Üniversitelerde Uluslararası Muhasebe Standartları Eğitimi ve Balıkesir Üniversitesi’nde Bir Araştırma

Yıl 2016, Cilt: 8 Sayı: 1, 159 - 174, 18.04.2016

Suat Kara Melek Tuna Kezban Hitay

Öz

Yaşanan küreselleşmenin etkisiyle ülkeler arasında karşılıklı yatırım yapma, sermaye piyasalarında faaliyet gösterme ve şirket birleşmeleri gibi ekonomik faaliyetler giderek artmaktadır. Bu gelişmelerden dolayı, muhasebe açısından şeffaflığın, bütünlüğün ve uluslararası birliğin sağlanması için ortak bir muhasebe diline ihtiyaç duyulmuştur. Bu amaçla, 1973 yılında Avustralya-Sydney’de Uluslararası Muhasebe Standartları Komitesi (IASC) kurulmuş ve bu komite tarafından Uluslararası Muhasebe Standartları/Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UMS/UFRS) yayınlanmaya başlamıştır. Türkiye’de 2005 yılından itibaren halka açık şirketlerde uygulanmak üzere, Türkiye Muhasebe Standartları/Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS) yayınlanmıştır. 01.07.2012 tarihinde çıkarılan Yeni Türk Ticaret Kanunu (TTK) ile tüm işletmelerde TMS/TFRS’nin uygulanması 01.01.2014 tarihinde zorunlu hale getirilmiş ancak 26.08.2014 tarihinde Türkiye Muhasebe Standartlarını (TMS/TFRS’leri) uygulayacak şirketlerin kapsamında daraltmaya gidilmiştir.Bu çalışmada, giderek önemi artan TMS/TFRS’ye Türkiye’de muhasebe alanında eğitim veren üniversitelerde ne derece önem verildiği analiz edilmiş ve Balıkesir Üniversitesi İ.İ.B.F. İşletme bölümü öğrencilerine TMS/TFRS farkındalık düzeyini tespit etmek amacıyla bir anket çalışması yapılmıştır. Anket verilerinden elde edilen sonuçlara göre; birinci ve ikinci öğretim farklılığı, iş/staj tecrübesi, bölüm tercihi ile muhasebe standartlarını algılamaları açısından anlamlı bir fark bulunmazken, ticaret meslek lisesi olma durumu, meslek seçimi, muhasebeye olan ilgi düzeyi, cinsiyet, not ortalaması, TMS’nin zorunlu ders olması ile muhasebe standartlarını algılamaları açısından anlamlı farklar ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Eğitimi, TMS/TFRS Eğitimi, TMS/TFRS Farkındalığı

Kaynakça

• ABDİOĞLU H., İŞGÜDEN KILIÇ, B., YAVUZ, S. KUŞ, T., (2014), “Muhasebe Standartlarının Uygulanma Sürecinde Muhasebe Meslek Mensuplarının Standartlara Bakış Açılarının ve Mesleki Yetkinliklerinin İncelenmesi Üzerine Balıkesir İlinde Bir Araştırma”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, Aralık, 9(3), 207-231.
• ADHIKARI, A., FLANIGAN, M. A., AND TONDKAR, R. H. (1999). “A Survey Of International Accounting Education in the US and Some Other Countries”,Journal of Accounting Education,17: 175- 189.
• AKDOĞAN, N. (2007). “Türkiye Finansal Raporlama Standartları’nın Bilinirlik Düzeyi Üzerine Kahramanmaraş’ta Bir Alan Çalışması”, Mali Çözüm Dergisi, İSMMMO Yayın Organı, 80: 101-118.
• AKTÜRK,A. (2014), Muhasebe Meslek Mensuplarının Muhasebe Standartlarına Uyumu Sürecinde Eğitim Faktörü Üzerine Antalya İlinde Bir Araştırma, Mali Çözüm Dergisi, Sayı 24, Mart-Nisan, ss. 84.
• ANDERSEN, A. (1993). The Globalization GAAP. Management Accounting, 52-54.
• BASKERVILLE, R., EVANS, L.(2011). The Darkening Glass: Issues for Translation of IFRS. Edinburgh, Scotland: Institute of Chartered Accountants of Scotland.
• BENGÜ, H., ÖZDEMİR, F.S., ÇELİK, S. (2014). “Niğde İlindeki Muhasebe Meslek Mensuplarının Finansal Raporlama Standartlarına Bakış Açılarının Ampirik Olarak Değerlendirilmesi”, Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1): 1-29.
• ÇANKAYA, F,. HATİPOĞLU, O. (2011). “Türkiye’de Uluslararası Muhasebe Standartları’nın Uygulanabilirliğini Etkileyen Faktörlerin Meslek Mensuplarınca Değerlendirilmesine Yönelik Bir Araştırma”,International Journal of Economic and Administrative Studies, 7: 61-89.
• ÇANKAYA, F., DİNÇ, E. (2012). “Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının Uygulama Başarısını Etkileyen Faktörler: Bağımsız Denetçiler Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 17(1): 81-102.
• DALĞAR, H., ÇELİK, İ., MORTAŞ, M. (2011). “Muhasebe Öğrenimi Gören Öğrencilerin Tms/Tfrs Hakkındaki Farkındalıklarına Yönelik Bir Araştırma”,Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(1): 217-230.
• DEMİR, Z. AKTAŞ,A.( 2015 ).“The Development of Financial Reporting and the International Integration Studies in Turkey”, Procedia Economics and Finance, 23: 1321–1339.
• DİNÇ, E., ATABAY, E. (2011). “Muhasebe Meslek Mensuplarının TFRS’ye Yönelik Düşünceleri Ve Uygulama Başarısına Etki Etmesi Muhtemel Faktörlere Yönelik Bir Araştırma – Trabzon Alt Bölgesi Örneği”, WORLD of IFRS Dergisi, 1-20.
• ELİTAŞ, C. (2014). “Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının Muhasebenin Genel Kabul Görmüş Temel Kavramları Açısından Durumu”, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 16(3): 113-126.
• ELİTAŞ, C., KARAKOÇ, M., ÖZDEMİR, S. (2011). “Muhasebe Meslek Mensupları Perspektifinden Türkiye Muhasebe Standartları”, WORLD of IFRS Dergisi, 1-14.
• FİDAN, E., M., CİNİT, H.(2013). “Muhasebe Meslek Mensuplarının Mesleki Tecrübeleri İle Muhasebe Standartlarına Yönelik Algıları Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma: Marmara Bölgesi Örneği”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, 60: 1-25.
• HATUNOĞLU Z., UÇAKTÜRK, M., KILLI, M. (2013). “Türkiye Finansal Raporlama Standartları’nın Bilinirlik Düzeyi Üzerine Kahramanmaraş’ta Bir Alan Çalışması”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, 6(1), 51-62.
• JACKLING , B. (2013).“Global Adoption of International Financial Reporting Standards: Implicationsfor Accounting Education”, ISSUES IN ACCOUNTING EDUCATION, 28(2):209–220.
• KARAKAYA D., F. (2014). “İşletme Lisans Öğrencilerinin Türkiye Muhasebe/Finansal Raporlama Standartları Hakkındaki İlgi Düzeyleri, Beklentileri Ve Farkındalıkları: Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Örneği”, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 16(2): 156-174.
• KAYA, G. A. (2015). “Muhasebe Meslek Mensuplarının KOBİ TFRS Ve Tam Set TFRS Hakkındaki Bilgi Düzeyleri Ve Düşünceleri: Elazığ’da Ampirik Bir Çalışma”, The Journal of Academic Social Science Studies, 36(2): 157-178.
• KGK, Kamu Gözetimi Kurumu, “KGK Kararı: Münferit ve Konsolide Finansal Tabloların Hazırlanmasında TMS Uygulayacaklar”,http://www.kgk.gov.tr/, 22.11.15.
• KOCAMAZ, H. (2012).”Uluslararası Muhasebe Standartlarının Dünyada Ve Türkiye’de Oluşum Ve Gelişim Süreci”, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2): 105-120.
• KURCAN F., UYAR S., TETİK N., “Meslek Mensuplarının UFRS’ye Bakış Açıları ve Farkındalık Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma”, Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi, Cilt:4, Sayı: 3, 2011, ss.15-28.
• LOURENÇO, I. M. E. C., BRANCO, M. E. M. D. A. D. C. (2015).“Main Consequences of IFRS Adoption: Analysis of Existing Literature and Suggestions for Further Research”, R. Cont. Fin. – USP, SãoPaulo, 26(68): 126-139.
• ÖZDEMİR, F. S. (2014), “Finansal Raporlama Standartlarını Öğrenme Sürecinde Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlerin Durumları: Samsun’da Ampirik Bir Araştırma, Muhasebe ve Denetime Bakış, 13 (41), 81-107.
• ÖZDEMİR, O. (2007). “Türkiye Finansal Raporlama Standartlarının Finansal Tablolar Üzerine Etkileri ve Göller Yöresi’ndeki KOBİ’lerde Muhasebeden Sorumlu Yöneticiler Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bölümü, Yüksek Lisans tezi.
• SAITO, M., SEKAR, M., HIRAMATSU K.(2013).“Students’ Motivation to Study Accounting Subjects: Difference Between Japan andIndonesia”, Journal of Modern Accounting and Auditing, 9(8): 1018-1031
• SAYIN, Ş., YEĞİNBOY, Y., TEKTÜFEKÇİ F. (2005), “Dokuz Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F’nde Öğrenci Açısından ve Alt Yapı Bakımından Muhasebe ve Finansman Eğitiminin Etkinliğinin Ölçülmesi ve Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 25, 89-96.
• SMITH, M., NEJAD, T. S., & WANG, K. (2008). “Going international: Accounting And Auditing Standards”, Internal Auditing, 23(4): 3-12.
• ŞENOL, H. (2005). “Ulusal Ve Uluslar Arası Muhasebe Standartlarına Göre Varlıkların Değerlemesi: SM Ve SMMM’lerin Uygulama Düzeylerinin Tespitine Yönelik Bir Araştırma”, Süleyman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Bölümü, Yüksek Lisans tezi.
• UYAR S., YELGEN E. (2012). “Konaklama İşletmelerinin Muhasebe Eğitiminden Beklentileri”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 2, Aralık, ss.327-348.
• ÜLKÜ, S., GÖKGÖZ , A. (2013). “Lisans Ve Önlisans Düzeyinde Öğrenim Gören Öğrencilerin Türkiye Muhasebe Ve Finansal Raporlama Standartları Konusundaki Bilgi Düzeylerinin Ve Farkındalıklarının Ölçülmesi: Yalova Örneği”, Mali Çözüm Dergisi, Mart-Nisan, ss.39-56.
• YEL, T., ERDEM, M. S. (2015).“Muhasebe Meslek Mensuplarının UFRS Hakkındaki Farkındalık Düzeylerinin Tespiti: Bolu İli Örneği”, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(2): 217-231.
• YILDIZ, F., YANIK, A. (2013).“Yükseköğretimde Öğrenim Gören Öğrencilerin Muhasebe Ve Finansal Raporlama Standartları Hakkındaki Algıları: Ampirik Çalışma”,Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17: 205-220.
• YILMAZ, Z., ŞAHİN, Z., ÇANKAYA, F. (2014). “Orta Ve Doğu Karadeniz Bölgesindeki Öğrenci, Akademisyen Ve Uygulayıcıların TMS/TFRS Farkındalıkları Ve Görüşleri Üzerine Bir Çalışma”, Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, 16(2): 109-134.
• ZEFF, S.A., NOBES, C. W. (2010).“Commentary has Australia (Or Any Other Jurisdiction) ‘Adopted’ IFRS?”, Australian Accounting Review, 53 (20), 178-184.
• ZHU, H., RICH, K.T., MICHENZI, A. R., CHERUBINI J. (2011). “User-Oriented IFRS Education in Introductory Accounting at U.S. Academic Institutions: Current Statusand Influencing Factors, Issues in Accounting EDUCATION, American Accounting Association”, DOI: 10.2308/iace-50058, 26(4): 725-750.