Klorürün Şeker Pancarı (Beta vulgaris L.) Verim ve Kalite Değerleri Üzerine Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 216 - 226, 15.08.2022

Ahmet Pişkin

https://doi.org/10.19159/tutad.1079341

Cited By: 3

Öz

Çalışma, klorür (Cl-1) uygulamalarının şeker pancarı (Beta vulgaris L.)’nın verim ve kalite değerlerine etkisini belirlemek amacıyla 2018 ve 2019 yıllarında, Şeker Enstitüsü Eskişehir Deneme İstasyonu’nda yürütülmüştür. Araştırmada, şeker pancarında verim ve kalite değerlerinin ölçülmesi yanında, uygulamaların bitki besin maddesi kapsamına etkisi de değerlendirilmiştir. Denemeler, her iki yılda da tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırma konuları klorürün; 0, 2, 4, 6 ve 8 kg Cl- da-1 uygulama düzeylerinden oluşmuştur. Birleştirilmiş varyans analiz sonuçlarına göre, klorür; pancar kök verimi, şeker varlığı, sodyum, potasyum (K) ve zararlı azot (N) kapsamı ile arıtılmış şeker varlığı ve şeker verimi üzerine anlamlı bir etki yapmamıştır. Şeker pancarı verim ve kalite değerlerini artırmayan potasyum klorür kaynaklı klorür uygulamaları; bitkinin verim ve kalitesini düşürecek toksik bir etki de yapmamıştır. Klorür uygulamaları ile verilen 0.0-16.8 kg da-1 arasındaki potasyum klorür gübre uygulaması; orta sınıf klorür kapsayan deneme alanı topraklarında şeker pancarına toksik etki yapmadığı, verim ve kalitede değerlerinde de düşüşe neden olmadığı görülmüştür. Ayrıca klorür uygulamalarının bitkinin nitrat alımını engelleyerek azot kapsamını düşürerek şeker pancarının şeker varlığında artış gerçekleşmesi stratejisinin çalışmadığı görülmüştür. Uygulamalar; şeker pancarı bitki örneklerinde makro ve mikro bitki besin maddelerinden N, fosfor, K, magnezyum, kükürt, çinko, demir, mangan, bakır ve bor kapsamını değiştirmezken, kalsiyum ve Cl- miktarını önemli ölçüde artırmıştır.

Anahtar Kelimeler

şeker pancarı, klorür, kök verimi, şeker oranı, klorür toksisitesi

The Effect of Chloride on Yield and Quality Values of Sugar Beet (Beta vulgaris L.)

Öz

The research was conducted at Sugar Institute Eskişehir Experiment Station in 2018 and 2019 to evaluate the effect of chloride (Cl-1) applications on the yield and quality of sugar beet (Beta vulgaris L.). In the experiment, besides measuring the yield and quality values of sugar beet, the effect of the applications on the plant nutrient content was evaluated. Trials were conducted in a randomized complete blocks design with 4 replications in both years. Research subjects consisted of 0, 2, 4, 6, and 8 kg Cl-1 da-1 application levels of chloride. According to the combined analysis of variance; chloride did not have a significant effect on beet root yield, sugar concentration, sodium content, potassium (K) content, harmful nitrogen (N) content, refined sugar concentration, and refined sugar yield. Chloride applications originating from potassium chloride, which do not increase the yield and quality values of sugar beet, did not have a toxic effect that would reduce the yield and quality of the plant. It was observed that the application of potassium chloride between 0.0-16.8 kg da-1 with the applications of chloride did not have a toxic effect on the sugar beet in the soil of the trial area containing middle-class chloride. In addition, it was observed that the strategy of increasing the sugar concentration of sugar beet did not work, as chloride applications reduced the nitrogen content of the plant by preventing nitrate uptake. While the applications did not change the content of macro and micro plant nutrients; N, phosphorus, K, magnesium, sulfur, zinc, iron, manganese, copper, and boron in sugar beet plant samples, they significantly increased the calcium and Cl- content.

Anahtar Kelimeler

Sugar beet, chloride, beet yield, sugar concentration, chloride toxicity

Kaynakça

• Açıkgöz, N., 1994. Tarımsal Araştırma ve Deneme Metodları. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No: 8, Bornova-İzmir.
• Aksu, A., 2008. Ege Bölgesinde yaygın bağcılık yapılan alanlarda tuzluluk, bor toksitesi problemlerinin ve beslenme durumunun belirlenmesi. Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Anonim, 2017. Tarım Raporu. Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ, Ankara.
• Anonim, 2020. Sektör Raporu. Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ, Ankara.
• Anonim, 2021. Tarım Raporu. Türkiye Şeker Fabrikaları AŞ, Ankara.
• Anonim, 2022. Sektör Raporu. Tarım ve Orman Bakanlığı, Şeker Sektörü, Şeker Dairesi Başkanlığı, (https://www.tarimorman.gov.tr/SDB/Belgeler/sektorel%20veriler), (Erişim tarihi; 01.02.2022).
• Anonymous, 2003. The Determination of the Polarization of Sugar Beet by the Macerator or Cold Aqueous Digestion Method Using Aluminum Sulphate as Clarifying Agent-Official. In Methods Book, Method GS6-3, Ed. International Commission for Uniform Methods of Sugar Analysis, England, Colney.
• Armstrong, M.J., Milford, G.F.J., 1985. The nitrogen nutrition of sugar beet. British Sugar Beet Review, 53(4): 42-44.
• Broyer, T.C., Carlton, A.B., Johnson, C.M., Stout, P.R., 1954. Chlorine-A micronutrient element for higher plants. Plant Physiology, 29(6): 526-532.
• Cariolle, M., Duval, R., 2006. Nutrition-nitrogen. In: A.P. Draycott (Ed.), Sugar Beet, Blackwell Publishing Ltd, 9600 Garsington Road, Oxford OX4 2DQ, UK., pp. 164-184.
• Chapman, H.D., 1966. Diagnostic Criteria for Plants and Soils. University of California Division of Agricultural Sciences, University of California, Berkeley.
• Chen, W., He, Z.L., Yang, X.E., Mishra, S., Stoffella, P.J., 2010. Chlorine nutrition of higher plants: Progress and perspectives. Journal of Plant Nutrition, 33(7): 943-952.
• Draycott, A.P., Christenson, D.R., 2003. Nutrients for Sugar Beet Production. Soil-Plant Relationships, CABI Publishing, Wallingford, UK.
• Güneş, A., Alparslan, M., İnal, A., 2007. Bitki Besleme ve Gübreleme. Ankara Üniversitesi Basımevi, 4. Baskı, Yayın No: 1551, Ankara.
• Hills, F.J., Ulrich, A., 1976. Plant analysis as a guide for mineral nutrition of sugarbeets. In: H.M. Reisenauered (Ed.), Soil and Plant Tissue Testing in California, Bulletin 1879, Division of Agricultural Sciences, University of California.
• James, D.W., Kidman, D.C., Weaver, W.H., Reeder, R.L., 1970. Factors affecting chloride uptake and implications of the chloride-nitrate antagonism in sugar beet mineral nutrition. The American Society of Sugar Beet Technologists, 15(8): 647-656.
• Jing, A.S., Guo, B.C., Zhang, X.Y., 1992. Chloride tolerance and its effects on yield and quality of crops. Chinese Journal of Soil Science, 33: 257-259.
• Kacar, B., 1994. Bitki ve Toprağın Kimyasal Analizleri, III. Toprak Analizleri. Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi. Eğitim Araştırma ve Geliştirme Vakfı Yayınları, No: 3, Ankara.
• Kacar, B., İnal, A., 2008. Bitki Analizleri. Nobel Yayın Dağıtım Limitet Şirketi Yayınları, Yayın No: 1241, Fen Bilimleri: 63, (I. Basım), Ankara.
• Kubadinow, N., 1972. Jahresbericht zuckergorschungs institute. Osterreich, 8: 83-94.
• Kubadinow, N., Wieninger, L., 1972. Analyses of alpha-amino nitrogen in sugar beets and in processing juices. Zucker, 25: 43-47. (In German).
• Komsell, D.E., Komsell, D.A., 2015. Chlorine. In: A.V. Barker and D.J. Pilbeam (Eds.). Handbook of Plant Nutrition, CRC Press Taylor and Francis Group 6000 Broken Sound Parkway NW, Suite 300 Boca Raton.
• Liu, L., Shelp, B.J., 1996. Impact of chloride on nitrate absorption and accumulation by broccoli (Brassica oleracea var. italica). Canadian Journal of Plant Science, 76(2): 367-377.
• Mahn, K., Hoffmann, C., Marlander, B., 2002. Distribution of quality components in different morphological sections of sugar beet (Beta vulgaris L.). European Journal of Agronomy, 17(1): 29-39.
• Marschner, H., 2012. Mineral Nutrition of Higher Plants. Third Edition, Academic Pres,. San Diego, CA: 92101-4495, USA.
• Mengel, K., Kirkby, E.A., 2001. Principles of Plant Nutrition. Kluwer Academic Publishers, Dordrecht.
• Munsuz, N., Çaycı, G., Sueri, A., Turhan, M., Kibar, M., Akıncı, N., Mühürdaroğlu, T., Erel, K., 1996. İç Anadolu Bölgesi Şeker Fabrikaları Ekim Alanı Topraklarının Kil Mineralleri İle Potasyum Sağlama Kapasiteleri Arasındaki İlişkiler. TÜRKŞEKER, Yayın No: 217, Ankara.
• Pişkin, A., 2021. Farklı form ve bileşendeki kompoze gübre uygulamalarının şeker pancarı verim ve kalite değerleri üzerine etkisi ve ekonomik analizi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 36(2): 255-267.
• Pişkin, A., İnal, A., 2014. Damla sulama yöntemi ile şeker pancarına (Beta vulgaris L.) verilen azotun verim ve kalite üzerine etkisi. Atatürk Üniversitesi. Ziraat Fakültesi Dergisi, 45(1): 21-29.
• Pişkin, A., İnal, A., 2015. Damla sulama yöntemi ile şeker pancarına verilen potasyumun verim ve kalite üzerine etkisi. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 1(2): 67-73.
• Qurry, A., Mesle, S., Boucaud, J., 1992. Effects of osmotic stress (NaCl and polyethylene glycol) on nitrate uptake, translocation, storage and reduction in ryegrass (Lolium perenne L.). New Phytologist, 120(2): 275-280.
• Reinefeld, E., Emmerich, A., Baumgarten, G., Winner, C., Beiβ, U., 1974. Zur voraussage des melassezuckers aus rübenanalysen. Zucker, 27: 2-15.
• Schneider, C.B.H., 1975. Beregning in de landbouw en de kwaliteit van het water. Bedrijfsontw, 6: 375-380.
• Teakle, N.L., Tyerman, S.D., 2010. Mechanisms of Cl- transport contributing to salt tolerance. Plant, Cell and Environment, 33(4): 566-589.
• Terry, N., 1977. Photosynthesis, growth, and the role of chloride. Plant Physiology, 60(1): 69-75.
• Ulrich, A., Hills, F.J., 1969. Sugar Beet Nutrient Deficiency Symptoms-A Color Atlas and Chemical Guide. Division of Agriculture Sciences, University of California, Davis, California.
• Xu, G., Magen, H., Tarchitzky, J., Kafkafi, U., 1999. Advances in chloride nutrition of plants. Advances in Agronomy, 68: 97-110.
• Zehler, E., Kreipe, H., Gething, P.A., 1981. Potassium Sulphate and Potassium Chloride-Their Influence on the Yield and Quality of Cultivated Plants. International Potash Institute, Research Topics No. 9, CH-3048 Worblaufen-Bern/Switzerland.