Yurtdışı Seyahat Kısıtlayıcıları: Bağımsız Seyahat Eden Yerli Gezginler Üzerinde Yapılan Bir Araştırma

Yıl 2014, Cilt: 6 Sayı: 1, 63 - 78, 01.03.2014

Serhat Harman

Öz

A person’s travel decision is a multi-facet process which is under the influence of various factors. Travel constraints can be described as factors inhibit traveller’s to have a real travel experience, limit trip taking frequency and prevent decision to travel. Travel constraint has been studied intensively in international tourism literature, but it has not been studied in national tourism literature. In this study travel constraints which prevent Turkish citizens taking international trips were examined in Turkish independent traveller sample. For this purpose, a survey was implemented in which 163 Turkish independent traveller participated. Data were collected by a questionnaire; the questionnaire was implemented through internet, between November 2012 and May 2013. Findings of the survey indicate that constraints for international travel of Turkish independent travellers can be examined under four headings as; travel fees and visa restrictions, social factors, risk perception and transportation, and time and budget. It was also found in the study that travel constraints can significantly differ according to demographics; such as age, income and trip related characteristics of independent travellers. 1. GİRİŞ Tüketici davranışı, tüketicinin ürün veya hizmetleri satın almaya ilişkin karar süreçlerini, ürün veya hizmetleri edinmelerini, edindikleri ürün veya hizmetleri kullanmalarını ve kullandıktan sonra elden çıkarmalarına ilişkin süreçleri inceleyen, pazarlama biliminin bir alt çalışma alanıdır (Khan, 2006: 4). Turizm endüstrisi söz konusu olduğunda ise, tüketici davranışı araştırmaların odaklandığı kitle turistlerdir. Dolayısıyla, turizm alanında çalışan tüketici davranışı araştırmacıların ve yöneticilerin odaklanması gereken nokta, turistlerin seyahate çıkmaya ilişkin karar süreçleri, seyahat deneyimi ve seyahat sonrası süreçleri olmalıdır. Dann (1981:189) ve Rızaoğlu’nun (2004:5) çalışmaları incelendiğinde turizm pazarlaması alanında çalışan araştırmacıların en çok yanıtlanmaya çalıştıkları soruların başında “Turist neden seyahate çıkmaktadır?” sorusunun geldiğini söylemek mümkündür. Bu sorudan hareketle, turist davranışının altında yatan temel faktörün seyahat motivasyonu olduğu söylenebilir. Ancak, Dellaert vd. (1998: 313) turistlerin seyahate ilişkin karar süreçlerinin, tek bir bileşenden oluşan ve tek yönlü bir süreç olmadığını, aksine birçok bileşenin bulunduğu, çok yönlü bir süreç olduğunu belirtmektedirler. Hung ve Petrick (2012: 855) de turist davranışının tek bir model veya yaklaşımla açıklanamayacak düzeyde karmaşık bir süreç

Anahtar Kelimeler

-

Yurtdışı Seyahat Kısıtlayıcıları: Bağımsız Seyahat Eden Yerli Gezginler Üzerinde Yapılan Bir Araştırma

Öz

Bireyin seyahate çıkma kararı birçok faktörün etkisi altında olan çok yönlü bir süreçtir. Seyahate kısıtlayıcıları; bireyin tam bir seyahat deneyimi yaşamasını engelleyen, seyahate çıkma sıklığını azaltan ve/veya seyahate çıkma kararı almasına engel olan faktörler olarak tanımlanabilir. Seyahat kısıtlayıcıları, yurt dışı turizm yazınında yoğun olarak incelenen konulardan biridir. Ancak, yurtiçi turizm alan yazınında Türk vatandaşlarının uluslararası seyahate çıkmalarını kısıtlayan faktörlere ilişkin herhangi araştırma bulunmamaktadır. Bu çalışmada, Türk vatandaşlarının yurt dışı seyahatlere çıkmalarını kısıtlayan faktörler, bağımsız seyahat eden yerli gezgin örnekleminde incelenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla, bağımsız seyahat eden 163 yerli gezginin katıldığı, tarama tipinde tasarlanan bir alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Alan araştırmasında veriler anket formu aracılığı ile internet üzerinden, 2012 Kasım ve 2013 Mayıs ayları arasında toplanmıştır. Alan araştırmasından elde edilen bulgulara göre, bağımsız seyahat eden yerli gezginlerin yurt dışı seyahat kısıtlayıcıları; harçlar ve vize uygulamaları, sosyal faktörler, risk algısı ve ulaşım ile zaman ve bütçe olmak üzere dört temel başlıkta incelenebilir. Çalışmada, seyahat kısıtlayıcılarının, yerli gezginlerin yaş ve gelir şeklindeki demografik özellikleri ile seyahat alışkanlıklarına göre farklılık gösterdiği de tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Seyahat Davranışı, Seyahat Kısıtlayıcı Faktörler, Bağımsız Seyahat, Yerli Gezginler

Kaynakça

• AHİPAŞAOĞLU, S. ve ARIKAN, İ. (2003). Seyahat işletmeleri yönetimi ve ulaştırma sistemleri. Detay Yayıncılık, Ankara.
• ALBAYRAK, T., CABER, M., ve CRAWFORD, D. (2007). “Leisure Constraints and the Pursuit of Adventure Activities in Turkey”. Anatolia, Vol: 18, No:2, 243-254.
• BACKMAN, S. ve WRİGHT, B. (1990). Identifying perceived constraints to hunting. Paper presented at the Sixth Canadian Congress on Leisure Research, Toronto, Ontario, Canada
• BİALESCHKİ, M. D., ve HENDERSON, K. A. (1988). Constraints to trail use. Journal of Park and Recreation Administration, Vol: 6, No:3, BLAZEY, M. (1987). The differences between participants and non-participants in a senior travel program. Journal of Travel Research, Vol: 26 No:1, 7–12.
• BROADHURST, R. (2001). Managing Environments For Leisure And Recreation. Routledge
• BUCHANAN, T. ve ALLEN, L. (1985) “Barriers to Recreation Participation in Later Life Cycle Stages”. Therapeutic Recreation Journal,Vol: 19, No:1, 39-50.
• CHEN, P., CHEN, J. ve OKUMUS. F., (2013) The relationship between travel constraints and destination image: A case study of Brunei. Tourism Management, Vol: 35, 198–208.
• COHEN, E. (1972) “Towards A Sociology Of International Tourism”, Social Research 39,1, 1972,164 -182.
• CRAWFORD, D. ve GODBEY G. (1987). Reconceptualizing Barriers to Family Leisure. Leisure Sciences Vol: 9, 119– 127.
• CRAWFORD, D., E. JACKSON, ve GODBEY , G. (1991). “A Hierarchical Model of Leisure Constraints”. Leisure Sciences Vol:13: 309– 320.
• ÇOKLUK, Ö., ŞEKERCİOĞLU, G. ve BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2012), Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik, SPSS ve LİSREL Uygulamaları, Pegem Akademi.
• DELLAERT, B. G., ETTEMA, D. F. ve LİNDH, C. (1998). Multi-faceted tourist travel decisions: a constraint-based conceptual framework to describe tourists' sequential choices of travel components. Tourism Management, 19(4), 313-320.
• ERKUŞ, A. (2009). Davranış Bilimleri İçin Bilimsel Araştırma Süreci. (İkinci Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• FLEİSCHE, A. ve PİZAM, A. (2002). “Tourism Constraints Among Israeli Seniors”. Annals of Tourism Research 29:106–123.
• GİLBERT, D. ve HUDSON, S. (2000). “Tourism Demand Constraints: A Skiing Participation”. Annals of Tourism Research Vol: 27, 906–925.
• GEGEZ, A. E. (2007). Pazarlama Araştırmaları. Beta Basım Yayım Dağıtım AŞ.
• GNOTH, J. (1997). “Tourism motivation and expectation formation”. Annals of Tourism research, Vol: 24, No:2, 283-304.
• HUBBARD, J. ve MANNELL, R. C. (2001). “Testing competing models of the leisure constraint negotiation process in a corporate employee recreation setting”. Leisure Sciences, Vol: 23, No:3, 145-163.
• HUDSON, S. ve GİLBERT, D. (1999). “Tourism constraints: The neglected dimension in consumer behaviour research”. Journal of Travel ve Tourism Marketing, Vol: 8, No:4, 69-78.
• HUNG, K. ve PETRİCK, J. F. (2010). “Developing a measurement scale for constraints to cruising”. Annals of Tourism Research, Vol: 31, No:1, 206-228.
• HUNG, K. ve PETRİCK, J. F. (2012). “Testing the effects of congruity, travel constraints, and self-efficacy on travel intentions: An alternative decision-making model”. Tourism Management, 33(4), 855-867.
• HİNCH, T. ve JACKSON, E. (2000). “Leisure Constraints Research: Its Value as a Framework for Understanding Tourism Seasonality”. Current Issues in Tourism Vol: 3, No:1, 87–106.
• JACKSON, E. (1983). “Activity-Specific Barriers to Recreation Participation: A Survey of Past Research”. Leisure Sciences Vol: 6, No:2, 47–60.
• JACKSON, E. L. (1988). “Leisure Constraints: A Survey of Past Research”. Leisure Sciences Vol: 10, 203-215.
• JACKSON, E. J. (1993). “Recognizing patterns of leisure constraints: Results from alternative analyses. Journal of Leisure Research, Vol: 24, 129–140.
• JACKSON, E. L.ve RUCKS, V. C. (1995) “Negotiation of Leisure Constraints by Junior-High and High-School Students: An Exploratory Study”. Journal of Leisure Research, Vol: 27, 85-105.
• JACKSON, E.L. (1997). In the eye of the beholder: A comment on Samdahl & Jekubovich (1997), “A critique of leisure cons traints: Comparative analyses and understandings. Journal of Leis ure Research, 29 (4), 458-468.
• JACKSON, E. L. ve SCOTT, D. (1999). “Constraints to leisure” E. L. Jackson ve T. L. Burton, (Der.), Leisure studies içinden (299– 321). State College, PA: Venture Publishing, Inc.
• KALAYCI, Ş. (2006). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikler, Asil Yayın Dağıtım. 2006
• KARASAR, N. (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri, Pegem Yayıncılık.
• KAY, T., ve JACKSON, E.L. (1991). “Leisure Despite Constraint: The Impact of Leisure Constraints on Leisure Participation”. Journal of Leisure Research Vol:23, 301-313.
• KHAN, M. A. (2006). Consumer Behaviour and Advertising Management. New Age International.
• KİM, N. S. ve CHALİP, L. (2004). “Why travel to the FIFA World Cup? Effects of motives, background, interest, and Constraints”. Tourism Management, Vol: 25, 695–707.
• LAİ, C., Lİ, X. R., HARRİLL, R. (2013). “Chinese outbound tourists' perceived constraints to visiting the United States”. Tourism Management, Vol: 37, 136-146.
• LEE, B. K., AGARWAL, S. ve KİM, H. J. (2012). “Influences of travel constraints on the people with disabilities’ intention to travel: An application of Seligman’s helplessness theory”. Tourism Management, Vol: 33, No:3, 569-579.
• LEE, S. H. Ve TİDESWELL, C. (2005). “Understanding attitudes towards leisure travel and the constraints faced by senior Koreans”. Journal of Vacation Marketing, Vol: 11, No: 3, 249-263.
• Lİ, M., ZHANG, H., MAO, I. ve DENG, C. (2011). “Segmenting Chinese outbound tourists by perceived constraints”. Journal of Travel ve Tourism Marketing, Vol: 26, No:3, 629-643.
• MCGUİRE, F. (1984) “A Factor Analytic Study of Leisure Constraints in Advanced Adulthood”. Leisure Sciences Vol: 6, 313–326. MÜDERRİSOĞLU, H., KUTAY, E. L., ve EŞEN, S. Ö. (2005). “Kırsal rekreasyonel faaliyetlerde kısıtlayıcılar”. Tarım Bilimleri Dergisi, Cilt: 11, Sayı:1, 40-44.
• NADİROVA, A. ve JACKSON, E. (2000). “Alternative Criterion Variables Against which to Assess the Impacts of Constraints to Leisure”. Journal of Leisure Research Vol:32, 396–405.
• NAKİP, M. (2006). Pazarlama Araştırmaları Teknikler ve (SPSS Destekli) Uygulamalar. Seçkin Yayıncılık.
• NYAUPANE, G. P., MORAİS, D. B., ve Graefe, A. R. (2004). “Nature tourism constraints: A cross-activity comparison”. Annals of Tourism Research, Vol: 31 No: 3, 540–555.
• NYAUPANE, G. P. ve ANDERECK, K. L. (2008). “Understanding travel constraints: Application and extension of a leisure constraints model”. Journal of Travel Research, Vol: 46, 433–439.
• ÖCAL, K. (2012). “Ölçek Geliştirme: Serbest Zaman Fiziksel Aktivite Kısıtlayıcıları”, Spor Bilimleri Dergisi Hacettepe J. of Sport Sciences 2012, Vol: 23, No:2, 50–60
• PENNİNGTON-GRAY, L. ve KERSTETTER, D. (2002) “Testing a Constraints Model within the Context of Nature-Based Tourism”. Journal of Travel Research Vol: 40, 416–423.
• SPARKS, B. ve PAN, G. (2009). “Chinese outbound tourists: Understanding their attitudes, constraints and use of information source”. Tourism Management, Vol: 30, 483–494.
• SWARBROOKE, J. ve HORNER, S. (2007). Consumer Behaviour in Tourism. Routledge.
• TİAN, S., CROMPTON, J. ve WİTT, P. (1996). “Integrating constraints and benefits to identify responsive target markets for museum attractions”. Journal of Travel Research, Vol: 34, No:2, 34–45.
• UM, S., ve CROMPTON, J. L. (1992). “The roles of perceived inhibitors and facilitators in pleasure travel destination decisions”. Journal of Travel Research, Vol: 30, No:3, 8–15.
• URAL, A. ve KILIÇ, İ. (2006). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS İle Veri Analizi. Ankara, Detay Yayıncılık.
• WHİTE, D. D. (2008). “A structural model of leisure constraints negotiation in outdoor recreation”. Leisure Sciences, Vol: 30, No: 4, 342-3
• YÜNCÜ, D. (2013). Boş Zaman ve Rekreasyon: Kavram ve Özellikler. Argan, M. (Editör), , Rekreasyon Yönetimi Kitabı İçinden (ss. 227). Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir.
• İnternet Kaynakları http://www.sirtcantalilar.com (10.10.2012). http://data.worldbank.org/indicator/ST.INT.DPRT?page=2veorder=wbapi_data_value_2008%20wbapi_data_value%20wbapi_data_valu e-first vesort=asc (01.07.2013). http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=10756 (01.07.2013).