Social Effects of COVID-19 Pandemic, Change and Empowerment

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 1, 3 - 17, 31.05.2020

Zeki Karataş

Öz

The COVID-19 (corona virus) pandemic, a global health crisis, began in December 2019 with a pneumonia outbreak caused by a new type of corona virus in Wuhan, China, and then spread to many countries around the world. In addition to being a medical phenomenon, pandemics are a social phenomenon that affects individuals and society at many levels and causes disruption. The COVID-19 pandemic, along with many negative consequences, also has an opportunity potential for positive situations expressed by the concept of change, strengthening or post-traumatic growth. The purpose of this research is to examine the relationship between various socio-demographic variables and the social effect, change and post-traumatic growth caused by the COVID-19 pandemic in Turkey. This study, in which quantitative approach is used, is a descriptive research based on the general screening model. The sample of the research consists of 520 participants who use social media and accept to support the research online. These participants were chosen by using the simple random sampling method. In the research, Post Traumatic Growth Scale, COVİD-19 Pandemic Impact Questionnaire and Socio-demographic Information Form were used as data collection tools. The analysis of the data obtained was done with the t test and ANOVA test using the SPSS 22 program. As a result of the study, the mean post-traumatic growth level of the participants was found to be 1,83 ± 1,10. It was observed that there is a significant relationship between the participants' gender and educational status and post-traumatic growth level. If the COVID-19 pandemic can be considered an opportunity for post-traumatic growth, it has the potential to initiate many changes at the individual and community level.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 pandemic, social effect, post-traumatic growth, empowerment

COVID-19 Pandemisinin Toplumsal Etkileri, Değişim ve Güçlenme

Öz

Küresel bir sağlık krizi olan COVID-19 (koronavirüs) pandemisi, 2019 yılı Aralık ayında Çin’in Hubei Eyaletine bağlı Wuhan şehrinde yeni tip bir koronavirüsün neden olduğu zatürre salgını ile başladı ve daha sonra dünyanın birçok ülkesine yayıldı. Pandemiler tıbbi bir fenomen olmanın yanında bireyleri ve toplumu birçok düzeyde etkileyen ve bozulmalara neden olan sosyal bir olgudur. COVID-19 pandemisi olumsuz pek çok sonuçlarla beraber değişim, güçlenme veya travma sonrası büyüme kavramıyla ifade edilen olumlu durumlar için de fırsat potansiyeli barındırmaktadır. Bu araştırmanın amacı; COVID-19 pandemisinin Türkiye’de görülmeye başladığı tarihten itibaren bireyler üzerinde oluşturduğu sosyal etkinin, değişimin ve travma sonrası büyümenin çeşitli sosyodemografik değişkenlerle ilişkisinin incelenmesidir. Nicel yaklaşımının kullanıldığı bu çalışma, genel tarama modeline dayalı betimsel bir araştırmadır. Araştırmanın örneklemi sosyal medya kullanan ve çevrimiçi ortamda araştırmaya destek olmayı kabul eden basit seçkisiz örnekleme yöntemiyle ulaşılabilen 520 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Travma Sonrası Büyüme Ölçeği, COVİD-19 Pandemisi Etki Anketi ve Sosyodemografik Bilgi Formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizi SPSS 22 programı kullanılarak t testi ve ANOVA testiyle yapılmıştır. Araştırmanın sonucunda; katılımcıların travma sonrası büyüme düzeyi ortalaması 1,83±1,10 bulunmuştur. Katılımcıların cinsiyet ve eğitim durumu ile travma sonrası büyüme düzeyi arasında anlamlı bir ilişki olduğu görülmüştür. COVID-19 pandemisi, travma sonrası büyüme açısından fırsat olarak değerlendirilebilirse, birey ve toplum düzeyinde pek çok değişimi başlatma potansiyeline sahiptir.

Anahtar Kelimeler

COVID-19 Pandemisi, sosyal etki, travma sonrası büyüme, güçlenme

Kaynakça

• AA. (2020). Coronavirüs haberleri. Anadolu Ajansı: https://www.aa.com.tr/tr/koronavirus adresinden alındı
• Akcan, G. (2018). Travma sonrası büyüme: Bir gözden geçirme. Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 3(3), 61-70.
• Arklan, Ü. (2016). Sosyal medyanın siyasal amaçlı kullanımı: Ağ kuşağının kullanım alışkanlıkları üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi E-Dergisi, 4(2), 618-657.
• Beck, U. (1992). Risk society: Towards a new modernity. London: Sage Publications.
• Calhoun, L. G., & Tedeschi, R. G. (1999). Facilitating posttraumatic growth: A clinician's guide . London: Erlbaum.
• Cheng, S. K., Wong, C. W., Tsang, J., & Wong, K. C. (2004). Psychological distress and negative appraisals in survivors of severe acute respiratory syndrome (SARS). Psychological Medicine, 34(7), 1187-1195. doi:10.1017/s0033291704002272
• Chomsky, N. (2016). Medya denetimi. İstanbul: Everest Yayınları.
• Chua, S. E., Cheung, V., McAlonan, G. M., Cheung, C., Wong, J. W., Cheung, E. P., & Tsang, K. W. (2004). Stress and psychological impact on SARS patients during the outbreak. The Canadian Journal of Psychiatry, 49(6), 385-390. doi:10.1177/070674370404900607
• Çelik, R., Demir, M., Çetin, B., & Sarı, K. (2017). Fear culture and health: Discourse analysis of zika virus news. E. Doğan, & E. Geçgin içinde, Current Debates in Public Relation, Cultural & Media Studies (s. 87-113). London: IJOPEC Publication.
• Duman, N. (2019). Travma sonrası büyüme ve gelişim. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 4(7), 178-184.
• Ezerbolat, M., & Yılmaz-Özpolat, A. G. (2016). Travma sonrası büyüme: Travmaya iyi yanından bakmak. Kriz Dergisi, 24(1), 1-10.
• Funk, S., Gilad, E., Watkins, C., & Jansen, V. A. (2009). The spread of awareness and its impact on epidemic outbreaks. PNAS, 106(16), 6872-6877. doi:10.1073/pnas.0810762106
• Furedi, F. (2014). Korku kültürü: Risk almanın riskleri (2. b.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Janoff-Bulman, R. (1989). Assumptive worlds and the stress of traumatic events: Applications of the schema construct. Social Cognition, 7(2), 113-136.
• Janoff-Bulman, R., & Berg, M. (1998). Disillusionment and the creation of value: From traumatic losses to existential gains . J. H. Harvey içinde, Perspectives on loss: A sourcebook (s. 35–47). Philadelphia: Brunner/Mazel.
• Karadağ, G. H. (2019). Dijital hastalıklar. İstanbul: DER Yayınları.
• Karaman, Ö., & Tarım, B. (2018). Travma sonrası büyüme, sosyal problem çözme ve iyimserlik arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(20), 190-198.
• Karapıçak, Ö. K., Aslan, S., & Utku, Ç. (2012). Panik bozukluğu, somatizasyon bozukluğu ve hipokondriaziste sağlık kaygısı. Bilişsel Davranışçı Psikoterapi ve Araştırmalar Dergisi, 1(1), 43-51.
• Kardaş, F., & Tanhan, F. (2018). Van depremini yaşayan üniversite öğrencilerinin travma sonrası stres, travma sonrası büyüme ve umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 1-36.
• Lau, J. T., Yang, X., Tsui, H., Pang, E., & Wing, Y. K. (2006). Positive mental health-related impacts of the SARS epidemic on the general public in Hong Kong and their associations with other negative impacts . Journal of Infection, 53, 114-124. doi:10.1016/j.jinf.2005.10.019
• Mak, I. W., Chu, C. M., Pan, P. C., Yiu, M. G., & Chan, V. L. (2009). Long-term psychiatric morbidities among SARS survivors. General Hospital Psychiatry, 31(4), 318-326. doi:10.1016/j.genhosppsych.2009.03.001
• Özatay, F., & Sak, G. (2020). COVID-19’un ekonomik sonuçlarını yönetebilmek için ne yapılabilir? Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı, 1-8. https://www.tepav.org.tr adresinden alındı
• Ruh Sağlığı Derneği. (2020). Corona virüsü ile ilgili salgın hastalık korkusu araştırması. Nisan 01, 2020 tarihinde Ruh Sağlığı Derneği: https://ruhsagligidernegi.org adresinden alındı
• Sağlık Bakanlığı. (2020a). Covid-19 rehberi. Ankara: Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğ.
• Sağlık Bakanlığı. (2020b). Yeni koronavirüs enfeksiyonu Türkiye'deki güncel durum. Sağlık Bakanlığı Resmi Web Sitesi: https://covid19.saglik.gov.tr adresinden alındı
• Strong, P. (1990). Epidemic psychology: A model. Sociology of Health & Illness, 12(3), 249-259.
• Şendağ, D. (1989). Fonksiyonel somatik semptomlar ve hipokondriazis. Türkiye Klinikleri, 9(2), 97-101.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2012). Using multivariate statistics (6 b.). New Jersey: Pearson.
• Taylor, S. (2019). The psychology of pandemics: Preparing for the next global outbreak of infectious disease . Newcastle upon Tyne: Cambridge Scholars Publishing.
• Teater, B. (2015). Sosyal hizmet kuram ve yöntemleri. Ankara: Nika Yayınevi.
• Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (1995). Trauma and transformation: Growing in the aftermath of suffering. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
• Tedeschi, R. G., & Calhoun, L. G. (2004). Posttraumatic growth: Conceptual foundations and empirical evidence. Psychological Inquiry, 15(1), 1-18.
• Thompson, N. (2016). Güç ve güçlendirme. Ankara: Nika Yayınevi.
• Uğraş-Dikmen, A., Kına, H. M., Özkan, S., & İlhan, M. N. (2020). COVID-19 epidemiyolojisi: Pandemiden ne öğrendik. Journal of Biotechnology and Strategic Health Research, 1(Özel Sayı), 29-36.
• UNDP. (2020). COVID-19 pandemisi. Nisan 17, 2020 tarihinde UNDP Türkiye: https://www.tr.undp.org adresinden alındı
• Üzar-Özçetin, Y. S., & Hiçdurmaz, D. (2017). Kanser deneyiminde travma sonrası büyüme ve psikolojik sağlamlık. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 9(4), 388-397. doi:10.18863/pgy.290285
• Wang, J., & Wang, Z. (2020). Strengths, weaknesses, opportunities and threats (swot) analysis of China’s prevention and control strategy for the COVID-19 epidemic. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(7), 1-17. doi:10.3390/ijerph17072235
• Zhou, P. .., Yang, X., Wang, X., Hu, B. .., Zhang, L. .., Zhang, W. .., . . . Huang, C. (2020). Discovery of a novel coronavirus associated with the recent pneumonia outbreak in humans and its potential bat origin. doi:10.1101/2020.01.22.914952
• Zoellner, T., & Maercker, A. (2006). Posttraumatic growth in clinical psychology: A critical review and introduction of a two component model . Clinical Psychology Review, 26(5), 626‐653. doi:10.1016/j.cpr.2006.01.008