Çoklu Beceri Hareket Eğitimi Programı: Okul Öncesi Çocuklarda Vücut Kompozisyonu ve Motor Performans Değişimleri

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 156 - 167, 30.04.2021

Umut Canli Cüneyt Taşkin Cem Kurt

Öz

Araştırmada, okul öncesi dönemde olan çocuklara uygulanan çoklu beceri hareket eğitimi programının
çocukların vücut kompozisyonlarına ve motor performanslarına etkisinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Araştırmaya, okul öncesi eğitimi alan 5-6 yaş aralığında 20 kız öğrenci ve 20 erkek öğrenci olmak üzere toplam
40 öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Katılımcılar ön test değerleri sonucunda kontrol ve eğitim grubu olmak
üzere iki homojen gruba ayrılmış, her iki grupta da eşit sayıda kız ve erkek öğrencilerin olmasına dikkat
edilmiştir. Katılımcıların antropometrik ölçümleri (boy uzunluğu ölçümleri; vücut ağırlığı, vücut yağ yüzdesi ve
beden kütle indeksi) yapılmıştır. Katılımcıların motor performanslarının belirlenmesinde Okul Öncesi
Çocukların Motor Performanslarını Değerlendirme Testi (MPDT) kullanılmıştır. Eğitim grubuna sekiz (8) hafta
boyunca haftada iki (2) gün 45-50 dakika boyunca çoklu beceri gelişimine yönelik hareket eğitimi programı
uygulanmıştır. Kontrol grubu ise okul öncesi eğitim-öğretim programında yer alan fiziksel etkinliklere katılmaya
devam etmiştir. Eğitim ve kontrol grubuna 8 hafta sonunda son testler uygulanmıştır. Araştırmada elde edilen
verilerin istatistiksel analizlerinde SPSS 18.0 programı kullanılmıştır. Kontrol ve eğitim grubunun tüm
antropometrik özelliklerinin ön test-son test sonuçlarında hem grup içi hem de gruplar arası karşılaştırılmasında
anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir (p>0.05). Kontrol grubunun motor performanslarının ön test-son test
sonuçlarının grup içi karşılaştırılmasında anlamlı bir farklılığa rastlanmamıştır (p>0.05). Eğitim grubunun motor
performans unsurlarının tamamında ön test-son test grup içi karşılaştırılmasında anlamlı farklılıklar
belirlenmiştir (p<0.05). Gruplar arası karşılaştırmada da motor performans unsurlarının tamamında eğitim
grubunun lehine anlamlı farklılıklar belirlenmiştir (p<0.05). Sonuç olarak, çoklu beceri hareket eğitimi
programının okul öncesi çocukların motor performanslarına olumlu yönde etki ettiği ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Hareket Eğitimi, Çoklu Beceri, Okul Öncesi Eğitim, Motor Performasn, Vücut Kompozisyonu

Kaynakça

• Akbari, H., Abdoli, B., Shafizadeh, M., Khalaji, H. (2009). The effect of traditional games in fundamental motor skill development in 7-9 year old boys. Iran J Pediatr, 19(2), 123- 129.
• Altinkok, M. (2017). The effect of coordinated teaching method practices on some motor skills of 6-year-old children. Eurasian Journal of Educational Research, 17(68), 49- 61.
• Beken, S. (2009). Montessori yöntemi etkinliklerinin 5–6 yaş çocuklarının el becerilerinin gelişimine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Boz, M. (2011). 5-6 yaş grubu çocuklara uygulanan temel hareket eğitim programının hareket becerilerinin gelişimine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Brehman, R. E., Kielgmen, R. M. (1994). Essential of pediatrics, II. Ed., W. B. Saunders Company, Philadelphia
• Crawford, S. M. (1996). Antropometry, measurement in pediatric exercise science, Ed: Docherty, D., p. 17-86, Human Kinetics, USA.
• Çelebi, B. (2010). Hareket eğitiminin okulöncesi eğitim kurumlarındaki 5–6 yaş grubu çocuklarda fiziksel ve motor gelişime etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Çelik, A. (2016). Hareket Eğitimi. İstanbul: Ergün Yayınevi.
• Dursun, M. Z. (2004). Temel Becerileri içeren özel beden eğitimi program tasarısının okulöncesi 6 yaş çocukların motor beceri erişileri üzerine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ersöz, Y. (2012). Çoklu beceri spor eğitim programının 7-10 yaş grubu erkek çocuklarda motor gelişime etkisi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Getchell, N. (2006). Age and task‐ related differences in timing stability, consistency, and natural frequency of children's rhythmic, motor coordination. Developmental Psychobiology: The Journal of the International Society for Developmental Psychobiology, 48(8), 675-685.
• Goodway, J. D., Branta, C. F. (2003). Influence of a motor skill intervention on fundamental motor skill development of disadvantaged preschool children. Research Quarterly For Exercise And Sport. 74(1), 36-46.
• Hoos, M. B., Plasqui, G., Gevrer, W. J, Westerp, K.R. (2003). Physical activity level measured by doubly labeled water accelerometry in children. Apply Physiol, 89(6), 624-6.
• İşleğen, Ç., Erdinç, T., Gürpınar, D., Özçaldıran, B., Ertat, A. (1995). Erken branş seçiminin bazı anatomik (postür) ve fonksiyonel parametrelere etkisi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-12.
• Karasar, N. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kayapınar, F. Ç., Özbar, N. (2004). The effect of movement education program ımplemented ın preschool on physical characteristics of chıldren. The TSSA 8. Internatıonal Sports Scıences Congress, November 17-20 Antalya.
• Kerkez, F. (2006). Oyun ve egzersizin yuva ve anaokuluna giden 5-6 yaş grubu çocuklarda fiziksel ve motor gelişime etkisinin araştırılması. Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Marshall, J. D., Bouffard, M. (1997). The effects of quality daily physical education on movement competency in obese versus non-obese children. Adapted Physical Activity Quarterly, 14, 222-237.
• Martin, E. H. (2001). The effect of a masterry motivational climate motor skill ıntervention on student achievement and behavior in a naturalistic physical education setting. Auburn University, Doctor of Education, Umi, USA.
• Müniroğlu, S. (1995). Anaokullarına devam eden 4-5 yaş grubu çocukların motor gelişim düzeylerine etki eden bazı faktörler üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Fakültesi Ev Ekonomisi Anabilim Dalı, Ankara.
• Nazario, P. F., Vieira, J. L. L. (2014). Sport context and the motor development of children. Revista Brasileira de Cineantropometria & Desempenho Humano, 16(1), 86- 95.
• Özbar, N., Kayapınar, F. Ç., Pınar, S., Karakaş, Ş., (2004). The characteristics of physical and antropometric development of kindergarden children, a year pilot study. The 10th ICHPER-SD Europe Congress and The TSSA 8th International Sports Science Congress, November 17-20
• Özbar, N., Mengütay, S., Agopyan, A. (2015). Hareket eğitimi programının 4-6 yaş grubu çocuklarda vücut kompozisyonu üzerindeki etkisinin incelenmesi. UHBAB Journal, 4(13).
• Özdenk, Ç. (2007). 6 yaş grubu öğrencilerinin psikomotor gelişimlerinin sağlanmasında oyunun yeri ve önemi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
• Özer, D. S., Özer, K. (2009). Çocuklarda motor gelişim. Ankara: Nobel Yayınları. Pagona, B., Costas, M. (2008). The development of motor creativity in elementary school children and its retention. Creativity Research Journal, 20(1), 72-80.
• Reyes, M. E. P., Tan, S. K., Mallina, M. R. (2003). Urban-rural contrast in the physical fitness of school children in oaxaca mexico, American Journal of Human Biology, 15, 800- 813.
• Robinson, L. E., Goodway, J. D. (2009). Instructional climates in preschool children who are at-risk. Part I: Object-control skill development. Research Quarterly For Exercise And Sport. 80, 3.
• Salaj, S., Krmpotic, M., Stamenkovic, I. (2016). Are specific programs a threat to overall motor development of preschool children?. Kinesiologia slovenica, 22(1). 167
• Sarıtaş, N., Özkarafakı, İ., Pepe, O., Büyükipekçi, S. (2011). Üniversiteli erkek öğrencilerin vücut yağ yüzdelerinin üç farklı yöntemle değerlendirilmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi, 20(2), 107-115.
• Sheikh, M., Bagherzadeh, F., Yoosefi, S. (2003). The effect of selected elementary school games on girl students’ motor development in third grade of elementary school from section 5 of Tehran. Olympic, 23,77-87.
• Şentürk, U., Yılmaz, A., Gönener, U. (2015). Okul öncesi dönemde motor gelişime yönelik hareket eğitimi ve oyun çalışmalarının içerik analizi. Spor Yönetimi ve Bilgi Teknolojileri Dergisi, 10(2), 4-12.
• Tabachnick, B. G., Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th ed.), Boston: Allyn and Bacon.
• Tüfekçioğlu, E. (2008). Okul öncesi 4-6 yaş çocuklarında algısal motor gelişim programlarının denge ve çabukluk üzerine etkisi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 5(2), 1-11.
• Watts, P. B., Joubert, L. M., Lish, A. K., Mats, J. D., Wilkins, B. (2003). Anthropometry of young competitive sport rock climber. Br Journal Sport Medicine, 37, 420-4.
• Wrotniak, B. H., Epstein, L. H., Dorn, J. M., Jonesc, K. E., Kondilisc, V. A. (2006). The relationship between motor proficiency and physical activity in children. Pediatrics, 118, 1758-65.
• Zachopoulou, E., Tsapalidou, A., Derri, V. (2004). The effects of a developmentally appropriate music and movement program on motor performance. Early Childhood Research Quarterly, 19, 631-42.