Fark et, anda kal; namıdiğer Mindfulness: Farkandalık uygulamalarının dünü, bugünü ve kültürümüze duyarlılığı
Öz
Bu derleme çalışmasında, son yıllarda tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de tanınır bir yaklaşım olan mindfulness kavram ve uygulamalarına ilişkin alan yazın taraması ve yaklaşımın kültüre duyarlığının incelenmesi amaçlanmıştır. Buna göre, fark’andalık olarak kullanılan kavramın tanımı ve felsefesinin paylaşılmasının ardından yaklaşımın diğer kuramlarla ortaklığı özetlenmiştir. Buna göre Freud ile başlayan süreç Gestalt yaklaşımı ve Varoluşçu yaklaşımla mindfulness yaklaşımına zemin oluşturmuştur. Bilişsel davranışçı yaklaşımın üzerine oturtulan düşüncelerin yönetilmesi, tinsel bakış açısıyla ayrımsama olarak sunulmuştur. Hümanistik yaklaşımın öncüsü Carl Rogers’ın büyük etkileri görülmektedir. Günümüzde çağdaş yaklaşımlar kapsamında oluşturulan mindfulness temelli terapiler de açıklanmıştır. Çalışmada fark’andalık uygulamalarının psikolojik danışmada ve eğitimde, önemine de değinilmiştir. Uluslararası çalışmaların yanı sıra ulusal çalışmaların da özetlendiği çalışma farkandalığın günümüzde bulunduğu yeri de içermektedir.
Anahtar Kelimeler
mindfulness farkandalık çağdaş yaklaşımlar kültüre duyarlılık
Kaynakça
- Referans1 Baer, R. A. (2003). Mindfulness training as a clinical intervention: A conceptual and emprical review. Clinical Psychology: Sciense and Practice, 10(2).
- Referans2 Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822-848.
- Referans3 Çakır, G., & Uzun, B. (2018). Farkındalık (mindfulness) ve kabul temelli terapiler. Z. Karataş ve Y. Yavuzer (Ed.), Psikolojik danışma ve psikoterapi kuramları (ss.615-652). Ankara: Pegem.
- Referans4 Çatak, P. D. ve Ögel, K. (2010). Mindfulness temelli terapiler ve teröpatik süreçler. Klinik Psikiyatri, 13, 85-91.
- Referans5 Kabat-Zinn J. (2003) Mindflness-based interventions in contex: Past, present and future. Clinical Psychology Science Practice, 10(2), 144-156.
- Referans6 Pollak, S. M, Pedulla, T. Siegel, R. D. (2014). Sitting together: Essential skills for mindfulness-based psychotherapy. The Guilford Press, NY.
- Referans7 Snel, E. (2016). Bir kurbağa gibi sakin ve dikkatli. Pegasus Yayınları: İstanbul
- Referans8 Terzi, Ş. ve Tekinalp, B. (2013). Psikolojik danışmada güncel kuramlar. Ankara: Pegem.
- Referans9 Uzun, B., (2020a). Farkandalık ve özgüven. Z. Kızıltepe (Ed.), Çocuklarda öz güven hakkında her şey, 4. Bölüm, Ankara: Nobel Yayınevi.
- Referans10 Uzun, B., (2020b). En uzun yollar tek adımla başlar. İstanbul: İnkılap Yayınevi.
- Referans11 Uzun, B. & Saraç, S. (2020) Erken çocuklukta fark’andalık, namı diğer mindfulness. E. Görgü & T. Sezer (Ed.), Erken çocuklukta güncel konular. Ankara: Nobel Yayınları.
Fark et, anda kal; namıdiğer Mindfulness: Farkandalık uygulamalarının dünü, bugünü ve kültüre duyarlılığı
Öz
In this review study, it is aimed to review the literature on the concept and practices of mindfulness, which is a well-known approach in our country as in the rest of the world, besides evaluating the cultural sensitivity. Accordingly, after discussing the definition and philosophy of the concept used as fark’andalık in Turkish, the commonality within other theories is summarized. In this respect, process of understanding human behavior started with Freudian Psychoanalytic approach laid the groundwork for the mindfulness within the Gestalt and the Existential theory. Managing thoughts based on cognitive behavioral approach is presented as defusion from a spiritual point of view. Carl Rogers, the pioneer of the humanistic approach, has great effects on mindfulness. In recent, mindfulness-based therapies developed within the scope of contemporary approaches are also explained. In the study, the importance of difference practices using in education and psychological counseling was also mentioned. The current review study, summarizing national and international research results, also includes the current place of the mindfulness today.
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Referans1 Baer, R. A. (2003). Mindfulness training as a clinical intervention: A conceptual and emprical review. Clinical Psychology: Sciense and Practice, 10(2).
- Referans2 Brown, K. W., & Ryan, R. M. (2003). The benefits of being present: Mindfulness and its role in psychological well-being. Journal of Personality and Social Psychology, 84(4), 822-848.
- Referans3 Çakır, G., & Uzun, B. (2018). Farkındalık (mindfulness) ve kabul temelli terapiler. Z. Karataş ve Y. Yavuzer (Ed.), Psikolojik danışma ve psikoterapi kuramları (ss.615-652). Ankara: Pegem.
- Referans4 Çatak, P. D. ve Ögel, K. (2010). Mindfulness temelli terapiler ve teröpatik süreçler. Klinik Psikiyatri, 13, 85-91.
- Referans5 Kabat-Zinn J. (2003) Mindflness-based interventions in contex: Past, present and future. Clinical Psychology Science Practice, 10(2), 144-156.
- Referans6 Pollak, S. M, Pedulla, T. Siegel, R. D. (2014). Sitting together: Essential skills for mindfulness-based psychotherapy. The Guilford Press, NY.
- Referans7 Snel, E. (2016). Bir kurbağa gibi sakin ve dikkatli. Pegasus Yayınları: İstanbul
- Referans8 Terzi, Ş. ve Tekinalp, B. (2013). Psikolojik danışmada güncel kuramlar. Ankara: Pegem.
- Referans9 Uzun, B., (2020a). Farkandalık ve özgüven. Z. Kızıltepe (Ed.), Çocuklarda öz güven hakkında her şey, 4. Bölüm, Ankara: Nobel Yayınevi.
- Referans10 Uzun, B., (2020b). En uzun yollar tek adımla başlar. İstanbul: İnkılap Yayınevi.
- Referans11 Uzun, B. & Saraç, S. (2020) Erken çocuklukta fark’andalık, namı diğer mindfulness. E. Görgü & T. Sezer (Ed.), Erken çocuklukta güncel konular. Ankara: Nobel Yayınları.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Eğitim Üzerine Çalışmalar |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 26 Nisan 2021 |
| Yayımlanma Tarihi | 26 Nisan 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 4 Sayı: 1 |
