DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER BAĞLAMINDA ÇALIŞANLARIN İŞ GÜVENCESİ ALGISI

Yıl 2022, , 27 - 54, 31.12.2022

Hüsnü Akın Özcan , Mehmet Murat Tunçbilek

https://doi.org/10.52736/ubeyad.1194437

Öz

İş güvencesi kavramı, iş dünyasında çalışma hakkının korunması olarak ifade edilmektedir. İş Kanunu hükümlerine göre iş güvencesi kapsamından yararlanan bir işçinin iş akdi işveren tarafından ancak geçerli sebeplerle sonlandırılabilirken aksi bir durum işçinin işe iadesini gerektirecektir. Bu araştırmada tekstil sektörü çalışanlarının demografik özelliklerinin iş güvencesi algısı üzerindeki etkileri incelenmiştir. Denizli ilinde örneklem olarak seçilen 383 tekstil çalışanının iş güvencesi algısının demografik özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığı T ve Anova testleriyle belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre iş güvencesi algısı yaş, cinsiyet, medeni durum, mesleki kıdem, iş yeri kıdemi ve mezuniyet durumu değişkenleri açısından farklılık göstermezken aylık gelir durumu değişkeni ile iş güvencesi memnuniyeti algısı arasında anlamlı bir farklılık bulunmaktadır. Asgari ücret ile çalışanların iş güvencesi memnuniyetine ilişkin algısı, aylık kazancı yüksek olanlara göre daha düşüktür.

Anahtar Kelimeler

İş Güvencesi, İş Güvencesizliği, Demografik Özellikler, İş Güvencesi Algısı, Tekstil Sektörü

Kaynakça

• Adekiya, A. A. (2015). Perceived Job Insecurity: Its Individual, Organisational and Societal Effects. European Scientific Journal, 1(Special), 100–118.
• Aktaş, D. & Giray, S. (2005), Mali Başarısızlığın Çok Değişkenli İstatiksel Yöntemlerle Belirlenmesi: Tekstil Sektörü Örneği, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2, 13-28.
• Aktuğ, S. S. (2009). İş Güvencesinin Sosyal, Ekonomik, Hukuki Temelleri ve Türkiye Değerlendirmesi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Alpagut, G. (2008). Yargıtay Kararları Işığında İş Güvencesi ve Çalışma Koşullarında Esaslı Değişiklik. Bankacılar Dergisi, 65, 89-110.
• Ashford , S. J., Lee, C., & Bobko, P. (1989). Content, cause, and consequences of job insecurity: A theory-based measure and substantive test. Academy of Management journal, 32(4), 803-829.
• Atalay, E. (2021). İş Güvencesizliğinin Duygusal Tükenme Üzerindeki Etkisinde Yabancılaşmanın Düzenleyici ve Aracı Rolleri: Arşatırma Görevlileri Örneği. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İnsan Kaynkaları Yönetimi Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Balun, B. (2021), Covid-19 Pandemisinde İş Güvencesizliği Algısı: Tıbbi Mümessiller Üzerinde Bir Araştırma, Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Baran, M., Kanten, S. ve Yaşlıoğlu, M. (2009), An Empirical Research on the Relationship Between Job Insecurity and Employee Healh and Safety, Ege Akademik Bakış Dergisi, 9 (3), 969-976.
• Baş, T. (2018). İş Güvencesi Kapsamında Geçerli Nedenle Feshe İtiraz ve Hukuki Sonuçları. Kadir Has Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Becher, R., & Frey, D. (1989). Stress und Herzinfarkt. Arbeits-und Organisationspsychologie, 440-445.
• Boya, F. Ö., Demiral, Y., Ergör, A., Akdavar, Y., & Witte, H. D. (2008). Effects of perceived job insecurity on perceived anxiety and depression in nurses. (46), 613–619.
• Çakır, Ö. (2007). İşini Kaybetme Kaygısı: İş Güvencesizliği. Çalışma ve Toplum, 1, 117- 140.
• Demir, C. A. (2018). İş Güvencesi ve İşe İade Davaları. Ankara: Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
• Dereli, B. (2012), İş Güvencesizliği Kavramı ve Banka Çalışanlarının İş Güvencesizliğine Yönelik Algılarının Demografik Özelliklerine Göre İncelenmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(21), 237 - 255.
• Derin, N. & Şimşek Ilkım, N. (2017). Tekstil Sektöründe İş Güvencesizliği Algısının Demografik Özelliklere Göre İncelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19 (2) , 39-51.
• Dığın, Ö., & Ünsar, S. (2010). Çalışanların Iş Güvencesi Algısının Belirleyicileri Ve Iş Güvencesinden Memnuniyetin Organizasyonel Bağlılık, Iş Stresi Ve Işten Ayrılma Niyetine Etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 26, 133-145.
• Evren, Ö. K. (2013). İş Güvencesi El Kitabı. Ankara: Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E. (2014). Multivariate Data Analysis. (7 b.). Harlow: Pearson New International Edition.
• Helgren, J., & Chirumbolo, A. (2003). Can Union Support Reduce The Negative Effects Of Job Insecurity On Well-Being? Economic And Industrial Democracy, 24(2), 271-289.
• Karacaoğlu, K. (2015). Çalışanların İş Güvencesizliğinin İşten Ayrılma Niyetleri Üzerindeki Etkisi: Alanya Bölgesindeki Beş Yıldızlı Otellerde Bir Araştırma. Uluslararası Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 7(1), 13-21.
• Koç, Y. (2000). Dünya’da İş Güvencesi . No:50. Ankara: Türk-İş Eğitim Yay.
• Kurt, R., & Koç, M. (2020). İş Sözleşmesinin Sona Erdirilmesi İş Güvencesi ve İşe İade Davaları (4. b.). Ankara: Seçkin Yayıncılık San. ve Tic. A.Ş.
• Mert, E. (2021). İş Güvencesizliği Algısı ve Öz Yeterlilik Düzeyinin Politik Davranış Üzerindeki Etkisi. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı Genel İşletme Doktora Programı, Doktora Tezi.
• Mutlay, F. B. (2018). İş Sözleşmesinin Süreli Fesih Bildirimiyle Sona Ermesi. T. Canbolat (Dü.) içinde, İş Hukuku (s. 108-129.). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Narter, S. (2012). Türk İş Hukukunda İş Güvencesi Çerçevesinde Tazminatlar. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bİlimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı.
• Önder, Ç., & Wasti, S. A. (23-25 Mayıs 2002). İş Güvencesi Endeksi ve İş Güvencesi Memnuniyeti Ölçeği:Güvenirlik ve Geçerlik Analizi. 10.Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi. Antalya.
• Pollard, T. M. (2001). Changes In Mental Well-Being, Blood Pressure And Total Cholesterol Levels During Workplace Reorganization: The Impact Of Uncertainty. Work & Stress, 15(1), 14-28.
• Poyraz, K., & Kama, B. (2008). Algılanan iş güvencesinin, iş tatmini, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerindeki etkilerinin incelenmes. Süleyman Demirel Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 13(2), 143-164.
• Probst, T. (1998). Antecedents and Consequences of Job Security: An İntegrated Model. University of İllinois; Urbana. Yayınlanmamış Doktora Tezi.
• Seçer, B. (2007). Kariyer Sermayesi ve İstihdam Edilebilirliğin İş Güvencesizliği Üzerindeki Etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Sverke, M., Hellgren, J., & Näswall, K. (2002). “No Security: A Meta-Analysis And Review Of Job İnsecurity And Its Consequences”. Journal of Occupational Health Psychology, 7(3), 242–264.
• Temir, A. (2006, Haziran). 4857 Sayılı İş Kanunu’nda İş Güvencesinin Kapsamı. Yaklaşım Dergisi(162).
• Van Wyk, M. and Pienaar, J. (2008). Towards a Research Agenda for Job Insecurity in South Africa. Southern African Business Review, 12(2), 49–86.
• Yıldırım, B. A. (2021). Teknostresin Çalışanların Karar Verme Eğilimlerine Olan Etkisinde İş Güvencesizliği ve Duygusal Zekanın Düzenleyici Rolü: Havacılık Sektöründe Bir Araştırma. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Yönetim ve Organizasyon Bilim Dalı, Doktora Tezi.