Edebî Eserlere Yansıyan Kadın Sorunları: Adalet Ağaoğlu Eserleri

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 1, 193 - 212, 10.07.2023

Hülya Yamen

Öz

Bu çalışma Adalet Ağaoğlu’nun romanlarında yer alan kadın roman kişilerinin toplumda karşılaştıkları sorunları incelemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmanın temelinde -romandaki kadınlar ister tip ister karakter olsun- toplumun her kesiminden seçilmiş kadınların, geleneklerden, ekonomiden ve eğitimsizlikten kaynaklanan sosyal, siyasal, bireysel, cinsel, sorunlarla nasıl yüzleştiği ve hangi mücadele yollarını geliştirdiği konusu yer almaktadır. Toplumsal sorunlar başlığı altında görevi kötüye kullanma ve çıkar sağlama, üretme özgürlüğünün kısıtlanması, Doğululuk-Batılılık, erkeğin kadın cinselliğine bakışı ve cinsel obje olarak görülmek alt başlıkları bulunmaktadır. Bireysel sorunlar bölümünde ise güvensizlik, iletişimsizlik, intihar, sınıf atlama çabası, görev sorumluluğu konularına değinilmiştir. Çalışmanın devamında eğitim hakkını elde etmeye çalışan kadınların yaşadığı zorluklar, cinsel istismar ve tacizlerle cinsel özgürlüğü kullanamama, gelenek ve görenekler yoluyla oluşan aile baskısı, siyasal kimlik temelli sorunlar bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kadın, Kadın Sorunları, Adalet Ağaoğlu, Toplumsal- Bireysel Sorunlar.

Kaynakça

• Ağaoğlu, A. (1973). Ölmeye Yatmak, Dar Zamanlar I. (1973, 1992). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ağaoğlu, A. (1976). Fikrimin İnce Gülü. (1979, 1994). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ağaoğlu, A. (1979). Bir Düğün Gecesi, Dar Zamanlar II, (1979, 1994). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ağaoğlu, A. (1980). Yazsonu, (1980, 1995). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ağaoğlu, A. (1984). Üç Beş Kişi, (1984, 1995). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ağaoğlu, A. (1985). Göç Temizliği. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ağaoğlu, A. (1987). Hayır…, Dar Zamanlar III, (1987, 1988). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Ağaoğlu, A. (1991). Ruh Üşümesi, (1991, 1994). İstanbul: Oğlak Yayınları.
• Ağaoğlu, A. (1993). Romantik Bir Viyana Yazı, (1993, 1994). İstanbul: Oğlak Yayınları.
• Mete, F. & Aksay Albuz, S. & Candeğer, Ü. (2022). Halk türkülerinde saklanan hayatlar: Kadın ağzı türküleri. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (29), 582-594.
• Büyük Ansiklopedi (1991). Feminizm Maddesi. Milliyet Yayınları, İstanbul (Cilt.1, ss.330-331)
• Bolat, T. (2018). Üstkurmaca Romanların Yaratıcı Yazmaya Katkıları Bağlamında Adalet Ağaoğlu'nun Yazsonu Romanı. Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, cilt 19, sayı 19, 40 – 56.
• Uğurlu, S. B. (2003). Adalet Ağaoğlu’nun Hayatı, Roman ve Hikâyeleri Üzerine Bir Araştırma. (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Van
• Eronat, K. (2004). Adalet Ağaoğlu İnsan ve Eser. (Doktora Tezi). Dicle Üniversitesi, Diyarbakır
• Topaloğlu, Y. (2005). Adalet Ağaoğlu’nun Çağdaş Türk Romanındaki Yeri. (Doktora Tezi). Trakya Üniversitesi, Tekirdağ.
• Cuşa, H. (2017). Adalet Ağaoğlu’nun Dar Zamanlar Dörtlemesine Anlatıbilimsel Bir Yaklaşım. (Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Arıkan, S. & Aytan, T. (2021) Adalet Ağaoğlu’nun Dar Zamanlar Üçlemesinde Hafıza, Tarih ve Kimlik. İstanbul Üniversitesi Yayınları, Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi, Cilt: 61, Sayı: 2, 541-559
• Gümüş, S. (2020). Adalet Ağaoğlu Romanını Anlamak, Oggito, 5 Nisan 2023 tarihinde https://oggito.com/icerikler/adalet-agaoglunun-romanini-anlamak/65562 adresinden erişildi.
• Kıvanç Üstüntaş, A. (2023). Hayır: Bir İtirazlar Romanı. Mahal Edebiyat, 13.04.2023 tarihinde https://mahaledebiyat.com/hayir-bir-itirazlar-romani/ adresinden erişildi.
• Çavuş, B.; Namlı, T. (2021). Adalet Ağaoğlu’nun Üç Beş Kişi romanında toplumsal cinsiyet ve kimlik sorunu. Rumelide Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (23), 349-368.