Nogaylarda Düğün Gelenekleri

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 59 - 67, 26.06.2019

Mehmet Alpargu

Öz

Nogaylar 16-17. yüzyıllarda Rusya, Osmanlı ve İran’daki Safevi
Devletleri üçgeninde siyasi tarih bakımından önemli rol oynamış bir Türk
topluluğudur. Bu topluluğun ikiye ayrılmasından sonraki zamanlarda çeşitli
sıkıntılara uğrayan Nogaylar varlıklarını korumayı başarmışlar ve adetlerinde Türk
kültürünün özellikle bozkır hayatına ait olan unsurlarını çok büyük ölçüde muhafaza
etmişlerdir. Düğün törenleri de bu kültürün içinde önemli yer tutan unsurlar
içinde bulunmaktadır. Bunun yanında Kuban Nogaylarının bazı geleneklerinin
diğer Kafkas kavimlerinin geleneklerinden de etkilendiğini anlaşılmaktadır.

Ele alınan bilgiler 19. ve 20. yüzyılın başında Nogaylar arasında cari
olan bilgiler olup bu adetlerin zamanımıza kadar gelen süreç içinde bazı
değişikliklere uğramış olması da tabidir. Nogayların yaşadıkları yerlerin aynı
bölge olmaması ve dağınık bir biçimde yaşamakta olmalarından dolayı kendi
içinde de adet yönünden farklılıklara da rastlanabilmektedir. Bu yazıda bütüncül
bir şekilde bu adetlere bakılmış, çok ihtiyaç duyulmadığı hallerde bu
farklılıklar ön plana çıkartılmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Nogaylar, Düğün, Kalim, Damat, Gelin

Kaynakça

• ADJİİSLAMOVNA, Çerkesova Ayna, Muzıka Ustnoy Traditsii Nogaytsev Severnogo Kavkaza Etniçeskiy i Territorialny Aspekti, Yüksek Lisans Tezi, Rostov 2018. AKBABA, Dilek Ergönenç, “Nogay Türklerine Genel Bir Bakış”, Yeni Türkiye, Sayı: 80. ALPARGU, Mehmet, Nogaylar, İstanbul 2007. GACİEVA, S. Ş., Oçerki İstorii Semi i Braka u Nogaytsev XIX-Naçale XXV, Moskova 1979. GİMBATOVA, M.B., Kultura Povedeniya i Etiket Nogaytsev V Semeynom i ObsestvenomBiytu (XIX Naçalo XX veka), Mahaçkale 2017. HELL, Xavier Hommaire de Travels in the Steppes of the Caspian Sea, the Criema, the Caucasus, Londra 1847. KALMIKOV, I., KEREİTOV, R., SIKALİEV, M., Nogaytsı: Istoriko-Etnografiçeskii Oçerk, Çerkezsk 1988. KEREYTOV, R., Nogaytsı Osobennosti Etniçeskoy Istorii i Bitovoy Kulturi Monografiya, Stavropol 2009. TAVERNİER, Jean-Baptise, Tavernier Seyahatnamesi, çev: Teoman Tunçdoğan, İstanbul 2006.