COMPARATİVE ANALYSİS OF THE INTERNATİONAL COMPETİTİVENESS OF THE TURKİSH IRON AND STEEL SECTOR WİTH SELECTED EU MEMBER COUNTRİES: 2000-2022 PERİOD

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 164 - 200, 31.12.2023

Bülbül Abdullayeva , Ali Konak

https://doi.org/10.52736/ubeyad.1384849

Cited By: 1

Öz

Competition is one of the fundamental concepts in global economic connections. Competition under the influence of globalization creates a fundamental cycle in the economic connections of domestic and foreign markets. That a country has a competitive advantage in a certain area also affects its superiority in the global market in the said field. . In fact, the iron and steel industry, which is one of the critical sectors for developing countries, provides input to many industries, especially white goods, automotive, defense, construction and shipbuilding. In this study on the analysis of the international competitiveness of Turkey's iron and steel industry, Revealed Comparative Advantages method was used. The foreign trade data used in this research covers the years between 2000 and 2021. These data were collected using the United Nations Goodsand Trade Statistics Database (UN Comtrade), the International TradeCenter's (ITC) Trademap statistical database -which is accepted as a reliable and up-to-date data source, and the World Steel Association's data. Simultaneously, the methods developed by Balassa andVollrath were also used in our study. As a result of the comparative analysis of Turkey's iron and steel industry with selected EU member countries between the years 2000 and 2021 which we analyzed, it was concluded that Turkey's iron and steel industry has a competitive advantage over those of the EU member states.

Anahtar Kelimeler

IRON AND STEEL,, REVEALED COMPARATİVE ADVANTAGES APPROACH,, BALASSA İNDEX,, VOLLRATH İNDEX, COMPETİTİON POWER,

TÜRK DEMİR ÇELİK SEKTÖRÜNÜN ULUSLARARASI REKABET GÜCÜNÜN SEÇİLMİŞ AB ÜYESİ ÜLKELERİ İLE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ: 2000-2022 DÖNEMİ

Öz

Rekabet global iktisadi bağlantılarda esas kavramlardan biridir. Küreselleşmenin tesiri altında rekabet iç ve dış pazarların ekonomik bağlantılarında temel bir döngü yaratmaktadır. Bir ülkenin belirli bir sahada rekabet avantajına sahip olması, bu alandaki global piyasadaki üstünlüğüne de doğrudan tesir etmektedir. Esasen gelişmekte olan ülkeler için kritik sektörlerden biri olan demir çelik endüstrisi beyaz eşya, otomotiv, savunma, inşaat, gemi yapımı başta olmakla birçok endüstriye girdi sağlamaktadır. Türkiye'nin demir çelik sektörünün uluslararası rekabet gücünün analizine yönelik bu çalışmamızda Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler yönteminden istifade olunmuştur. Araştırmamızda kullanılan dış ticaret verileri 2000-2021 yıllarını kapsamaktadır. Bu veriler Birleşmiş Milletler Mal ve Ticaret İstatistikleri Veri Tabanı (UN Comtrade), Uluslararası Ticaret Merkezinin (ITC) güvenilir ve güncel veri kaynağı gibi kabul edilen "Trademap"istatistik veri tabanından ve Dünya Çelik Birliğinin (World Steel Association) verileri kullanılarak toplanmıştır. Aynı zamanda çalışmamızda Balassa ve Vollrath'ın geliştirdiği yöntemler de kullanılmıştır. Analiz yaptığımız 2000-2021 yılları arasında Türkiyein demir çelik sektörünün seçilmiş AB üyesi ülkeleri ile karşılaştırmalı analizinin sonucunda Türkiye'nin demir çelik sektörünün AB üyesi ülkeleri karşısında rekabet avantajına sahip olduğu sonucu ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

DEMİR-ÇELİK,, AÇIKLANMIŞ KARŞILAŞTIRMALI ÜSTÜNLÜKLER YAKLAŞIMI,, BALASSA ENDEKSİ,, VOLLRATH ENDEKSİ, REKABET GÜCÜ,

Kaynakça

• Bağcı, E. (2016). Türkiye’nin İmalat Sanayi Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü Analizi. Marmara Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 38 (1), 73-92.
• Bakan, S., Akkaya, O. ve Yalçın, T. (2019). Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi: Türkiye Taşıma Araçları Sektörü Üzerine Bir Uygulama. Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(2), 190-203.
• Balassa, B. (1965). Trade Liberalisation and ‘Reveled’ Comparative Advantage. The Manchester School of Economic and Social Studies, 33 (2), 99-123.
• Bashimov, G. (2017). Türkiye’de Üzüm Üretimi ve İhracat Performansı. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 31 (2). 57-68
• Başkol, M. O. ve Bektaş, S. (2021). Türkiye Demir-Çelik Sektörünün Ürün Haritalaması: Wıdodo Yöntemiyle Bir Analiz. Yönetim Bilimleri Dergisi /Journal Of Administrative Sciences, 19 (Özel), 57-84.
• Çakmak, Ö. A. ve Salar, M. A. (2019). MINT Ülkeleri’nin Rekabet Gücü Üzerine Bir Değerlendirme. Ekonomik Yaklaşım Derneği, 30 (110), 49-66.
• Çelik İhracatçıları Birliği, (2021), 2021 Çalışma Raporu (Sektörel Değerlendirme), https://www.cib.org.tr/files/Doc/files/CIB_CalismaRaporu2021.pdf adresinden 19.12.2023.
• Çelik İhracatçıları Birliği, (2022). İstatistikler, (Büyüyen Bir Sanayi), https://www.cib.org.tr/tr/istatistikler.html adresinden 19.12.2023 tarihinde alındı.
• Çeştepe, H. ve Tunçel, A. (2018). Türkiye Demir Çelik Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü Analizi. International Congress on Social Sciences II (INCSOS 2018 Quds), 13 (15), 113-129.
• Çitil M. ve Görgün M. R. (2022). Yeşil Lojistiğin Rekabetçilik Üzerindeki Etkisi: Gelişmekte Olan Ülkelere Yönelik Bir Panel Veri Analizinden Kanıtlar. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 740-756.
• Ekinci Hamamcı, E. D. (2020). Türkiye’de Yaratıcı Ekonominin Uluslararası Rekabet Gücü. Turkish Studies, 15(8), 3979-4007.
• Erdem, E. ve Köseoğlu, A. (2014). Teknolojik Değişim ve Rekabet Gücü İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 9 (1), 51-68.
• Ersöz, F., Erkmen, İ. N. ve Ersöz, T. (2016). Dünyada ve Türkiye’de Ham Çelik Üretimine Bakış. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 32 (2).
• Ersöz, T., Düğenci, M., Ünver, M. ve Eyiol, B. (2015). Demir Çelik Sektörüne Genel Bir Bakış ve Beş Milyon Ton Üstü Demir Çelik İhracatı Yapan Ülkelerin Kümeleme Analizi ile İncelenmesi. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi, 4 (2), 75-90.
• Fidan, H. (2020). Demir veya Çelikten Eşya Ticaretinde Türkiye’nin Karşılaştırmalı Üstünlüğü ve Rekabet Gücü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, 4 (1), 1-21
• Kara, O., Şahin, Ö., Bekar, İ., Kayacan, B. (2019). Endüstriyel Ağaç ve Ahşap Ürünleri Sektörünün Uluslararası Rekabet Gücü Analizi: Türkiye Örneği. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 15(1), 15-32.
• Karaarslan, A. ve Tuncer, G. (2010). Uluslararası Rekabet Gücünün Artırılmasında Temel Devlet Politikaları. DumlupınarÜniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (26), 1-24.
• KPMG, (2022). Çelik Sektörel Bakış. 15.11.2023 tarihinde https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/tr/pdf/2022/08/celik-sektorel-bakis.pdf adresinden alındı.
• KPMG (2023a), Çelik Sektörel Bakış (2022 Yılı Genel Görünüm), 15.11.2023 tarihinde https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/tr/pdf/2023/08/celik-sektorel-bakis.pdf adresinden alındı.
• KPMG, (2023b). Çelik Sektörel Bakış, 15.11.2023 tarihinde https://kpmg.com/tr/tr/home/gorusler/2023/08/celik-sektorel-bakis.html adresinden alındı.
• Özbaş, H., ve Yıldırım, O. (2022). Türkiye’nin Dış Ticaretinde Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler (2001-2019). Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 57 (3), 1547-1571.
• Öztürk, R. ve Fındık, M. (2012). Türkiye’de Demir Çelik Sektörü’nün Yapısal Analizi. International Iron - Steel Symposium , 1261-1267.
• Sarıçoban, K. ve Kösekahyaoğlu, L. (2017). Ticaret Sonrası Verilerle Rekabet Gücünün ÖlçülmesindeKullanılan İndeksler Üzerine Bir Literatür Taraması, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(47), 424-444.
• Saygın, S. Ü. (2020). Demir Çelik Sektöründe Endüstri İçi Ticaret: Türkiye ve AB Ülkeleri Üzerine Bir Analiz. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 11, 102-116.
• Serin, Z. V. ve Fidan, O. (2019). Türkiye Demir Çelik Sektörü Rekabeti ve Endüstri 4.0. Journal of Transportation and Logistics, 4 (2), 91-106.
• TOBB. (2014). TOBB Türkiye Demir ve Demirdışı Metaller Meclisi Sektör Raporu 2013. Ankara: Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği. 23. 10. 2023 tarihinde https://www.tobb.org.tr/Documents/yayinlar/2014/Demir%20ve%20Demir%20D%C4%B1%C5%9F%C4%B1%20Rapor%20web.pdf adresinden alındı.
• Türker, O. (2017). Türkiye’nin Demir-Çelik Endüstrisinin Rekabet Gücünün Değişimi (1989-2016). Kesit Akademi Dergisi (The Journal Of Kesit Academy), 3 (12), 54-77.
• Vollrath, T. L. (1991). A Theoretical Evaluation of Alternative Trade Intensity Measures of Revealed Comparative Advantage. Weltwirtschaftliches Archiv, 127, 265-280.
• https://worldsteel.org/world-steel-in-figures-2021/#major-importers-and-exporters-of-steel-2020
• https://comtrade.un.org/labs/data-explorer/