GÖRMENİN POLİTİKASI ve SANAT TARİHİNDE ERKEN KAMUSAL İMGE KURGUSU: ASUR DUVAR KABARTMALARI

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 11, 161 - 177, 31.12.2021

N. Müge Selçuk

https://doi.org/10.55004/tykhe.990967

Öz

Yerleşik yaşantıyla görülen kamuya yönelik anıtsal imgelerin, biçimsel unsurlarında politik yaklaşımlar gözlenmiştir. Bu durum, öncelikle üretimin sürekliliğinin merkezindeki bilince ait (iktidar sahipleri) farkındalık ve manipülatif bir tutum olarak ele alınabilir. Çünkü zihnin manipüle edilmesi, imgelerle yaratılan yanılsama ile mümkün olmuştur. Bu araştırma; öncelikle imgeyi anlamlandırmada, zihinsel sürecin fiziksel ilk aşaması “görme” davranışı ve ardından beyinde gelişen psikolojik bildirimleri tartışmaktadır. Bu amaçla kitleler için üretilen anıtsal imge örneklerinin, muhatabı için ne tür işlevleri olduğu soruşturulmuştur.
Sanatın erken örnekleri olarak kamusal imgelerin göndergesel niteliğinin tarihsel veriler ışığında sorgulanması, sanat fenomeninin kökenine yönelik kavrayışa katkı olarak değerlendirilmektedir.
Araştırma kapsamında, katı iktidar politikaları ile yayılmacı anlayışı benimseyen ve siyaset araçlarına kamusal imgeyi dâhil eden, Asur medeniyetine ait duvar kabartmaları analiz edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

sanat, imge, görme, nöropolitika, siyaset, Asur Duvar Kabartmaları

Kaynakça

• Akdağ, Ö. ve Ürkmez, Ö. (2018). Antikçağ’ın uluslararası politikalarında propaganda aracı olarak kullanılan heykeltıraşlık. Amisos, 3(5), 322-340.
• Aristoteles. (1987). Poetika (1. Baskı). (İ. Tunalı, Çev.). Remzi Yayınevi.
• Baudrillard, J. (2001). Tam ekran (1. Baskı). (B. Gülmez, Çev.). Yapı Kredi Yayınları.
• Canan, S. (2017). Değişen beynim (5. Baskı). Nefes Yayıncılık.
• Crick, F. (2005). Şaşırtan varsayım (1. Baskı). (S. Say, Çev.). Tübitak Yayınları. (Orijinal eserin basım tarihi 1994).
• Eroğul, C. (1976). Siyaset kavramı hakkında bir deneme. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 29(02), 113-130.
• Farago, F. (2006). Sanat (1. Baskı). (Ö. Doğan, Çev.). Doğubatı Yayınları. (Orijinal eserin basım tarihi 2003).
• Freud, S. (1941). Totem ve tabu. (1. Baskı). (N. Berkes, Çev.). MEB Yayınları. (Orijinal eserin basım tarihi 1913).
• Gombrich, E. H. (2007). Sanatın öyküsü (5. Baskı). (E. Erduran-Ö. Erduran, Çev.). Remzi Kitabevi. (Orijinal eserin basım tarihi 1995, 16. Baskı).
• Gombrich, E. H. (2015). Sanat ve yanılsama. (2. Baskı). (A. Cemal, Çev.). Remzi Kitabevi. (Orijinal eserin basım tarihi 2002, 1. Baskı).
• Gombrich, E. H. (2015). İmge ve göz (1. Baskı). (K. Atakay, Çev.). Yapı Kredi Yayınları. (Orijinal eserin basım tarihi 2002, 1. Baskı).
• Jung, C. G. (1999). Keşfedilmemiş benlik (1. Baskı). (B. İlhan, Çev.). İlhan Yayınevi. (Orijinal eserin basım tarihi 1958, 1. Baskı).
• Jung, C. G. (2009). İnsan ve sembolleri (4. Baskı). (A.N. Babaoğlu, Çev.). Okuyan Us Yayıncılık. (Orijinal eserin basım tarihi 1964, 1. Baskı).
• Karaca, V. (2019). Nöropolitikanın tanımı ve nöropolitika araştırmalarından örnekler. [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Üsküdar Üniversitesi.
• Koçak, A. (2016). Mitlerle varoluş yolculuğu (1. Baskı). Alfa Yayıncılık.
• Le Bon, G. (2020). Kitleler psikolojisi (3. Baskı). (E. Kanur, Çev.). SAY Yayınları. (Orijinal eserin basım tarihi 1895, 1. Baskı).
• Leppert, R. (2017). Sanatta anlamın görüntüsü (3. Baskı). (İ. Türkmen, Çev.). Ayrıntı Yayınları. (Orijinal eserin basım tarihi 1996, 1. Baskı).
• Platon. (2005). Devlet. (1. Baskı). (C. Saraçoğlu-V. Atayman, Çev.). BS Yayıncılık. (Orijinal eserin basım tarihi 2000, 1. Baskı).
• Rudolf, A. (2018). Görsel düşünme. (2. Baskı). (R. Öğdül, Çev.). Metis Yayınları. (Orijinal eserin basım tarihi 1997, 1. Baskı).
• Tanrıdağ, O. (2014). Beyin-Davranış ilişkileri üzerine konferanslar ve dersler. T.C. Üsküdar Üniversitesi Yayınları.
• The British Museum, (2018, 19 Haziran). Who was Ashurbanipal?. https://blog.britishmuseum.org/who-was-ashurbanipal/
• Tunalı, İ. (1983). Estetik beğeni. (1. Baskı). SAY Yayınları.