Antrenör Adaylarının Liderlik Yönelimi ve Boş Zaman Profilleri

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 3, 170 - 180, 31.12.2022

Sercan Kendirli Yekta Göksel Oğur Süleyman Soysal Berkan Bozdağ

Öz

Araştırma antrenörlerin liderlik yönelimleri ve boş zaman profillerinin incelendiği derleme çalışmasıdır. Liderlik gruptaki bireyleri otak hedeflere yöneltip onları etkilediği bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır. Oldukça fazla tanımı bulunan liderlik kişilerin hedefler doğrultusunda bir bütün olarak bir hedefe yönlendirilmesidir. Spor kulüplerinde başarı, devamlılık ve üstün performansa bağlı olmaktadır. Bu başarının ve üstün performansın mimarı ise takımın geleceğini planlayan, bu plana ulaşmaya çalışırken kendi teknik ve yöntemlerini kullanan, sporcularıyla devamlı birlikle olarak onların ihtiyaçlarını karşılayan antrenörlerdir. Antrenör bir lider olarak, sporcularının sorumluluk üstlenmelerine ve başarı hissiyatı yaşamalarına yardımcı olur. Antrenörlerden, literatürden anlaşılacağı üzere birtakım özelliklere sahip olmaları ve bazı rolleri üstlenmeleri beklenebilir. Bu rollerin yerine getirilmesinde liderlik oldukça önemli görülmektedir. Liderlik vasıflarını kendinde bulunduran antrenörlerin kendilerini daha fazla geliştirebilmek için içinde bulunduğu iş yoğunluğundan sıyrılıp mental ve kişisel anlamda rahatlayabileceği boş zamanlarının olması oldukça önem arz etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Liderlik, Liderlik Yönelimi, Boş Zaman

Kaynakça

• Ağduman, F. (2014). Üniversite öğrencilerinin boş zaman motivasyon ve tatminlerinin incelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Ahola, S. E., ve Hatfield, B. (1986). Psychology of sports. Iowa: Brown Publisher, 226-283.
• Araç Ilgar, E., İnan, M., ve Oğur, Y. G. (2022). Spor Yöneticiliği Öğrencilerinin Liderlik Yönelimlerinin İncelenmesi, Sporda Güncel Araştırmalar. (Haziran) içinde 13-30, Ankara: Gece Kitaplığı.
• Arslan, D. (2019). Etkileşimsel ve dönüşümcü liderliğin çalışanların iş tatmini ve örgütsel bağlılığı üzerindeki etkileri. (Yüksek lisans tezi), Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Arslan, S. (1996). Yükseköğretim kredi ve yurtlar kurumuna bağlı yurtlarda kalan bayan öğrencilerin boş zamanlarını değerlendirme sorunları üzerine bir araştırma, Ankara ili örneği. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Aslan, Ş. (2013). Geçmişten günümüze liderlik kuramları sağlık yönetimi bakış açısıyla. Eğitim Yayınevi.
• Aunga, D. A., ve Masare, O. (2017). Effect of leadership styles on teacher’s performance in primary schools of Arusha District Tanzania. International Journal of Educational Policy Research and Review, 4(4), 42-52.
• Aygün, B. (2016). Karizmatik, hizmetkar ve süper liderlik. https://bilalaygun.blogspot.com/2016/02/karizmatik-hizmetkar-ve-super-liderlik.html adresinden 25.11.2022 tarihinde erişildi.
• Ayyıldız Durhan, T. (2020). Antrenör adaylarının boş zaman eğitimi. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 4(1), 1-17.
• Baltas, A., ve Baltas, Z. (1999). Stres ve basa çıkma yolları. Remzi Kitapevi.
• Barkın, E. (2016). Üniversite öğrencilerinin rekreasyonel fiziksel aktivitelere katılım engellerinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Beard, J. G., ve Ragheb, M. G. (1980). Measuring leisure satisfaction. Journal of Leisure Research, 12(1), 20-33.
• Bensiz, A. (2016). Amatör futbolcuların algılarına göre antrenörlerin liderlik özelliklerinin incelenmesi, (Yüksek lisans tezi), Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Bilir, F. P., Şahin, N., ve Sangün, L. (2019). Antrenör yetiştirme kurslarına katılan bireylerin liderlik davranış algılarının incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(2), 218-230.
• Bozdağ, B., ve Ergin, M. (2021). Üniversite öğrencilerinin empatik eğilimlerinin sporda tercih ettikleri liderlik davranışlarına etkisi. Eğitim ve Kültür, 6(12), 60-87.
• Brajša-Ţganec, A., Merkaš, M., ve Šverko, I. (2011). Quality of life and leisure activities: How do leisure activities contribute to subjective well-being?. Social Indicators Research, 102(1), 81-91.
• Bryman, A. (1992). Charisma and leadership in organizations.
• Coleman, D., ve Iso-Ahola, S. E. (1993). Leisure and health: The role of social support and self-determination. Journal of Leisure Research, 25(2), 111–128.
• Cordes, A. K. (2013). The nature of leisure, recreation, and play, applications in recreation & leisure for today and the future. Sagamore Publishing LLC.
• Cordes, K. A., ve Ibrahim, H. M. (1999). Applications in recreation and leisure: for today and the future (No. Ed. 2). McGraw-Hill Book Company Europe.
• Çeyiz, S. (2007). Adana ilinde futbol antrenörlüğü yapan bireylerin liderlik tarzlarının belirlenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Çukurova Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Adana.
• Diker, O. (2017). Örgütlerde kültür sarmalında liderlik turizm endüstrisinde bir araştırma, Detay Yayıncılık, Ankara.
• Doğan, O. (2004). Spor Psikolojisi, s.113-114, Adana.
• Düzdemir, A. (2019). Öğretmenlerin rekreatif etkinliklere katılımlarında serbest zaman katılım engelleri ve mesleki tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi), Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Manisa.
• Ekenci, G., ve Karaküçük, S. (1995). Okulların boş zamanları değerlendirme rekreasyon eğitimindeki rolü. Milli Eğitim Dergisi, 128, 62-66.
• Erçetin, Ş. (2000). Lider sarmalında vizyon. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Eruzun, C. (2017). Kadınların spor etkinliklerine katılımlarının boş zaman tatmini ve yaşam kalitesine etkilerinin araştırılması: b-fit spor merkezleri üyeleri örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Fındıkçı, İ. (2009). Hizmetkar Liderlik. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Fine, A. H. (1996). Leisure, living, and quality of life. Thousand Oaks, CA: Sage Publications. Francken, D. A., ve Raaij, W. F. V. (1981). Satisfaction with leisure time activities. Journal of Leisure Research, 13, 337-353.
• Göksu, Ö., ve Kumcağız, H. (2020). Covid-19 salgınında bireylerde algılanan stres düzeyi ve kaygı düzeyleri. Electronic Turkish Studies, 15(4), 464-479.
• Gövez, E. (2013). Örgütsel sinizm ve Dönüştürücü/ Etkileşimci liderlik arasındaki ilişki-bir uygulama, (Yüksek lisans tezi), Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
• Güdek, R. C. (2016). Kadın girişimcilerin liderlik özelliklerinin incelenmesi: Ankara ili uygulaması. (Yüksek lisans tezi), Ufuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gürsoy, A. (2005). Liderlikte duygusal zeka türk silahlı kuvvetlerinde örnek bir uygulama. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Celal Bayar Üniversitesi, Manisa.
• Güven, Y. (2018). Çalışanların rekreasyon etkinliklerine katılım sıklıklarının mutluluk ve yaşam kalitesi üzerine olan etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Hibbins, R. (1996). Global leisure. Social Alternatives, 15(1), 22-25.
• İbrahimoğlu, N. (2011). İşletmelerde liderlik ve kriz yönetimi ilişkisi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 10(2), 749-759.
• Kao, C. H. (1992). A model of leisure satisfaction. (Unpublished doctoral dissertation), Indiana University Graduate Faculty, Indiana.
• Karaküçük, S. (1995), Rekreasyon, Gazi Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu, Ankara, 1995
• Karaküçük, S. (2008). Rekreasyon boş zamanları değerlendirme (6. Baskı). Ankara: Gazi Kitabevi.
• Karlı, Ü., Polat, E., Yılmaz, B., ve Koçak, S. (2008). Serbest Zaman Tatmin Ölçeği'nin (SZTÖ-Uzun versiyon) geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 19(2), 80-91.
• Kılbaş, Ş. (2010). Rekreasyon (Boş Zamanı Değerlendirme), Gazi Kitapevi, 4. Baskı, Ankara
• Kırel, Ç. (2001). Liderlik davranış biçimleri konusuna yeni bir yaklaşım: Karizmatik liderlikten dönüşümsel liderliğe. Sosyal Bilimler Dergisi, 2001, 44–46.
• Koç, Ş. (1994). Spor Psikolojisine Giriş, İzmir: Saray Kitapevleri.
• Koh, W. L., Steers, R. M., ve Terborg, J. R. (1995). The effects of transformational leadership on teacher attitudes and student performance in Singapore. Journal of Organizational Behavior, 16(4), 319-333.
• Konter E. (1996). Bir Lider Olarak Antrenör, 1. Baskı. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım, 26-36.
• Koruç, Z. (1995). Voleybolda antrenör özellikleri ve antrenör kişiliği. Voleybol Dergisi, Hacettepe Üni. Spor Bil. Ve Tek. Yüksekokulu, 5, 3-8.
• Körük, E. (2003). Amatör futbol antrenörlerinin liderlik davranış tipleri kullandıkları motivasyon tekniklerinin belirlenmesi. İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3.
• Mannell, R. C. (1999). Leisure Experience and Satisfaction. In E. Jackson and T.L. Burton (Eds.). Leisure Studies: Prospects for the Twenty-First Century, Pennsylvania: Venture Publishing, 235-248. Akt: Jung, Guo-Ming (2007). “Structural Equation Modeling Between Leisure Involvement, Consumer 136 Satisfaction, and Behavioral Loyalty in Fitness Centers in Taiwan”. ProQuest Dissertations and Theses.
• Mutlu, İ. (2008). Egzersiz yapan kişilerin boş zamanlarına yönelik tutumları üzerine bir araştırma (Kayseri ili örneği). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Mutlu, T. O., Akoğlu, H. E., Şentürk, H. E., Ağılönü, A., ve Özbey, Ö. (2019). Antrenör Adaylarının İletişim ve Liderlik Becerilerinin İncelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 167-177.
• Ngai, V. T. (2005). Leisure satisfaction and quality of life in Macao, China. Leisure Studies, 24(2), 195-207.
• Northouse, P. G. (2016). Leadership: Theory and practice (7th. ed.), CA: Sage.
• Onağ, Z. G., Güzel, P., ve Özbey, S. (2013): Futbol antrenörlerinin görüşlerine göre, takım başarısını etkileyen faktörler: Nitel bir araştırma. Pamukkale Spor Bilimleri Dergisi, 4(2), 125-145.
• Özalp, A. (2019). Futbol antrenörlüğü yapan bireylerin liderlik tarzlarının belirlenmesi (Balıkesir il örneği). (Yüksek lisans tezi), Balıkesir Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Balıkesir.
• Özçetin, S. (2013). Öğretmen liderliğinin okulun liderlik kapasitesinin gelişimine etkisi: bir durum çalışması, (Yüksek lisans tezi), Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Özdayı, N. (1993). Resmi ve özel liselerde çalışan öğretmenlerin iş streslerinin karşılaştırılması.
• Özden, Y. (1999). Eğitimde Dönüşüm-Eğitimde Yeni Değerler, Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Parker, S. (2021). The sociology of leisure. Routledge.
• Silverstein, M. ve Parker, M. G. (2002). Leisure activities and quality of life among the oldest old in Sweden. Research on Aging, 24(5), 528-547.
• Spracklen, K. (2013). Leisure, sports and society. New York: St. Martin Press.
• Tezcan, M. (1993). Boş zamanlar sosyolojisi. Ankara: Ankara Universitesi Basimevi.
• Vapur., M., ve Yavuz., E. (2021). Boş zaman katılımının yaşam kalitesine etkisi: boş zaman tatmini ve algılanan stresin aracılık rolü. (Doktora Tezi), Hacı Bayram Veli Üniversitesi, Ankara.
• Weinberg, R. S., ve Gould, D. (2015). Spor ve egzersiz psikolojisinin temelleri (M. Şahin ve Z. Koruç, Çev.). Nobel Akademik. ss.200-215.
• Wu, H. C. (2010). The relatıonshıps among leısure partıcıpatıon, leısure satısfactıon, and emotıonal ıntellıgence among elementary school teachers ın Northern Taıwan. (Doctor of phılosophy dissertation), The University of the Incarnate.
• Yerlisu, L. T., Ağyar, E., ve Bahadır, Z. (2012). Yaşam tatmini, serbest zaman motivasyonu, serbest zaman katılımı: beden eğitimi ve spor öğretmenleri üzerine bir inceleme (Kayseri ili örneği). Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 10(2), 53- 59.
• Zel, U. (2001). Kişilik ve liderlik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.