TÜRKİYE'DE AKIL VE RUH SAĞLIĞI VE PSİKOSOSYAL DESTEK: UYGULAMALAR, POLİTİKALAR VE ÖNERİLER

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 46 - 55, 30.06.2021

Büşra Uslu Ak

Öz

Akıl ve ruh sağlığı ve psikososyal destek, psikososyal refahı korumayı veya geliştirmeyi ve / veya akıl ve ruh hastalığını önlemeyi veya etkisiz hale getirmeyi amaçlayan önlemleri içerir. Bu önlemler istikrar sağlar, stresi en aza indirir ve yapıcı ilişkileri ve mevcut kaynakları güçlendirir. Bu çalışma, Türkiye'deki akıl ve ruh sağlığı ve psikososyal destek hizmetlerinin mevcut durumu ile ruh sağlığı politikaları ve mevzuatı üzerine bir derlemedir. Ayrıca, uygulama ve politika düzeyinde akıl ve ruh sağlığı ile ilgili somut öneriler sunulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akıl ve Ruh Sağlığı, Psikososyal Destek, Türkiye'de Akıl ve Ruh Sağlığı Uygulamaları

MENTAL HEALTH AND PSYCHOSOCIAL SUPPORT IN TURKEY: PRACTICES, POLICIES AND RECOMMENDATIONS

Öz

Mental health and psychosocial support includes measures that aim to preserve or promote psychosocial wellbeing and/or prevent or counteract mental illness. These measures provide stability, minimize stress and strengthen constructive relationships and existing resources. This study is a review on the the current situation of the mental health and psychosocial support services in Turkey as well as the mental health policies and legislation. Moreover, concrete recommendations on mental health have been attempted to be provided at practical and policy level.

Anahtar Kelimeler

Mental Health, Psychosocial Support, Mental Health Practices in Turkey

Kaynakça

• Alataş G., Karaoğan A., Arslan M., Yanık M. (2009). Toplum Temelli Ruh Sağlığı Modeli ve Türkiye'de Toplum Ruh Sağlığı Merkezleri Projesi. Archives of Neuropsychiatry, 46, 25–29.
• Baykara S. (2017). 2005 Yılından 2017 Yılına Elazığ Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi’nce Türkiye’de İlk Kez Uygulanan Korumalı Ev Projesi, Journal of Mood Disorders (JMOOD), 7(3),181-4. https://doi.org/10.5455/jmood.20170822064718
• Doğan O. (2016). Dünden Bugüne Türkiye’de Sosyal Psikiyatri Uygulamaları. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 17(2), 136–142. https://doi.org/10.5455/apd.220090
• Gökçearslan Çı̇fcı̇ E., Akgül Gök F., Arslan E. (2015). Kurum Bakımından Toplum Temelli Bakıma Geçiş: Toplum Ruh Sağlığı Merkezlerinde Çalışan Sosyal Hizmet Uzmanlarının Rolü. Toplum ve Sosyal Hizmet, 26 (1), 163-176.
• K Pillai R. (2016). Methodology for Health Policy Development: Introductory Paper. Journal of Pharmacovigilance, 4(2), 3–5. https://doi.org/10.4172/2329-6887.1000203
• Mackenzie J. (2014). Global Mental Health from A Policy Perspective: A Context Analysis Characterising Mental Health And Recommending Engagement Strategies For The Mental Health Innovation Network. Londra: Overseas Development Institute.
• McDaid D., Thornicroft G. (2005). Mental health II: balancing institutional and community-based mental health care. Brussels: WHO European Centre for Health.
• Rebuplic of Turkey Ministry of Health/ T.C. Sağlık Bakanlığı, Ulusal Ruh Sağlığı Eylem Planı (2011-2023), 2011. Retrived from http://www.saglik.gov.tr/TSHGM/dosya/1-73168/h/ulusal-ruhsagligi-eylemplani.pdf. January 1, 2021.
• Rebuplic of Turkey Ministry of Health (No Date) Community Mental Health Centers Working Guidelines. Retrieved from http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/sb/tedk/pdf/TRSM_rehber.pdf . March 7, 2021
• Songur C., Saylavcı E., Kıran Ş. (2017). Avrupa’da ve Türkiye’de ruh sağlığı hizmetlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Social Sciences Studies Journal, 3(7), 276–289. https://doi.org/10.26449/sssj.36
• Thornicroft G., Alem A., Antunes Dos Santos R. (2010). WPA guidance on steps, obstacles and mistakes to avoid in the implementation of community mental health care. World Psychiatry. 9(2):67-77. https://doi:10.1002/j.2051-5545.2010.tb00276.x
• Ulaş H. (2008). Batı Avrupa ülkelerinde ve Türkiye’de psikiyatrik hizmetler. Türkiye Psikiyatri Derneği Bülteni. (11)2, 2-12.
• World Health Organization. (2001). Mental Health: New Understanding, New Hope. The World Health Report. Geneva: World Health Organization. Retrieved from https://www.who.int/whr/2001/en/ March, 5 2021.
• World Health Organization. (2004). Mental health policy, plans and programmes. 1-120. Retrieved from https://www.who.int/mental_health/policy/services/2_policy%20plans%20prog_WEB_07.pdf?ua=1 March 1, 2021.
• World Health Organization. (2009). Improving health systems and services for mental health. Mental Health Policy and Service Guidance Package, Retrieved from https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/44219/9789241598774_eng.pdf;jsessionid=8E9DC5A97670DA9F04FFF76D5DBA274F?sequence=1 February 15, 2021.
• World Health Organization. (2018). Mental health atlas 2017. Geneva: World Health Organization. Retrieved from https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/272735/9789241514019-eng.pdf February 11, 2021.
• Yılmaz V. (2012). İnsan hakları ve karşılaştırmalı sosyal politika yaklaşımı ışığında Türkiye’de ruh sağlığı politikaları: tespitler ve öneriler. Rusihak. İstanbul Bilgi Üniversitesi. İstanbul.