Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Çatışma ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2013, Cilt: 5 Sayı: 3, 73 - 85, 01.09.2013

Mustafa Kavacık Furkan Baltacı Ali Yıldız

Öz

This paper aims to determine the relationship between organizational conflict in hospitality enterprises and employee commitment towards their organizations and to determine which type of commitment is more effective on conflict. Within the scope of the study, a survey application is undertaken on 5-star hotels in Belek. The questionnaire has been applied to 450 employees. Statistical analysis has been made on 392 of them which have been found to provide usable data while the remaining 58 have been excluded at the time of validity and reliability analysis. As a result of factor analysis, four dimensions have been gathered and these have been named as “emotional commitment”, “continuity commitment”, “normative/behavioral commitment” and “organizational conflict”. As a result of correlation analysis, it has been found that emotional commitment decreases but, continuity and normative commitment increase the conflicts within the organization. In consequence of regression analysis, it has been established that organizational commitment is a significant predictor of organizational conflict. 1.

Anahtar Kelimeler

-

Konaklama İşletmelerinde Örgütsel Çatışma ve Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkiyi Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma

Öz

Bu çalışma, konaklama işletmelerinde yaşanmakta olan örgütsel çatışma ile çalışanların örgütlerine karşı duyduğu bağlılık arasındaki ilişkiyi belirlemek ve hangi bağlılık türünün çatışma üzerinde daha etkili olduğunu tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında Belek bölgesinde yer alan 8 adet 5 yıldızlı konaklama işletmesinin çalışanları ile anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Toplamda 450 işgören ile anket uygulaması gerçekleştirilmiş olup bunlardan sağlıklı verilere sahip olan 392 anket ile analizler gerçekleştirilmiştir. 58 anket ise geçerlilik ve güvenilirlik analizleri sırasında değerlendirme dışı bırakılmıştır. Elde edilen verilerle gerçekleştirilen faktör analizi neticesinde dört boyut elde edilmiş olup bunlar “duygusal bağlılık”, “devam bağlılığı”, “normatif/davranışsal bağlılık” ve “örgütsel çatışma” olarak isimlendirilmiştir. Yapılan korelasyon analizi sonucunda duygusal bağlılığın örgüt içi çatışmaları azalttığı, devam bağlılığı ve normatif bağlılığın ise arttırdığı görülmüştür. Regresyon analizi sonucuna göre ise örgütsel bağlılığın, örgütsel çatışmanın anlamlı bir yordayıcısı olduğu tespite edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çatışma, Örgütsel Çatışma, Örgütsel Bağlılık, Konaklama İşletmesi

Kaynakça

• AKSOY, A. VE KAPLAN, M. (2005), Konaklama İşletmelerinde Departmanlar Arası Çatışmanın Analizi ve Bir Uygulama, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C.15, S.1, 133–154.
• ARMUTLULU, İ.H. VE NOYAN, F. (2011). A Multilevel Model of Organizational Commitment, Procedia - Social and Behavioral Sciences, V(30), 2139–2143.
• ASUNAKUTLU, T. VE SAFRAN , B. (2004). Kültürel Farklılıklardan Kaynaklanan Çatışmalara Yönelik Bir Araştırma (Marmaris Turizm Sektörü Örneği), Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 1, 26–49.
• AŞAN, Ö. VE AYDIN, E.M. (2006). Örgütsel Davranış, Ed. Can, H. Arıkan Yayınları, İstanbul.
• BALAY, R. (2000). Yönetici ve Öğretmenlerde Örgütsel Bağlılık, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• BAŞ, T., Anket, Seçkin Yayıncılık, Ankara, 2006.
• BAYRAM, L. (2005). Yönetimde Yeni Bir Paradigma: Örg ütsel Bağlılık, Sayıştay Dergisi, Sayı (59), 125-139.
• BOLAT, O.İ. VE BOLAT, T. (2008). Otel İşletmelerinde Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı İlişkisi, Balıkesir Üniversitesi SBE Dergisi , Cilt: 11, Sayı: 19, 75-94.
• DEDREU, C.K.W. VE BEERSMA, B. (2005). Conflict in Organizations: Beyond Effectiveness and Performance. European Journal of Work and Organizational Psychology, V(14), No(2), 105–117.
• DEMİR, M. (2010), Örgütsel Çatışma Yönetiminde Duygusal Zekanın Etkisi: Konaklama İşletmelerinde İşgörenlerin Algılamaları Üzerine Bir Araştırma, Doğuş Üniversitesi Dergisi, C.11, No.2, 199-211.
• DENİZ, M. VE ÇOLAK, M. (2008). Örgütlerde Çatışmanın Yönetiminde Gücün Kullanımı ve Bir Araştırma, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi , Cilt: 7, Sayı: 23, 304-332.
• DOĞAN, S. VE KILIÇ, S. (2007). Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirmenin Yeri ve Önemi, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı(29), 37-61.
• DOLU, B. (2011). Bankacılık Sektöründe Çalışanların Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma, Tezsiz Yüksek Lisans Bitirme Projesi, Süleyman Demirel Üniversitesi, 20-22.
• DURNA, U. VE EREN, V. (2005). Üç Bağlılık Unsuru Ekseninde Örgütsel Bağlılık, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Cilt(6), Sayı(2), 2102
• DUNHAM, R. B., GRUBE, J. A., CASTAÑEDA M. B. (1994). Organizational Commitment: The Utility of an Integrative Definition. Journal of Applied Psychology, V(79), No.3, 370-380.
• DUYGULU, S. VE ABAAN , S. (2007). Örgütsel Bağlılık: Çalışanların Kurumda Kalma ya da Kurumdan Ayrılma Kararının Bir Belirleyicisi, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, Cilt:14, Sayı: 2, 61-73
• EREN, E. (2003). Yönetim ve Organizasyon: Çağdaş ve Küresel Yaklaşımlar. Beta Yayınları, İstanbul.
• ERSÖZ, F.N . (2010). Çatışma Yönetim Tarzının, Çalışanların İşe ve Örgüte Yönelik Tutumu Üzerindeki Etkisi, Marmara Üniversitesi SBE İşletme Anabilim Dalı Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı Doktora Tezi, İstanbul.
• GREENBERG, J. VE BARON, R.A. (2008). Behaviour in Organizations, Pearson Prentice Publication.
• GÜL, H., OKTAY, E. VE GÖKÇE , H. (2008). İş Tatmini, Stres, Örgütsel Bağlılık, İşten Ayrılma Niyeti ve Performans Arasındaki İlişkiler: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama, Akademik Bakış, Sayı: 15, 1-11.
• GÜNDOĞAN, T. (2009). Örgütsel Bağlılık: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Uygulaması, Uzmanlık Yeterlilik Tezi, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Banka sı İnsan Kaynakları Genel Müdürlüğü, Eylül, http://www.tcmb.gov.tr/kutuphane/TURKCE/tezler/tamergundogan.pdf
• GÜNLÜ, E., AKSARAYLI, M. VE PERÇİN, N.Ş. (2010). Job Satisfaction and Organizational Commitment of Hotel Managers in Turkey, International Journal of Contemporary Hospitality Management, Vol.22 (5), 693-717.
• HOTEPO, O.M., ASOKERE, A.S.S., ABDULAZEEZ, I.A. VE AJEMUNİGBOHUN, S.S.A. (2010). Empirical Study of the Effect of Conflict on Organizational Performance in Nigeria, Business and Economics Journal, 1-9.
• ISAPUR, K., HAMEDİ, Y., FAGHİHABDOLLAHİ, H. VE MOHAMMADİ, M. (2013). Factors Influencing Job Satisfaction and its Relationship with Organizational Commitment in Department of Justice in Ardebil Province, Advances in Environmental Biology, 7(4), 721-724
• KARATEPE, O.M. VE KILIÇ, H. (2007). Relationships of Supervisor Support and Conflicts in the Work-Family Interface With the Selected Job Outcomes of Frontline Employees, Tourism Management, Vol.28(1), 238-252.
• KİM, B.P. (2010). Work Family Conflict and its Job Consequences: From Attitudes to Behaviors to the Bottom-Line, Virginia Polytechnic Institute and State University Doctor of Philosophy in Hospitality and Tourism Management, Blacksburg, Virginia, USA.
• KOÇEL, T. (2010). İşletme Yöneticiliği, Beta Yayınları, İstanbul.
• KÖK, S.B . (2006). İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın İncelenmesine Yönelik Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt: 20, Sayı: 1, 291-317.
• MCCLURE, R.E. (2010). The Influence of Organizational Culture and Conflict on Market Orientation. Journal of Business & Industrial Marketing, V(25), No(7), 514–524.
• MEDİNA, F.J., MUNDUATE, L., DORADO, M.A., MARTİNEZ, I., GUERRA, J.M. (2005). Types of Intragroup Conflict and Affective Reactions, Journal of Managerial Psychology, Vol.20, No.3/4, 219-230.
• MEYER, J.P. VE ALLEN, N.J. (1991). A Three-Component Conceptualization of Organizational Commitment. Human Resource Management Review, V(1), No.5, 61-89.
• MEYER, J. P. VE ALLEN, N. J. (2004). TCM Employee Commitment Survey Academic Users Guide, University of Western Ontario, Kanada.
• MİLLS, H. VE SCHULZ, J. (2009). Exloring the Relationship Between Task Conflict, Relationship Conflict, Organizational Commitment. Sport Management International Journal, V(5), No(1), 5-18.
• NAKTİYOK, A. VE KÜÇÜK, O. (2003). İşgören (İç Müşteri) ve Müşteri (Dış Müşteri) Tatmini, İşgören Tatmininin Müşteri Tatmini Üzerine Etkileri: Ampirik Bir Değerlendirme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt (17), Sayı (1-2), 2252
• NAMASİVAYAM, K. VE ZHAO, X. (2007). An Investigation of the Moderating Effects of Organizationl Commitment on the Relationships Between Work-Family Conflict and Job Satisfaction Among Hospitality Employees in India, Tourism Management, Vol.28(5), 1212–1223.
• NEBİOĞLU, O. (2011). Seyahat Acentası Yöneticilerinin Liderlik Tarzları ve Çatışma Yönetimi İlişkisi: Alanya Bölgesi A Grubu Seyahat Acentaları Uygulaması, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Turizm İşletmeciliği Eğitimi Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• NTEGE, F. (2010). Organizational Conflict, Psychological Contract, Commitment and Organizational Citizenship Behaviour: A Case of Kyambogo University, A Dissertation Submitted To The School of Graduate Studies In Partial Fulfilment of The Requirements For The Award of A Master of Human Resource Management Degree (Plan A) of Makerere University, Kampala, Uganda.
• O’NEİLL, J.W., HARRİSON, M.M., CLEVELAND, J., ALMEİDA, D., STAWSKİ, R. VE CROUTER, A.C. (2009). Work-family Climate, Organizational Commitment, and Turnover: Multilevel Contagion Effects of Leaders, Journal of Vocational Behaviour, Vol.74(1), 18–29.
• ÖZDEMİR, G. (2003). Örgütlerde Çatışma ve Çatışmaların Çözümlenmesinde Takım Uygulamalarından Yararlanma: Konaklama İşletmelerine Yönelik Bir Model Önerisi, Balıkesir Üniversitesi SBE Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi , Balıkesir.
• ÖZDEVECİOĞLU, M. VE AKTAŞ, A. (2007). Kariyer Bağlılığı, Mesleki Bağlılık ve Örgütsel Bağlılığın Yaşam Tatmini Üzerindeki Etkisi: İş-Aile Çatışmasının Rolü, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, Sayı: 28, 1-20.
• ÖZTAŞ, U. (2009). Örgütsel Çatışma Yönetiminde Cinsiyet Farklılıkları: Antalya Serbest Bölgesinde Bir Araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, C(1), No(1), 9-24.
• PELİT, E. (2003). Otel İşletmeleri Yöneticilerinin Astlarıyla Aralarındaki Çatışmaları Yönetme Yöntemleri, Sakarya Üniversitesi SBE İşleme Ana Bilim Dalı Turizm İşletmeciliği Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Sakarya.
• POYRAZ, K. VE KAMA, B. (2008). Algılanan İş Güvencesinin, İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt:13, Sayı:2, 143-164.
• SABUNCUOĞLU, Z. (2009). Turizm İşletmelerinde Örgütsel Davranış, MKM Yayınları, Bursa.
• SCHWEPKER, C.H. (1999). The Relationship Between Ethical Conflict, Organizational Commitment and Turnover Intentions in the Salesforce. The Journal of Personal Selling and Sales Management, V(19), No(1), 43-49.
• SEVAL, H. (2006). Çatışmanın Etkileri ve Yönetimi. Manas Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt(15), 245-254.
• TAYFUN, A., PALAVAR, K. VE YAZICIOĞLU, İ. (2008). Otel İşletmelerinde Çalışan İşgörenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeylerinin Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi, Kamu-İş, İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 4, 179-200.
• THOMAS, J.L., BLİESE P.D., JEX S.M. (2005). Interpersonal Conflict and Organizational Commitment: Examining Two Levels of Supervisory Support as Multilevel Moderators. Journal of Applied Social Psychology, V(35), No(11), 2375-2398.
• TOPALOĞLU, C. (2004). Otel İşletmelerinde Örgütiçi Çatışmalar ve Yönetimi: 4 ve 5 Yıldızlı Kıyı Otel İşletmelerinde Uygulama (Muğla Örneği), Dokuz Eylül Üniversitesi SBE Turizm İşletmeciliği Anabilim Dalı Doktora Tezi, İzmir.
• TOPALOĞLU, C. (2010). Örgütiçi Çatışmaların Yönetim Süreci: Otel İşletmeleri Açısından Kuramsal Bir Değerlendirme. Selçuk Üniversitesi İİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Cilt(14), Sayı(20), 97-114.
• TOPALOĞLU, C. (2011). Yönetim Kuramları ve Örgüt İçi Çatışmalar. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, Cilt(6), No(1), 249-265. ÜNGÜREN, E. (2008). Örgütsel Çatışma Yönetimi Üzerine Konaklama İşletmelerinde Bir Araştırma, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, C.1, S.5, 880-909.
• ÜNGÜREN, E., CENGİZ, F., ALGÜR, S. (2009). İş Tatmini ve Örgütsel Çatışma Yönetimi Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi: Konaklama İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt(8), Sayı(7), 36-56.
• WASTİ, S.A. (2005). Commitment Profiles: Combinations of Organizational Commitment Forms and Job Outcomes. Journal of Vocational Behavior, V(67), 290–308.
• WİENER, Y. VE VARDİ Y. (1980). Relationships between Job, Organization, and Career Commitments and Work Outcomes—An İntegrative Approach, Organizational Behavior and Human Performance, Vol: 26(1), 81-96.