Üniversite Öğrencilerinin Tavuk Eti Tüketim Alışkanlıkları: Siirt Üniversitesi Örneği, Türkiye

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 3, 327 - 336, 31.10.2020

Muhammet Ali Kara , Ahmet Tekeli , Nazire Mıkaıl

https://doi.org/10.19159/tutad.794722

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, Siirt Üniversitesi’nde öğrenim gören öğrencilerin tavuk eti tüketim alışkanlıkları ve bu alışkanlıkları etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma materyalini Siirt Üniversitesi’nde öğrenim gören toplam 217 önlisans ve lisans öğrencileri ile yüz yüze anket yöntemi ile elde edilen veriler oluşturmaktadır. Anket uygulaması 2019 yılı Nisan-Mayıs aylarında yürütülmüştür. Öğrencilerin tavuk etinin tercih edilen kısımları incelendiğinde, göğüs eti % 34.46 ile en çok tercih edilen kısım olurken, sakatat kısmı ise % 1.87 ile en az tercih edilen kısım olmuştur. İşlenmiş tavuk eti tercihlerinde de tavuk döner % 64.4 ile en üst seviyede yer almıştır. Tavuk eti satın alırken en çok tercih ettikleri unsur % 62.92 ile son kullanma tarihi olmuştur. Tavuk eti satın alırken en çok tercih edilen yerler % 58.80 ile marketler olurken, en az tercih edilen yerler ise % 3.75 ile bakkal ve semt pazarları olmuştur. Ankete katılan üniversite öğrencilerinin % 68.5’inin tavuk etinin besleyici değerini bildiği, % 31.5’inin ise besleyici değerini bilmediği belirlenmiştir. Ancak bu sonuçların tersine öğrencilerin % 91.0’ının tavuklarda hormon kullanıldığını, % 82.4’ünün tavuklarda büyüme uyarıcı olarak antibiyotik kullanıldığını düşündüklerini bildirmişlerdir. Tavuk eti tüketiminde değişime neden olan faktörlerin cinsiyet ve bazı bilgi düzeylerine göre sonuçları incelendiğinde, hayvanlarda antibiyotik kullanılması, TV-radyo ve gazete haberlerinin, hayvan hastalıkları riskinin, yağ oranının düşük olması, kanatlı sektöründe medyanın etkisi gibi parametrelerin tavuk eti tüketiminde cinsiyetler arasında önemli farklılıklar yarattığı sonucuna varılmıştır (p<0.01). Bu değerlerin hepsinde kadınların değerleri, erkeklere göre daha yüksek bulunmuştur. Sonuç olarak, ankete katılan öğrencilerin tavuk eti tüketim değerleri yıl bazında hesapladığında bu değer Türkiye ortalamasının üzerinde olmuştur. Bu sonuç her ne kadar sevindirici olsa da, öğrencilerin çoğunun tavuklarda hormon kullanıldığını, büyüme uyarıcı olarak antibiyotik kullanıldığını bildirmeleri, onların tavuğun besleyici değeri hakkında tam bilgi sahip olmadıklarını göstermektedir. Bu konularda toplumun bilinçlendirileceği gerek görsel, gerekse yazılı basında konunun önemini vurgulayacak yeni çalışmalara ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler

tavuk eti, Tüketim alışkanlıkları, öğrenci, parametrik olmayan testler, Siirt

Chicken Meat Consumption Habits of University Students: Case of Siirt University, Turkey

Öz

In this study, it was aimed to determine the chicken meat consumption habits of students studying at Siirt University and the factors affecting these habits. The study material consists of data obtained by face to face survey method with a total of 217 associate and undergraduate students studying at Siirt University. The survey application was conducted in April-May 2019. When the preferred parts of chicken meat of the students were examined, the breast meat was the most preferred part with 34.46%, while the giblets part was the least preferred part with 1.87%. Chicken doner took first place with 64.4% in processed chicken meat preferences. The most important point when purchasing chicken meat was the expiration date with 62.92%. The most preferred places to buy chicken meat were supermarkets with 58.80%, while the least preferred places were grocery stores and neighborhood markets with 3.75%. It was determined that 68.5% of the university students participating in the survey knew the nutritional value of chicken meat, while 31.5% did not know its nutritive value. However, contrary to these results, 91.0% of the students think that hormones are used in chickens and 82.4% of them think that antibiotics are used as a growth promoter in chickens. When the results of the factors that cause changes in chicken meat consumption are examined according to gender and some knowledge levels; It was concluded that parameters such as the use of antibiotics in animals, TV-radio and newspaper news, the risk of animal diseases, low-fat rate, and the effect of the media in the poultry sector, cause significant (p <0.01) differences between the genders in chicken meat consumption. In all of these values, the values of women were found to be higher than men. As a result, when the values were calculated on the basis of year for students who participated in the survey, in terms of chicken consumption values, it was observed that the values were above the average of Turkey. Although this result is pleasing, the fact that most of the students reported that hormones were used in chickens and that antibiotics were used as growth stimulants, shows that they do not have complete information about the nutritional value of the chicken. There is a need for new studies that will emphasize the importance of the issue in both the visual media and the print media, which will raise the awareness of the society on these issues.

Anahtar Kelimeler

Chicken meat, consumption habits, student, nonparametric tests, Siirt

Kaynakça

• Anonim, 2020. Dünya Kişi Başına Et Tüketimi, Et Türleri. (http://www.besd-bir.org/assets/documents/ Dynya_kiAi_baA_et_tyketimi-dynyAtyryldy.pdf), (Erişim tarihi: 08.09.2020).
• Anonymous, 2020. World, Europe, and Turkey’s Chicken Meat Producton Quantities. Food and Agriculture Organization of the United Nations (FAOSTAT). (http://www.fao.org/faostat/en/#data/ QL), (Erişim tarihi: 08.09.2020).
• Barroeta, A.C., 2007. Nutritive value of poultry meat: relationship between vitamin E and PUFA. World’s Poultry Science Journal, 63(2): 277-284.
• Bingham, S., 2006. The fiber-folate debate in colorectal cancer. Proceedings of the Nutrition Society, 65(1): 19-23.
• Büyüknisan, O., 2008. Adana ili kentsel alanda tavuk eti tüketim yapısı. Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• Cebeci, Z., 2018. R ile Parametrik Olmayan İstatistik Analiz. Abaküs Kitap Yayın Evi, İstanbul.
• Cevger, Y., Aral, Y., Demir, P., Sarıözkan, S., 2008. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi intern öğrencilerinde hayvansal ürünlerin tüketim durumu ve tüketici tercihleri. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 55(1): 189-194.
• Çiçek, A., Erkan, O., 1996. Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 12, Ders Notları Serisi No: 6, Tokat.
• Dokuzlu, S., Barış, O., Hecer, C., Güldaş, M., 2013. Türkiye’de tavuk eti tüketim alışkanlıkları ve marka tercihleri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 27(2): 83-92.
• Donma, M.M., Donma, O., 2017. Beneficial effects of poultry meat consumption on cardiovascular health and the prevention of childhood obesity. Med One, 2(e170018): 1–7.
• Dowarah, R., 2013. The Role of Poultry Meat and Eggs in Human Nutrition. Poultry Line, June, pp. 31-33.
• Farrell, D., 2013. Poultry Development Review. The Role of Poultry in Human Nutrition. (http://www.fao.org/3 /al709e/al709e00.pdf), (Erişim tarihi: 19.10.2020).
• Hassanin, F.S., Hassan, M.A., Shaltout, F.A., Shawqy, N.A., Abd-Elhameed, G.A., 2017. Chemical criteria of chicken meat. Benha Veterinary Medical Journal, 33(2): 457-464.
• İkikat Tümer, E., Akbay, C., Koşum, T., Ünal, S.A., 2016. Kahramanmaraş ili kent merkezinde tavuk eti tüketim alışkanlıkları ve tüketimi etkileyen faktörler. Kahramanmaraş Sütcü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergis, 19(4): 433-437.
• İnci, H., Karakaya, E., Şengül, T., Söğüt, B., 2014. Bingöl ilinde kanatlı eti tüketiminin yapısı. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1(1): 17-24.
• İskender, H., Kanbay, Y., Özçelik, E., 2015. Artvin Çoruh Üniversitesi öğrencilerinin tavuk eti tüketim tercihleri. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 29(1): 09-13.
• Kahraman, Z., 2020. Türkiye’de Beyaz Et Sektörü. (https://www.zmo.org.tr/resimler/ekler/d24d7c78bb96fc2_ek.pdf), (Erişim tarihi: 30.06.2020).
• Karakaya, E., İnci, H., 2014. Bingöl ili Merkez ilçesi hane halkının kanatlı eti tüketim tercihleri. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(1): 53-64.
• Kılıç, O., Eryılmaz, G.A., 2020. Samsun ilinde süt sığırcılığı yapan işletmelerin yapısal özellikleri. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 7(3): 637-645.
• Marangoni, F., Corsello, G., Cricelli, C., Ferrara, N., Ghiselli, A., Lucchin, L., Poli, A., 2015. Role of poultry meat in a balanced diet aimed at maintaining health and wellbeing: An Italian consessus document. Food &Nutrition Research, 59(27606): 1-11.
• Probst, Y., 2009. Nutrient Compostion of Chicken Meat. Australlian Goverment Publication No: 08/210, Project No: PRJ-001502. (https://www. agrifutures. com.au/wp-content/uploads/publications/08-210. pdf), (Erişim tarihi: 18.10.2020).
• Shahbandeh, M., 2020. Statistia. Per Capita Consumption pf Poultry in the U.S. 2017-2029. (https://www. statista.com/statistics/183645/per-capita-consumption-of-poultry-in-the-us-since-2000/), (Erişim tarihi: 18.10.2020).