Beden Eğitimi ve Spor Bölümü Öğrencilerinin Algıladıkları Sosyal Destek, Özel Yetenek Sınavı Puanı ve Özgüven Düzeyleri Arasındaki İlişki

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 62 - 75, 30.04.2022

Muhsin Duran Nurdan Ateş

Öz

Türkiye’de Beden Eğitimi ve Spor alanı özel yetenek gerektiren alanlardan biridir. Her yıl, bu bölümler, bireylerin spora karşı olan yeteneklerini, yatkınlıklarını, bilgilerini ve davranış düzeylerini ölçmek ve öğrenci seçimini yapmak amacı ile özel yetenek sınavları düzenlemektedirler. Çalışmada Algılanan Sosyal Destek Yetenek sınavı puanı ve Algılanan Sosyal Destek ile Özgüven arasındaki ilişki Beden Eğitimi ve Spor bölümü özelinde incelenecektir. Bu amaçla 189 öğrenciye anket uygulanmış ve elde edilen veriler SPSS 23.0 ve SPSS Process 4.0 programları ile analiz edilmiştir. Öncelikle verilerin normallik testi yapılmış, ardından değişkenler arasındaki korelasyona bakılmış ve son olarak modelin analizine geçilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, Algılanan Sosyal Destek düzeyi ile Yetenek Sınavı Puanı arasında anlamlı bir ilişki çıkmamıştır. Algılanan Sosyal Destek düzeyi ile Özgüven düzeyi arasındaki ilişkide Aile Yapısının aracı etkisi olduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Özel Yetenek Puanı, Sosyal Destek, Özgüven

Kaynakça

• Akın, A. (2007). Öz-Güven ölçeği'nin geliştirilmesi ve psikometrik özellikleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 167-176.
• Allison, P. D. (1999). Multiple regression: A primer. Pine Forge Press.
• Baptista, N., Alves, H., ve Pinho, J. C. (2020a). Uncovering the use of the social support concept in social marketing interventions for health. Journal of Nonprofit and Public Sector Marketing, Published Online, doi:https://doi.org/10.1080/10495142.2020.1760999.
• Baptista, N., Pinho, J. C., ve Alves, H. (2020b). Social marketing and online social support structure in contexts of treatment uncertainty. Journal of Nonprofit and Public Sector Marketing, 1–40, doi: https://doi.org/10.1080/10495142.2020.1865233.
• Baron, R. M., ve Kenny, D. A. (1986). The moderator–mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of personality and social psychology, 51(6), 1173.
• Barrera, M. (1986). Distinctions between social support concepts, measures, and models. American Journal of Community Psychology, 14(4), 413–445, doi: https://doi.org/10.1007/ bf00922627.
• Başoğlu, S. T. (2007). Psikoloji, insan bilimleri ve felsefe. (Yüksek Lisans Tezi). Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Baykul, Y. (2000). Educational and psychological measurement: classical test theory and applicationg. Ankara: ÖSYM.
• Berkman, L. F. (2000). Social support, social networks, social cohesion and health. Social Work in Health Care, 31(2), 3–14, doi: https://doi.org/10.1300/J010v31n02.
• Bilgin, O. (2011). Ergenlerde özgüven düzeyinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Sakarya Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
• Caplan, G. (1974). Support systems and community mental health: Lectures on concept development. Behavioral Publications.
• Cohen, J. R.,. Swerdlik, E. M., ve Phillips, M. S. (1996). Psychological testing and assessment: An introduction to test and measurement. 3rd ed. Mountain View, CA: Mayfield.
• Cutrona, C. E., ve Suhr, J. A. (1992). Controllability of stressful events and satisfaction with spouse support behaviors. Communication Research, 19(2), 154–174, doi: https://doi.org/10.1177/ 009365092019002002.
• Çelik, İ. (2001). Ortaokul öğrencilerinin özgüven düzeyinin bazı değişkenler açısından değerlendirilmesi: Afyonkarahisar örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Türk Hava Kurumu Üniversitesi İşletme Ana Bilim Dalı İşletme Programı, Ankara.
• Çoruh, E. (2020). Algılanan sosyal desteğin mücadele sporcularının özgüvenleri ve psikolojik dayanıklılıkları üzerindeki rolünün incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Antrenörlük Eğitimi Anabilim Dalı Spor Yönetimi Bilim Dalı, İstanbul.
• Demo, D. H., Small, S. A., ve Savin-Williams, R. C. (1987). Family relations and the selfesteem of adolescents and their parents. Journal of Marriage and the Family, 705-715.
• Eker, D., Arkar, H., ve Yaldız, H. (2001). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeği'nin gözden geçirilmiş formunun faktör yapısı, geçerlik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 12(1), 17-25.
• Erbir, M. (2021). Covid-19 pandemisi kaynaklı uzaktan eğitim sürecinde öğrencilerin sosyal destek algıları ve özgüven düzeylerinin ruh sağlığına etkisi: Kayseri Üniversitesi örneği. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 58- 80. doi: https://doi.org/10.31463/aicusbed.947119.
• Fidell, S., Tabachnick, B., Mestre, V., ve Fidell, L. (2013). Aircraft noise-induced awakenings are more reasonably predicted from relative than from absolute sound exposure levels. The Journal of the Acoustical Society of America, 134(5), 3645-3653.
• Field, A. (2000). Discovering statistics using SPSS for Windows: advanced techniques for beginners. Great Britain: Sage Publication.
• Hayes, A. F. (2022). Introduction to Mediation, Moderation, and Conditional Process Analysis, A Regression-Based Approach. 3rd Ed. The Guilford Press.
• House, J., Umberson, D., ve Landis, K. R. (1988). Structures and processes of social support. Annual Review of Sociology, 14(1), 293–318, doi: https://doi.org/10.1146/annurev.soc.14.1.293.
• Letourneau, N. L., Stewart, M. J., & Barnfather, A. K. (2004). Adolescent mothers: Support needs, resources, and support-education interventions. Journal of Adolescent Health, 35(6), 509–525, doi: https://doi.org/10.1016/j.jadohealth.2004.01.007
• Msengi, C. M., Arthur-Okor, H., Killion, L., ve Schoer, J. (2015). Educating immigrant women through social support. SAGE Open, 5(4), 1–8, doi: https://doi.org/10.1177/2158244015611935.
• Nunnally, J. C., ve Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory. 3rd ed. New York: McGrawHill. Özcan, H. (1996). İlkokul öğrencilerinin özgüvenleri, akademik başarıları ve anne-baba tutumları arasındaki ilişkiler. (Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Özdemir, N. K. (2016). Deneysel bir çalışma: Bibliyopsikolojik danışmaya dayalı özgüven geliştirme programının 6. sınıf öğrencilerinin özgüven düzeylerine etkisi. Elementary Education Online, 15(1), 136- 147.
• Sarason, I. G., ve Sarason, B. R. (2009). Social support: Mapping the construct. Journal of Social and Personal Relationships, 26(1), 113–120, doi: https://doi.org/10.1177/0265407509105526.
• Stokes, J. P. (1985). The relation of social network and individual difference variables to loneliness. Journal of Personality and Social Psychology, (48), 981–990.
• Traub, R.E. 1994. Reliability for the social sciences: Theory and application. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Turner, R. J., ve Marino, F. (1994). Social support and social structure: A descriptive epidemiology. Journal of Health and Social Behavior, 35(3), 193–212, doi: https://doi.org/ 10.2307/2137276.
• Wall, J., Covell, K., ve MacIntyre, P. D. (1999). Implications of social supports for adolescents’ education and career aspirations. Canadian Journal of Behavioural Science/Revue Canadienne Des Sciences du Comportement, 31(2), 63–71, doi: https://doi.org/10.1037/h0087074.
• Wellman, B., ve Wortley, S. (1990). Different strokes from different folks: Community ties and social support. American Journal of Sociology, 96(3), 558–588, doi: https://doi.org/10.1086/229572.
• Wilcox, P., Winn, S., ve Fyvie-Gauld, M. (2005). It was nothing to do with the university, it was just the people”: The role of social support in the first-year experience of higher education. Studies in Higher Education, 30(6), 707–722, doi: https://doi.org/10.1080/03075070500340036.
• Yılmaz, E., Yılmaz, E., ve Karaca, F. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyal destek ve yalnızlık düzeylerinin incelenmesi. Genel Tip Dergisi, 18(2), 71-79.
• Zahal, O. (2014). Özel yetenek sınavına giren adayların öğrenme stilleri ve bilişsel esneklik düzeyleri ile sınav başarıları arasındaki ilişki. (Doktora Tezi). İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Güzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı, Malatya.
• Zimet, G. D., Dahlem, N. W., Zimet, S. G., ve Farley, G. K. (1988). The multidimensional scale of perceived social support. Journal of personality assessment, 52(1), 30-41. https://www.osym.gov.tr/TR,1453/ozel-yetenek-sinavi.html.