KÖROĞLU’NUN ARTVİN İLİNE BAĞLI ŞAVŞAT RİVAYETİ VE ARDANUÇ YANSIMALARI

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 11, 168 - 181, 17.12.2017

Sedat Bahadır

Öz

Türk Edebiyatında önemli bir yer alan sözlü ürünlerimizden biri de nesilden nesile aktarılan destanlardır. Bu destanlar içerisinde kendisine geniş bir coğrafya içinde yer bulan Köroğlu destanıdır. Bu destanın Anadolu ve Asya sahasında birçok rivayeti bulunmaktadır. Böylesine geniş bir coğrafyaya dağılmasının sebeplerinden biri de Köroğlu’nun, halkın içinden çıkıp hak arama mücadelesine girmesidir, diyebiliriz.

Artvin ilçelerinden Şavşat’ta Köroğlu’na ait hikâyeler günümüzde yaşlı kaynak kişilerin hafızasında yaşamakta ve gittikleri yerlerde kültürümüzün tekrar yeşermesine vesile olmaktadır. Ardanuç ilçesinde de Köroğlu’na ait birkaç motif bulunmaktadır. Bu motifler Mustafa Âdil Özder tarafından derlenmiştir. Derlenmiş olan bu Şavşat rivayetinde Türklere ait olan inanç sistemi, ahlaki değerler, kahramanlık duygusu ve değer yargıları ile birlikte birçok sosyo-kültürel özelliğin yaşadığını görmekteyiz. Bu özellikler, çeşitli motifler ışığında incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Köroğlu, Artvin, Şavşat, Ardanuç, Destan, Kahramanlık

Kaynakça

• Alptekin, Ali Berat. (2009). “Osmaniye Örneğinden Hareketle Batı Türkleri (Azerbaycan-Türkiye Destan ve Hikâyelerinde Ant (Yemin)lar,” Ankara: Milli Folklor, Yıl 21, Sayı 84.
• Ergin, Muharrem. (1989). Dede Korkut Kitabı, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Ergin, Muharrem. (1980). Orhun Abideleri, 8. Baskı, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
• Kaya, Doğan. (1997). “Köroğlu Kollarının Yeni Varyantları” Türklük Bilmi Araştırmaları, Sayı 5.
• Özder, Âdil. (1970). Artvin Folkloru I, Ay Matbaası.
• Seyidoğlu, Bilge. (1999). Erzurum Masalları, İstanbul: Erzurum Kitaplığı Yayınevi.
• Yıldırım, Dursun. (1998). Türk Bitigi “Köroğlu Destanı’nın Orta Asya Rivayetleri”, Ankara: Akçağ Yayınları, s. 169.