Science in India through the Eyes of Bîrûnî

Yıl 2023, , 107 - 117, 31.12.2023

Şengül Demirel

https://doi.org/10.54970/turkuaz.1402936

Öz

Abu Reyhan Muhammad Ibn Ahmad al-Bîrûnî, who lived in the XI century, is one of the greatest scholars of the medieval Islamic world. His works covered a wide range of fields such as astronomy, mathematics, geography, history and linguistics. Among his many achievements, al-Bîrûnî is particularly notable for his contributions to the study of Indian science and culture. This study focuses on al-Bîrûnî’s reflections on the advances and contributions of science during the golden age of India. As a conceptual framework, the study is based on al-Bîrûnî’s thoughts and tries to outline the science and methodology in India during this period. In the article, research, examination and analysis methods have been used; in the light of al-Bîrûnî’s related works and literature sources, his perspective on science in India has been analysed and the study contributes to the literature in this respect.

Anahtar Kelimeler

Abu Reyhan Muhammad bin Ahmed al-Bîrûnî, Middle Ages, Science, India, Islamic World

Bîrûnî’nin Gözünden Hindistan’da Bilim

Öz

Ebû Reyhân Muhammed b. Ahmed el-Bîrûnî el-Harizmî, XI. yüzyılda yaşamış olup, Orta Çağ İslâm dünyasının en büyük âlimlerindendir. Çalışmaları astronomi, matematik, coğrafya, tarih ve dilbilim gibi çok çeşitli yelpazeyi kapsamaktaydı. Birçok başarısı arasında Bîrûnî, özellikle Hint bilimi ve kültürü araştırmalarına yaptığı katkılardan dolayı dikkat çekmektedir. Bu araştırmada Bîrûnî’nin Hindistan bilimindeki ilerlemeleri ve katkıları hakkındaki düşünceleri ele alınmıştır. Kavramsal çerçeve olarak, çalışma, Bîrûnî’nin düşüncelerinden yola çıkılarak bu dönemde Hindistan’daki bilimin ve metodu ana hatlarıyla tespit edilmeye çalışılmıştır. Makalede araştırma, inceleme ve analiz yöntemleri kullanılmış olup; Bîrûnî’nin ilgili eserleri ve literatür kaynakları ışığında Hindistan’daki bilime bakış açısının analizi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Bîrûnî, Orta Çağ, Bilim, Hindistan, İslâm Dünyası

Kaynakça

• Alberuni’s India. (1910). Sachau, E. Carl, An Account of the Religion, Philosophy, Literature,Geography, Chronology, Astronomy, Customs, Laws and Astrology of India, about A.D. 1030,Vol. I-II, DK Publishers Distributors, New Delhi, 2003.
• Beyhakî, Ebu’l-Fazl Muhammed b. Hüseyin Kâtip, (1326). Tarih-u Beyhakî/Tarih u Beyhakî/Tarih u Beyhakî/Tarih-u Mesûdî, u Mesûdî, u Mesûdî, Tashîh, Saîd Nefîsî, Tahran.
• Beyhakî, Zahirudîn (1993) Tetimme Sivanu’l-Hikme, Thk., Refüku’l-Acem, Darü’l-Fikr Yayınları, Beyrut.
• Duman, A. (2010). Bîrûnî: İlmî kişiliği tarih anlayışı ve yöntemi. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, 10(2), 19-38.
• Duman, A. (2019). Bîrûnî’nin kullandığı bazı ilgi çekici kavramlar. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9, 77-96.
• Ebû Reyhân Muhammed b. Ahmed el-Bîrûnî. (2015). Tahkîku mâ li’l-hind. Kıvameddin Burslan (Çev). Türk Tarih Kurumu.
• El-Bîrûnî, (1962). Tahdîd Nihâyâti’ l-Emâkin, Tahkik: Muhammed bin Tâviti’t-Tancî, Doğuş Matbaası.
• El-Bîrûnî, (1973). Kitâbu’s-Saydane fi’t-Tıb, Haz. ve Tercüme: Hâkim Muhammed Sâid, Hamdard Academy, Karachi.
• Gafurov, B. (1974). Al-Bîrûnî. UNESCO Courier, Haziran.
• Günay, N. (31 Mayıs-1 Haziran 2007). Bîrûnî’nin İslam bilim hayatına ve dinler tarihine katkıları. Ululararası Türk Dünyasının İslamiyet’e Katkıları Sempozyumu, Bildiri.
• Hayli, R. Ş. K., Akaçeri, S. H., Ahmedi, H., Şeriati, S. (1389 (2010). Nigereş-i Hüviyeti-yi Ebu Reyhan Bîrûnî. Tarihi Araştırmalar, Dönem.1, S. 1.
• Khan, Said, Hâkim Mohammed, Zahid Ansar, (1981). Al-Bīrūnī. His Times, Life, and Works, Hamdard Academy, Karachi.
• Meçin, M. M. (2014). Ebu Reyhan El-Bîrûnî ve Bilimsel Bakışı Üzerine Bir Analiz. Tarih Okulu Dergisi, 1-32.
• Mısriyan, A. Baznigeri-yi Karname-yi Bîrûnî Der Zeban-i Farsi. Name-yi Ferhengistan.
• Said, H. M. Ansar Zahid Khan. (1991). Al-Bîrûnî, His Times, Life and Works, HamdardAcademy.
• Schimmel, Anne-Marie. (1980). Islam in the Indian Subcontinent, E. J. Brill.
• Seccadi, Seyyid Cafer. (1373 (1994). Feheng-i Maarif-i İslami, İntişarat-i Danişgah-i Tahran, 3.Baskı, Tahran.
• Sem’anî (1962). El-Ensâb, Haydarabad .
• Şahin H. H. (2020). A General Review of Scientific Studies Carried Out in Turkey Relating to History of India. Journal of Turkology. 30(1), 231-268.
• Togan, Z. V. (1997). Bîrûnî. MEB İslâm Ansiklopedisi, C. II, 635.
• Tümer, G. (1992). Bîrûnî. TDV İslâm Ansiklopedisi, TDV Yayınları, C. 6, 206-215.
• Whitaker, L. (2011). Bîrûnî çalışmalarının bugünkü urumu: Bir inceleme ve bibliyografya. Çev. Fatma Kızıl, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 20 (1), 259-294.
• Yâkut el-Hamevî, (1993). İrşâdu’l-Erîb ilâ Ma’rifeti’l-Edîb. Dâru’l-Garbi’l-İslâmî, C.5, Beyrut.
• https://www.academia.edu/45077160/Al_Bîrûnîs_Kitab_Ul_hind