Altyapı Sporcularının Spor Farkındalıkları ve Spora Yönelik Tutumlarının Velilerinin Bazı Demografik Özellikleri Açısından İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 42 - 51, 31.08.2023

Doğukan Batur Alp Gülşen Yunus Emre Yarayan

Öz

Bu araştırmanın amacı altyapı sporcularının spora yönelik tutum ve farkındalıklarının velilerinin bazı demografik özellikleri açısından incelenmesidir. Araştırmada kullanılan veriler, kolay ulaşılabilir örneklem yöntemi temelinde gönüllülük esasıyla çalışma grubunu oluşturan 276 erkek altyapı sporcusundan elde edilmiştir. Yaş ortalaması 15.37 olan sporcuların tamamı 2023 yılı itibariyle altyapı seviyesinde aktif futbol oynamaktadır. Tarama modelinde yürütülmüş betimsel bu araştırmada kullanılan veriler Şentürk (2011) tarafından geliştirilen yapılan “Spora Yönelik Tutum Ölçeği” ile Uyar ve Sunay (2020) tarafından geliştirilen “Spor Farkındalığı Ölçeği” aracılığıyla elde edilmiştir. Sporcuların velilerinin demografik özelliklerini belirlemek adına ise araştırmacılar tarafından oluşturulan bilgi formu kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre
velisi annesi olan sporcuların spora yönelik tutum, spora ilgi duyma, aktif spor yapma ile sosyal ve bireysel fayda boyutlarında velisi baba olan sporculara kıyasla daha yüksek; gelir düzeyini yetersiz olarak değerlendiren velilerin sporcularının ise spora yönelik tutum, spora ilgi duyma, sporla yaşama, aktif spor yapma, spor farkındalığı ile spor bilgisi ve bilgiyi ayırt etme boyutlarında gelir düzeyinin yeterli olarak değerlendiren velilerin sporcularına kıyasla daha yüksek puanlar elde ettikleri belirlenmiştir. Ayrıca velilerinin eğitim düzeyi açısından sporcuların spora yönelik tutumlarının ve spor farkındalıklarının farklılaştığı belirlenmiştir. Spora yönelik tutum ile spor farkındalığı arasında pozitif yönlü yüksek düzeyde ilişki olduğu da saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Spor Farkındalığı, Spora Yönelik Tutum, Sporcu

Kaynakça

• Atalay, A., Akbulut, A. K., Yücel, A. S., Göral, K., ve Korkmaz, M. (2015). Analysis of the attitudes of student-atheletes playing in the universities volleyball 2nd league in turkey towards sports. Journal of Applied Environmental and Biological Sciences, 5(4), 1-6.
• Çoban, Ü., Bayazıt, B., Atalı, L., ve Uca, M. (2020). Üniversite öğrencilerinin spora yönelik tutumlarının benlik saygısı düzeyine etkisinin incelenmesi (Doğu Marmara Bölgesi Üniversiteleri Örneği). Electronic Turkish Studies, 15(1).
• Doydu, İ., Çelen, A., ve Çoknaz, H. (2013). Spor eğitim modelinin öğrencilerin beden eğitimi ve spora karşı tutumuna etkisi. E-International Journal of Educational Research, 4(2), 99-110.
• Engström, L. M. (2008). Who is physically active? Cultural capital and sports participation from adolescence to middle age-a 38-year follow-up study. Physical Education and Sport Pedagogy, 13(4), 319-343.
• Ergül, M. A., Tınaz, C., ve Ertaç, M. (2016). Lise öğrencilerinin spora yönelik farkındalık düzeylerine etki eden faktörlerin incelenmesi: tenis branşı örneği. Spor Bilimleri Dergisi, 27(2), 69-83.
• Gorry, D. (2016). Heterogenous effects of sports participation on education and labor market outcomes. Education Economics, 24(6), 622-638.
• Göktaş, N., ve Şentürk, H. E. (2019). Spor lisesi öğrencilerinin okul iklimi algıları ile spora yönelik tutumları arasındaki ilişki. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(3), 78-92.
• Güllü, M., Güçlü, M. ve Arslan, C. (2009). Ortaöğretim öğrencilerinin beden eğitimi dersine ilişkin tutumlarının incelenmesi. Sport Sciences, 4(4), 273-288.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1998). İnsan ve insanlar. İstanbul: Evrim Basım Yayım. Kalfa, M. (2019). Diş hekimliği fakültesindeki öğrencilerinin spora yönelik tutumları. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 165-181.
• Kangalgil, M., Hünük, D., ve Demirhan, G. (2006). İlköğretim, lise ve üniversite öğrencilerinin beden eğitimi ve spora ilişkin tutumlarının karşılaştırılması. Hacettepe Spor Bilimleri Dergisi, 17(2), 48-57.
• Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler. Nobel Yayın Dağıtım.
• Koçak, F. (2014). Üniversite öğrencilerinin spora yönelik tutumları: Bir ölçek geliştirme çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Dergisi, 12(1), 59-69.
• Kurtipek, S., Güngör, N. B., Yılmaz, B., ve Yenel, F. (2021). Üniversite yaşamında sosyal uyumun yordayıcısı olarak spora yönelik tutum. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 26(3), 361-372.
• Özsarı, A., ve Çetin, M. Ç. (2022). Spora yönelik tutum ve mutluluk ilişkisi (sağlık sektöründe bir araştırma). Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20(1), 36-47.
• Öztürk, N., Kutlu, M., ve Abdullah, A. (2011). Anne baba tutumlarının ergenlerin karar verme stratejileri üzerindeki etkisi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 45-64.
• Pepe, K. ve Özkurt, R. (2016). Kadın ve erkek lise öğrencilerinin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlarının araştırılması. Uluslararası Spor Egzersiz ve Antrenman Bilimi Dergisi, 2(3), 93-101.
• Salar, M., ve Alp, H. (2021). Ebeveyn öğretmenlerin beden eğitimi ve spor dersine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi (Aydın il örneği). Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 23(2), 17-33.
• Scheerder, J., Vanreusel, B., ve Taks, M. (2005).Stratification patterns of active sport involvement among adults: Social change and persistence. International Review for the Sociology of Sport, 40(2), 139-162.
• Siegel, R. D., Germer, C. K., ve Olendzki, A. (2009) Mindfulness: What is it? Where did it come from? Clinical Handbook of Mindfulness, 1. Baskı, F. Didonna (Ed), New York:Springer Publishing.
• Singh, R. K. C., ve Devi, K. S. (2013). Attitude of higher secondary level student towards games and sports. International Journal of Physical Education, Fitness and Sports, 2(4), 80-85.
• Şahan, H. (2008). Üniversite öğrencilerinin sosyalleşme sürecinde spor aktivitelerinin rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2008(2), 248-266.
• Şengün, M. (2013). Anne-baba tutumuna göre lise öğrencilerinin ahlaki olgunluk düzeyleri. Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(23), 203-215.
• Şentürk, H. E. (2015). Sportif tutum ölçeği: Geliştirilmesi, geçerliliği ve güvenirliği. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(2), 8-18.
• Şişko, M., ve Demirhan, G. (2002). İlköğretim okulları ve liselerde öğrenim gören kız ve erkek öğrencilerin beden eğitimi ve spor dersine ilişkin tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23).
• Tomik, R., Olex-Zarychta, D., ve Mynarski, W. (2012). Social values of sport participation and their significance for youth attitudes towards physical education and sport. Studies in Physical Culture and Tourism, 19(2), 99-104.
• Uyar, Y. (2023). Examining the sports awareness of regular sports practitioners. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 8(22), 910-926.
• Uyar, Y., ve Sunay, H. (2020). Spor farkındalığı ölçeğinin geliştirilmesi: Geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(1), 46-58.
• Varol, R., Varol, S., ve Türkmen, M. (2017). Bartın Üniversitesi’nde öğrenim gören öğrencilerin spora yönelik tutumlarının belirlenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 316-329.
• Yalnız, A. S., ve Özbek, O. (2018). İlköğretim okullarında beden eğitimi dersine yönelik öğrenci ve ana-baba tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 75-82.
• Yanık, M. ve Çamlıyer, H. (2015). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin beden eğitimi ve spora ilişkin tutumları ile okula yabancılaşma düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Uluslararası Spor Egzersiz ve Antrenman Bilimi Dergisi, 1(1), 9-19.
• Yetim, A. A., ve Kalfa, M. (2019). Üniversite öğrencilerinin sporla ilgili metaforik algıları ve spor etkinliği dersi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 17(1), 41-54.
• Yıldırım, M., Araç Ilgar, E. ve Uslu, S. (2018). Lise öğrencilerinin spora yönelik tutumlarının incelenmesi. Electronic Turkish Studies, 13(27), 1712-1727.
• Yıldız, A. B., Arı, Ç., ve Yılmaz, B. (2017). Üniversite öğrencilerinin spora yönelik tutumlarının incelenmesi (Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi örneği). Muş Alparslan Üniversitesi Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 35-45.
• Yılmaz, A. (2018). Ebeveynlerin beden eğitimi dersi ve ders dışı sportif etkinliklere yönelik tutumları. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 12(1), 48-64.