Öz
Yiğit
Bener’in öykü kitabı Öteki Kâbuslar,
anlatıya doldurulan böceklerle dikkati çeker. Handiyse her öyküde bir böcek
türüyle karşılaşmak mümkündür. Elbette bu yol, fabl geleneğinde olduğu gibi
insan dünyasına mesaj vermek için seçilmiştir. Bu kullanım da alegoriyi
beraberinde getirir. Bener’de saptanan alegori geleneksel modelden farklıdır.
Geleneksel alegoride metin dışına gönderme yapılırken bu öykülerde görülen
alegoride metin içine gönderme yapıldığı fark edilir. Bu yüzden bu örneğe ayna
alegorisi denebilir.
Kitapta
Kafka’yla metinlerarası ilişkiye geçildiği, Değişim’in
hem düz hem tersten okunduğu görülür. Bener, öykülemeyi paralel anlatımın ve
çerçeveli anlatımın ilginç uygulamalarıyla gerçekleştirir. Aynı öykü içinde iki
hikâyenin/olay örgüsünün birbirlerine temas etmeden ilerlemesiyle paralel
anlatım elde edilir. Çerçeveli anlatım ise birçok olayın doğrusal bir düzlem
üzerine ardışık olarak yerleştirilmesiyle uygulanır.
Yazıya
konu olan öyküler, modernist karakter taşımakta olup genellikle etik kavramı
çevresinde dönenir. Kitap, böcek hikâyeleri anlatır gözükmekle birlikte aslında
bunlar etik dünyaya verilen tepkilerdir. Bu anlatılar üzerinden insan toplumu
için neyin doğru olduğu konusu tartışılır.
Anahtar Kelimeler
Yiğit Bener Öteki Kâbuslar alegori paralel anlatım çerçeveli anlatım
Kaynakça
- Altıok Metin, Bir Acıya Kiracı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 1999.
- Anonim, Bin Bir Gece Masalları, Çev. Alim Şerif Onaran, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2016.
- Bener Yiğit, Öteki Kâbuslar, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2009.
- Bloom Harold, Etkilenme Endişesi: Bir Şiir Teorisi, Metis Yayıncılık, İstanbul 2008.
- Boccaccio Giovanni, Decameron, Çev. Rekin Teksoy, Oğlak Yayıncılık, İstanbul 2014.
- Erdoğan Aslı, Mucizevi Mandarin, Everest Yayınları, İstanbul 2016.
- İleri Selim, Dostlukların Son Günü, Everest Yayınları, İstanbul 2015.
- Kafka Franz, Değişim, Çev. Kâmuran Şipal, Cem Yayınevi, İstanbul 1993.
- Şafak Elif, Baba ve Piç, Metis Yayınları, İstanbul 2008.
- Yivli Oktay, Cemil Süleyman’ın Öyküleri, Ürün Yayınları, Ankara 2013.
- Yivli Oktay, Kısa Öyküde Yöntem: Cemil Süleyman Uygulaması, Çizgi Kitabevi, Konya 2015.
- Yivli Oktay, “Anlatıcı ve Perspektifte Yeni Bir Sınıflandırma Girişimi”, II. Uluslararası Türk Kültürü Araştırmaları Sempozyumu Bildiri Kitabı, Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Yayınları, Nevşehir 2016, s. 494-505.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 17 Aralık 2017 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2017 Cilt: 1 Sayı: 11 |
