40, 560-567.
  • Zhang, X. & Dai, L. (2015). The relationship between neuroticism and experience of workplace ostracism in new employees. Open Journal of Social Sciences, 3, 80-87.
Toplam 50 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Emre Sezici 0000-0002-9652-6511

Proje Numarası -
Yayımlanma Tarihi 4 Temmuz 2022
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022

Kaynak Göster

APA Sezici, E. (2022). Nevrotik Kişilik Özelliğinin Rol Davranışı Üzerindeki Etkisinde İşyerinde Dışlanmanın Aracılık Rolü. Uluslararası Türk Kültür Coğrafyasında Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 51-64. https://doi.org/10.55107/turksosbilder.1066350