Salisilik Asitin Özel Bir Bileşeni Olan Metil Salisilatın Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari:Tetranychidae) Üzerindeki Atraktant ve Repellent Etkilerinin Belirlenmesi

Yıl 2021, Cilt: 3 Sayı: 4, 87 - 93, 29.11.2021

Beyza Nur Kaya , Emine Çıkman , Sultan Çoban

Öz

Metil salisilat, bitkilerde savunma amaçlı doğal bir hormon mekanizması yoluyla üretilen salisilik asitin özel bir bileşenidir. Gıda, sağlık gibi sektörlerde kullanıldığı gibi tarımsal mücadelede de kullanılmaktadır ancak bu bileşen ile ilgili çalışmalar sınırlı sayıdadır. Bu çalışmada, DP 332 pamuk bitkisi [Gossypium hirsitum Linnaeus (Malvales:Malvaceae)] çeşidi kullanılarak, bünyesinde doğal olarak metil salisilat içeren keklik üzümü yağı ve saf çinko tohum ve yaprak uygulaması şeklinde muamele edilmiştir. Saf çinko çalışmanın sonuçlarının daha özgün olması için kullanılmıştır, aynı zamanda saf çinko canlılarda koku alma bozukluklarında tedavi amaçlı kullanılmaktadır. Bu çalışmada, uygulanan bu ekstraktların Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari:Tetranychidae) üzerindeki atraktant ve repellent etkileri araştırılmıştır. Çalışma, tesadüf blokları deneme desenine göre arazi koşullarında, 2019 yılında, Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Osmanbey Kampüsünde, 4 tekerrürlü olarak gerçekleştirilmiştir. Altı hafta süresince yaprak sayımı yapılmış, tüm uygulamalar içerisinde metil salisilat tohum uygulaması istatistiki olarak önemli ölçüde repellent etki göstermiştir, metil salisilat yaprak uygulaması ise atraktant etki göstermiştir. Sonuç olarak T. urticae’nin bitkisel uçucu maddelere karşı duyarlı olduğu ve metil salisilat tohum uygulamasının repellent etkili olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tetranychus urticae, keklik üzümü yağı, saf çinko, pamuk

Destekleyen Kurum

Harran Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri

Proje Numarası

19260

Determination of Attractant and Repellent Effects of Methyl Salicylate, a Special Component of Salicylic Acid, on Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari:Tetranychidae)

Öz

Methyl salicylate is a special component of salicylic acid, which is produced through a natural hormone mechanism for defensive purposes in plants. It is used in various sectors such as food and health as well as in agricultural struggle, but studies related to this component are limited.In this study, DP 332 cotton [Gossypium hirsitum Linnaeus (Malvales:Malvaceae)] variety was used. In addition, wintergreen oil, which naturally contains methyl salicylate, was treated as pure zinc seed and leaf application. Pure zinc has been used to make the results of the study more reliable, but also for treatment in odor disorders in pure zinc creatures. In this study, the atraktant and repellent effects of these extracts aganist Tetranychus urticae Koch, 1836 (Acari:Tetranychidae) were investigated. The study was carried out in field conditions according to the randomized blocks experimental design, in 2019, at Harran University Faculty of Agriculture Osmanbey Campus with 4 replications. Leaves were investigated for 6 weeks, methyl salicylate seed application showed statistically significant repellent effect among all applications, while methyl salicylate leaf application showed attractive effect. Finally, it was determined that T. urticae was affected by herbal volatile substances and methyl salicylate seed application.

Anahtar Kelimeler

Tetranychus urticae, Oil of Wintergreen, Pure Zinc, Cotton

Proje Numarası

19260

Kaynakça

• Ament, K., Kant, M. R., Sabelis, M. W., Haring, M.A. and Schuunk, R. C., 2004. Jasmonic acid is a key regulator of spider mite-induced volatile terpenoid and methyl salicylate emission in tomato.Plant Physiology, 2025s.
• Anonim, 2005. Reregistration eligibility decision for methyl salicylate. United State Environmental Protection Agency, 1s.
• Anonim, 2008. Zirai Mücadele Teknik Talimatları, Cilt 2 ve 4, Ankara.
• Anonim, 2017. Antepfıstığı Entegre Mücadele Teknik Talimatı, Ankara.
• Anonim, 2019. Şanlıurfa Meteoroloji Bölge Müdürlüğü 2019 Yılı İklim Verileri.
• Anonim, 2020. Tarım ve Orman Bakanlığı, Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü Türkiye Pestisit Kullanımı Miktarları.
• Akyazı, R. ve Ecevit, O., 2008. Samsun İli Hıyar Seralarında Predatör Akar Phytoseiulus persimilis Athias-Henriot (Acarina: Phytoseiidae)’in Dağılımı. MKU Ziraat Fakültesi Dergisi, 13(1-2): 73-85.
• Erdoğan, O., Çelik, A., Yıldız, Ş., Kökten, K., 2014. Pamukta Fide Kök Çürüklüğü Etmenlerine Karşı Bazı Bitki Ekstrakt ve Uçucu Yağlarının Antifungal Etkisi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 1(3): 398-404.
• Erdoğan, O., Celik, A., Zeybek, A., 2016. In Vitro Antifungal Activity of Mint, Thyme, Lavender Extracts and Essential Oils on Verticillium dahliae Kleb. Fresenius Environmental Bulletin. 25(11): 4856-4862.
• Gür, F., 2012. Metil salisilatın fasulyede bulunan yararlı ve zararlı arthropodlar üzerine etkisi. Uludağ Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tez, Bursa, 108s.
• Kalaivani, K., Kalaiselvi, M. and SenthilL-Nathan, S., 2016. Effect of methyl salicylate (MeSA), an elicitor on growth, physiology and pathology of resistant and susceptible rice varieties. Sci Rep, 6:34498.
• Kansu, İ.A., 1991. Genel Entomoloji.Kıvanç Basımevi, Ankara. 433 s.
• Keçeci, M., Baysal, Ö., Soysal, M., Tekşam, İ., 2007. Bitkilerde böceklere dayanıklılık mekanizmaları Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Antalya. Kiran, S., Prakash, B., 2015. Assessment of toxicity antifeedant activity and biochemical resposes in stored-grain insects exposed to lethal and sublethal doses of Gaultheria procumbens L. essential oil. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 63(48): 10518-10524.
• Koç, İ., Yardım, E.N., Çelik, A., Mendeş, M., Mirtagioğlu, H., Namlı, A., 2018. Fındık kabuklarından elde edilmiş odun sirkesi’nin in-vitro şartlarında küf etmenlerine karşı antifungal etkisinin belirlenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 7(2): 296-300.
• Pekcan, A., 2014. Metil salisilat linimenti. Majistral Eczacılar Derneği.
• Tunca, H., Kılınçer, N., Özkan, C., 2011. Bitkiler herbivorlar ve doğal düşmanlar arasındaki trofik ilişkiler. Ankara Üniversitesi Çevre Bilimleri Dergisi, 3(2): 37-45s