SAĞLIK PERSONELLERİNİN İYİLEŞEN HASTA SAYISI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNE YÖNELİK AMPİRİK BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2022, , 99 - 134, 31.12.2022

Hülya Diğer

https://doi.org/10.52736/ubeyad.1159921

Öz

Bu çalışma sağlık hizmetleri bağlamında sağlık personellerini konu edinmektedir. Araştırma, sağlık personellerinin iyileşen hasta sayısı üzerindeki etkilerini belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada evren belirlenmemiş, çalışmada yer alan modele ilişkin verileri tam olan ülkeler üzerinde çalışılmıştır. Bu anlamda araştırma değişkenlerine ilişkin verileri tam olan 9 OECD ülkesi (Kanada, İsrail, Slovenya, Türkiye, Fransa, Almanya, Slovak Cumhuriyeti, Lüksemburg, Hollanda) çalışmada değerlendirilmiştir. Araştırmada test edilecek model, literatür göz önünde bulundurularak bundan sonraki çalışmalara yol gösterici olacağı düşünülerek tasarlanmıştır. Buna göre araştırmanın bağımsız değişkenleri hekim sayısı, hemşire sayısı ve ebe sayısıdır. Bağımlı değişken ise, iyileşen hasta sayısıdır. Araştırma verileri 2003 ile 2019 yılları arasında yer almaktadır. Elde edilen veriler, LM (1980), CDlm (2004), CD (2004), LMadj (2008) yatay kesit bağımlılığı testleri, CADF birim kök testi (2007), Westerlund ve Edgerton (2007) LM Bootstrap eşbütünleşme testi, CCE (2006) ve AMG (2010), Emirmahmutoğlu ve Köse (2011) panel nedensellik testleri aracılığıyla analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre, panelin genelinde hekim sayısı iyileşen hasta sayısını artırırken, hemşire sayısı iyileşen hasta sayısını azaltmaktadır. Ayrıca Emirmahmutoğlu ve Köse (2011) nedensellik sonuçlarına göre iyileşen hasta sayısı ile hekim, hemşire ve ebe sayıları arasında karşılıklı nedensellik ilişkisi bulunduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

SAĞLIK, SAĞLIK HİZMETLERİ, SAĞLIK PERSONELLERİ, SAĞLIK SİSTEMLERİ, SAĞLIK EKONOMİSİ.

Kaynakça

• Beyatlı, H.Z. (2017). Hastane ve Sağlık İşletmeleri Yönetimi. Konya: Nobel Yayıncılık.
• Breusch, T. S., & Pagan, A. R. (1980). The Lagrange Multiplier Test and its Applications to Model Specification in Econometrics. The Review of Economic Studies, 47, 239-253.
• Eberhardt, M., & Teal, F. (2010). Aggregation versus Heterogeneity in Cross-Country Growth Empirics. CSAE WPS, 2010/32, 1-28.
• Emirmahmutoğlu, F., & Köse, N. (2011). Testing For Granger Causality in Heterogeneous Mixed Panels. Economic Modelling, 28, 870-876.
• Gökçe, T. (2010). Samsun merkez ilköğretim okulu öğretmenlerinin çocuklukta aile içi şiddet öyküsü ve ruh sağlığına etkileri, (Doktora tezi, Ondokuzmayıs Üniversitesi, Samsun).
• Pesaran, M. H. (2006). Estimatıon And Inference in Large Heterogeneous Panels With a Multıfactor Error Structure. Econometrica, 967-1012.
• Pesaran, M. H. (2007). A Simple Panel Unit Root Test In The Presence Of Cross-Section Dependence. Wiley InterScience, 22, 265-312.
• Pesaran, M.H. (2004). General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. University of Cambridge & USC, 1-39.
• Pesaran, M.H. Ullah, A., & Yamagata, T. (2008). A Bias-Adjusted LM Test Of Error CrossSection Independence. Econometrics Journal, 11, 105-127.
• Pesaran, M.H. & Yamagata, T. (2008). Testing Slope Homogeneity In Large Panels. Journal of Econometrics, 142, 50-93.
• Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında 224 Sayılı Kanun, 1961: Md.2.
• Sarafidis, V., & Wansbeek, T. (2010). Cross-sectional Dependence in Panel Data Analysis. The University of Sydney, Munich Personal RePEc Archive.
• Su, L., & Chen, Q. (2013). Testing Homogeneity in Panel Data Models with Interactive Fixed Effects. Econometric Theory, 29 (6), 1079-1135.
• Tengilimoğlu, D. (2012). Sağlık Hizmetleri Pazarlaması. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Tengilimoğlu, D. Işık, O., & Akbolat, M. (2012). Sağlık İşletmeleri Yönetimi (5. Basım). Ankara: Nobel Yayınları.
• Westerlund, J. & Edgerton, D. L. (2007). A Panel Bootstrap Cointegration Test. Economics Letters, 97, 185-190.
• World Health Organization (DSÖ). (2014). 09 Nisan 2020 tarihinde Mental health: a state of well-being: http://www.who.int/features/factfiles/mental_health/en/ adresinden alınmıştır.