Öz
Modernizm,
17. asırda Avrupa’da moderniteyle temeli atılan ve 19. yüzyıldan itibaren de
olgunlaşan bir hareket olarak bütün dünyada geleneğin artık dönemini
tamamladığı anlayışıyla her şeyi baştan kurmaya çalışmıştır. Bu değişim hem
toplumsal hem sanatsal hem de bireysel anlamda yeni değişikliklere yol
açmıştır. Ancak beraberinde bir sürü yeni çatışmayı da tetiklemiştir. Çünkü var
olanı terk etmek, alışılmış olanı değiştirmek hem bireysel hem toplumsal
anlamda çatışma doğurmuştur. Bu çatışmanın bir türü de mitleri terk etme veya
en azından değiştirme konusunda olmuştur. Modernite olaylara veya varlıklara
akıl ve mantık penceresinden bakarak reele uymayan her türlü şeyin yerine
yenilerini dâhil etmek istemiştir. Hatta bilimsel olanla izah edilemeyenlerin
terkedilmesini savunmuştur. Bu amaçla da bilimin kendisine sağladığı rasyonel
bilgiler ışığında miti dışarıda bırakan hatta onun gereksiz olduğunu düşünen
bir anlayışla her şeyi izaha çalışmıştır. Bu yenidünyada ritüellerin bazıları
ilkel veya saçma olarak nitelendirilmektedir. Aslında bu durum bir yerde
modernitenin, bilimsel olarak mantıklı açıklaması yapılamayan bu uygulamalar
karşısındaki çaresizliğidir. Bu çalışmada mitten arındırma şeklinde tanımlanan
demitolojizasyonun neden başarısız olduğu ve mitin moderniteyle çatışmasına
rağmen hala daha neden yaşamaya devam ettiği tartışılmaktadır.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- ADJUKIEWICZ, Kazimierz, Felsefeye Giriş Temel Kavramlar ve Kuramlar, Çev. Ahmet Cevizci. Gündoğan Yayınları, Ankara 1994.
- BALKAYA, Adem (2014). "Animik Dağ Pratikleri ve Kurbanın Metafizik Değişimi: Sarıkamış/Ağbaba Örneği", Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 11(2), ss.127-137
- BAULTMANN, Rudolf, Mitoloji ve Hermenötik Sorunu, Çev. Cengiz Batuk, Emir Kuşçu, Eski Yeni Yayınları, Ankara 2013.
- CAMPELL, Joseph ve MOYERS, Bill, (2010). Mitolojinin Gücü Kutsal Kitaplardan Hollywood Filmlerine Mitoloji ve Hikayeler, Çev. Zeynep Yaman, MediaCat Yayınları, İstanbul 2010.
- CEVİZCİ, Ahmet, Felsefe Tarihi, Say Yayınları, Ankara 2010.
- CHİTTİCK, William, Varolmanın Boyutları Tasavvuf ve Vahdetü’l-Vücûd Üstüne Yazılar, Çev. Turan Koç, İnsan Yayınları İstanbul 2013.
- ELIADE, Mircea, Mitlerin Özellikleri, Çev. Sema Rifat. Simavi Yayınları, İstanbul 1993.
- HONKO, Lauri, “Miti Tanımlama Problemi”. Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar 2, Çev. Nezir Temür. Yay. Haz. M. Öcal Oğuz, Selcan Gürçayır, Geleneksel Yayıncılık, Ankara 2010.
- İNAN, Abdulkadir, Tarihte ve Bugün Şamanizm Materyaller ve Araştırmalar, Türk Tarih Kurumu Yayınları, Ankara 2000.
- MALINOWSKI, Bronislav, Büyü, Bilim ve Din, Çev. Saadet Özkal, Kabalcı Yayınları, İstanbul 2000.
- RAGLAN, Lord, “Mit ve Tarih”. Halkbiliminde Kuramlar ve Yaklaşımlar 2, Çev. Levent Soysal. Yay. Haz. M. Öcal Oğuz, Selcan Gürçayır, Geleneksel Yayıncılık, Ankara 2010.
- SHAW, Stanford, Osmanlı İmparatorluğu, Çev. Mehmet Harmancı, Sermet Matbaacılık İstanbul 1982.
- POTAPOV, L.P., Altay Şamanizmi. Çev. Metin Ergun, Kömen Yayınları, Konya 2012.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 27 Haziran 2016 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: 1 Sayı: 7 |
