Öz
Kaynakça
- KURNAZ Cemal, HayÀlì Bey Divanı’nın Tahlili, İstanbul 1996.
- Kürşat Şamil Şahin, “ Sevgilinin Güzellik Unsurlarından Saç ve Saçın Aşık Üzerindeki Etkisi”, Tukish Studies, Turkey Summer 2011, p. 1851-1867.
- Kürşat Şamil Şahin, “ KlÀsik Türk Edebiyatında Sevgilinin Ayva Tüyü/Hat”, Uluslar Arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Güz 2012, s. 386-407.
- LEVEND AgÀh Sırrı, Divan Edebiyatı, İstanbul 1984.
- MENGİ Mine, Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara 2002.
- MERMER Ahmet, Türkì-i Basit ve Aydınlı VisÀlì’nin Şiirleri, Ankara 2006.
- ONAY Ahmet Talay, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, İstanbul 2004.
- Özlem Düzlü, “ Ercişli Emrah’ın Şiirlerinde Sevgilinin Güzellik Unsurları Bakımından Klasik Edebiyat Hususiyetleri”, Akademik Bakış Dergisi, Celalabat- Kırgızistan 2011.
- PALA İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Ankara 1995.
- SEFERCİOĞLU M. Nejat, Nevèì Divanı’nın Tahlili, Ankara 2001.
- SERDAROĞLU Vildan, Sosyal Hayat Işığında ZÀtì Divanı, İstanbul 2006.
- ŞENTÜRK Ahmet Atilla, KARTAL Ahmet, Eski Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul 2012.
- TARLAN Ali Nihat, Fuzÿlì Divanı Şerhi, Ankara 2001.
Öz
Sevgili
divan şiirimizin başkahramanıdır ve divan şiiri büyük ölçüde onun etrafında
örülmüştür. Yüz yıllar boyu varlığını sürdürmüş divan şiirimizin en temel
unsurudur sevgili. Onun en büyük özelliği, aşığının ve/veya âşıklarının
akıllarını başlarından alacak derecede olan güzelliğidir. Divan şiirimizde
geleneğin belirlediği bir takım kurallar mevcuttur. Bu kurallar ışığında
sevgili de kendine ait -gerek manevì, karakteristik gerek de maddì, fizikì
olmak üzere- belirli bir takım
özelliklere haiz olan, idealize edilmiş tek tip bir sevgili özelliği
göstermektedir. Hal böyle olunca idealize edilmiş bu güzellik unsurlarının -
sevgilinin boyu, kaşı, gözü, ağzı, yanağı, yüzü, beli, göğsü… vb - her biri
bütünden çok parça güzelliğine önem veren divan şairlerince ayrı ayrı, en ince
ayrıntısına kadar düşünülerek belirli benzetmelerle, belirli kavramlarla,
ifadelerle anlatılmaya çalışılmıştır.
Sevgilinin bu özellikleri şiirlerde işlenirken kalıplaşmış, hazır bazı
ifadeler kullanılır. Bilhassa da sevgilinin dış görünümüyle ve bazı uzuvlarıyla
ilgili fizikì özelliklerinden bahsedilirken. Biz bu çalışmamızda bazı
çevrelerce “Türkì-i Basit[1]”
hareketinin temsilcisi olarak gösterilen Aydınlı VisÀlì’nin şiirlerinde yer
alan sevgilinin güzellik unsurlarını tespit etmeye çalıştık.
Anahtar Kelimeler
Aydınlı VisÀlì divan şiiri sevgili güzellik unsurları tahlil
Kaynakça
- KURNAZ Cemal, HayÀlì Bey Divanı’nın Tahlili, İstanbul 1996.
- Kürşat Şamil Şahin, “ Sevgilinin Güzellik Unsurlarından Saç ve Saçın Aşık Üzerindeki Etkisi”, Tukish Studies, Turkey Summer 2011, p. 1851-1867.
- Kürşat Şamil Şahin, “ KlÀsik Türk Edebiyatında Sevgilinin Ayva Tüyü/Hat”, Uluslar Arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Güz 2012, s. 386-407.
- LEVEND AgÀh Sırrı, Divan Edebiyatı, İstanbul 1984.
- MENGİ Mine, Eski Türk Edebiyatı Tarihi, Ankara 2002.
- MERMER Ahmet, Türkì-i Basit ve Aydınlı VisÀlì’nin Şiirleri, Ankara 2006.
- ONAY Ahmet Talay, Eski Türk Edebiyatında Mazmunlar, İstanbul 2004.
- Özlem Düzlü, “ Ercişli Emrah’ın Şiirlerinde Sevgilinin Güzellik Unsurları Bakımından Klasik Edebiyat Hususiyetleri”, Akademik Bakış Dergisi, Celalabat- Kırgızistan 2011.
- PALA İskender, Ansiklopedik Divan Şiiri Sözlüğü, Ankara 1995.
- SEFERCİOĞLU M. Nejat, Nevèì Divanı’nın Tahlili, Ankara 2001.
- SERDAROĞLU Vildan, Sosyal Hayat Işığında ZÀtì Divanı, İstanbul 2006.
- ŞENTÜRK Ahmet Atilla, KARTAL Ahmet, Eski Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul 2012.
- TARLAN Ali Nihat, Fuzÿlì Divanı Şerhi, Ankara 2001.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2015 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2015 Cilt: 1 Sayı: 5 |
