REFLECTIONS OF TRAUMA ON CREATIVE ACTIVITY

Yıl 2020, Cilt: 5 Sayı: 9, 217 - 230, 31.12.2020

Yeliz Cantekin , Rahmi Atalay

Öz

No matter what aspect of art is taken, it would be an incomplete approach to develop an unmanned thinking. A person using his/her senses, emotions and mind, expresses his/her subjective reality. This study proposes that, in the light of psychology, the effects of artist’s psychological trauma can be made visible through his/her artwork, and as the production process and result, it can serve as a reconstruction/transgression tool/function. In accordance with this purpose, the creation processes of ‘I’ and ‘self’ on the way to becoming an individual are discussed, in the process behind self-realization of the established ‘I’, object of self, and traumas are associated through practice of art. The use of trauma as a solution tool through art is supported by their own discourses in the artist examples given.

Anahtar Kelimeler

Self, Self-object, Trauma, Art

TRAVMANIN YARATICI ETKİNLİĞE YANSIMALARI

Öz

Sanat her ne açıdan ele alınacak olursa olsun insansız bir düşünme geliştirmek eksik bir yaklaşım olacaktır. Duyu, duygu ve aklını kullanan insan, sanat vasıtasıyla öznel gerçekliklerini ifade eder. Bu çalışmada ruh biliminin ışığında psikolojik travmanın sanatçı üzerindeki etkilerinin eseri vasıtasıyla görünür kılındığı, üretim süreci ve sonucu olarak kendini yeniden kurgulama-aşma aracı-amacı olarak kullanılabilirliği ileri sürülmektedir. Bu amaçla önce birey olabilme yolunda ‘ben’in ve ‘benliğin’ oluşum süreçleri psikoloji bağlamında ele alınmakta, ardından var edilen ‘ben’in kendini gerçekleştirme, kendilik nesnesi ve travma olgularını sanat pratiği ile bağdaştırmaya gidilmektedir. Travmanın sanat aracılığıyla bir çözüm aracı olarak kullanımı verilen sanatçı örneklerinde kendi söylemleriyle desteklenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kendilik, Kendilik Nesnesi, Travma, Sanat

Kaynakça

• Akça, S. (2017). Kohut’un Kendilik Nesnesi İhtiyaçları Bağlamında Kırılgan Narsisizmin İncelenmesi: Bir Vaka Örneği. Ayna Klinik Psikoloji Dergisi, 4 (1), 1-13. DOI: 10.31682/ayna.470729
• Akkaya, Ş. (2015). Varoluşsal Bir Çaba Olarak Fotoğraf Yoluyla Kendini Gerçekleştirme: Nan Goldin Örneği. Hacettepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Kültürel Çalışmalar Dergisi, 2(2), 8-29. DOI: https://doi.org/10.17572/mj2015.2.829
• Arınç, Z. (2017). Portre: Niki de Saint Phalle. İstanbul Art News, (31), 16-17.
• Bostan, E. (2019). Korku’nun Bakışı: Peeping Tom. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, (98), 277-299. http://dx.doi.org/10.29228/ASOS.36784
• Bourgeois, L. (1982). Child Abuse: A Project by Louise Bourgeois. Artforum, 21 (4), 40-47.
• Çınar, H. (2019). Niki de Saint Phalle’in Nana Serisi Üzerinden Heykellerinin İncelenmesi. Journal of Social, Humanities and Administrative Sciences, 5(14), 160-171.
• Erinç, S. M. (2011). Sanat Psikolojisi’ne Giriş. Ütopya Yayınevi.
• Fineberg, J. (2014). 1940'dan Günümüze Sanat. (Çev: S. A. Eskier, G. E. Yılmaz). Karakalem Kitabevi Yayınları.
• Freud, S. (2018). Uygarlığın Huzursuzluğu. (Çev: H. Barışcan) (6. Baskı). Metis Yayınları.
• Goldin, N. (2012, Nisan 10). Nan Goldin on Cookie Mueller (2001). ASX. https://americansuburbx.com/2012/04/theory-nan-goldin-on-cookie-mueller.html
• Greer, G. (2010, Haziran 6). Louise Bourgeois's Greatest Creation was the Contradictory Story of Her Life. The Guardian. https://www.theguardian.com/artanddesign/2010/jun/06/louise-bourgeois
• Gutman, H. (1999). Bir Benlik Teknolojisi: Rousseau'nun İtirafları. Kendini Bilmek (Çev: G. Ç. Güven) (3. Baskı) içinde (76-101). Om Yayınevi.
• Güney, M. (1999). Sanat, Benlik Nesnesi ve İlham. Klinik Psikiyatri Dergisi 1, 42-45.
• Güney, M. (2011). Sanat ve Psikiyatri. Grafik Çalışma.
• Güney, M. (2012). Sanatçının Travma Yaşayan Bir Çocuk Olarak Portresi. Psikeart 20, 128-131.
• Hançerlioğlu, O. (1982). Felsefe Sözlüğü. Remzi Kitabevi.
• Helfenstein, J. (2002). The Early Work Louise Bourgeois. University of Washington Press.
• Hutton, P. H. (1999). Foucault, Freud ve Benlik Teknolojileri. Kendini Bilmek (Çev: J. C. Yapıcıoğlu) (2. Baskı) içinde (102-109). Profil Kitap.
• İlter, İ. (2006). Özyaşamsal Sürecin ve Kadın Olma Halinin Yansıma Alanı Olarak Louise Bourgeois'da Görsel Anlatı. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• İzmir, M. (2019). Öznenin Dyalektiği Hegel Sartre ve Lacan. İmge Kitabevi.
• Kohut, H. (2017). Kendiliğin Yeniden Yapılanması. (Çev: O. Cebeci) (4. Baskı). Metis Yayınları.
• Kolk, B. A. (2019). Beden Kayıt Tutar Travmanın İyileşmesinde Beyin, Zihin ve Beden. (Çev: N. C. Maral) (8. Baskı). Nobel Yaşam.
• Kuzgun, Y. (1972). Kendini Gerçekleştirme. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi (10), 162-172. https://doi.org/10.1501/Felsbol_0000000099
• Levy, A. (2016, Nisan 11). Beautiful Monsters. The New Yorker. https://www.newyorker.com/magazine/2016/04/18/niki-de-saint-phalles-tarot-garden
• May, R. (2018). Yaratma Cesareti. (Çev: A. Oysal) (4. Baskı). Metis Yayınları.
• MoMA. (2016). Nan Goldin The Ballad of Sexual Dependency. https://www.moma.org/calendar/exhibitions/1651?locale=en
• Norton, J. (2005). Nan Goldin: Fantastic Tales. Everbest printing Co.
• Öztürk, M. O. (1997). Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. Hekimler Yayın Birliği.
• Randall, W. L. (2014). Bizi ‘Biz’ Yapan Hikayeler. (Çev: Ş. S. Kaya) (2. Baskı). Ayrıntı Yayınları.
• Türk Dil Kurumu. (2011). Ben. Güncel Türkçe Sözlük içinde. https://sozluk.gov.tr/
• Webster, P. (1999, Haziran 20). Sculptor Finally Exorcises Her Rapist Father. The Guardian. https://www.theguardian.com/world/1999/jun/20/paulwebster.theobserver
• Yalçın, Ş. (2003). Descartes ve Özne Olarak Benlik. Felsefe Dünyası, 38, 107-118.
• Yalçın, Ş. (2011). Ben Neyim?. Beytulhikme An International Journal of Philosophy, 1 (2), 27-38.