Sporda Rol Belirsizliğinin Hedef Yönelimine Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 136 - 148, 31.08.2023

Mehmet Bilgin Karademir

Öz

Bu araştırmanın amacı sporda rol belirsizliğinin hedef yönelimine etkisinin incelenmesidir. Bu hedef doğrultusunda gerçekleştirilen bu araştırmanın evrenini basketbol, voleybol ve hentbol branşlarında mücadele eden sporcular oluştururken örneklemini ise; Antalya ili Alanya İlçesinde basketbol, voleybol ve hentbol spor branşlarında, amatör olarak mücadele eden 18 yaş üstü olan 123 sporcu oluşturmaktadır. Antalya ilinin Alanya ilçesinde gerçekleştirilen bu araştırmada spor hedef yönelimi ölçeği ve sporda rol belirsizliği ölçekleri kullanılmıştır. Araştırma kapsamında sporcular üzerinde elde edilen verilerin analizi SPSS 26.0 programında yapılmıştır. Bu bağlamda verilerin normal dağılım sağladığı tespit edilerek parametrik testlerden yararlanılmıştır. Sporda rol belirsizliğinin hedef yönelimine etkisinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilen bu araştırmada; sporcuların ego yönelimleri arttıkça sporda rol belirsizliklerinin arttığı, ancak görev yönelimlerinin arttıkça sporda rol belirsizliklerinin azaldığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Spor, Rol, Belirsizlik, Hedef

Kaynakça

• Aksoy, H. (2019). Profesyonel Futbolcuların Örgütsel Adalet Algıları, Hedef Yönelimleri ve Güdüsel İklim Algıları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Aydın, Ü. (2015). 15-18 Yaş Aralığındaki Genç Voleybolcularda Rol Karmaşası Algılarının Araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Spor Yönetimi Anabilim Dalı, Erzurum.
• Aydın, Ü., ve Burmaoğlu, G. E. (2018). 15-18 yaş voleybolcuların rol karmaşası algıları. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(26), .499-512.
• Beauchamp, M. R., ve Bray, S. R. (2001). “Role Ambiguity and Role Conflict Within İnterdependent Teams”. Small Group Research, 32, 133-157.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara, Pegem Akademi.
• Davarcı, S. (2008). Sporcularda Rol Belirsizliğinin Grup Bütünlüğüne Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Mersin.
• Duda, J. L., ve Nicholls, J. (1992). Dimensions of achievement motivation in schoolwork and sport. Journal of Educational Psychology, 84(3), 290-299.
• Duda, JL. (1993). Goals: A social-Cognitive Approach to the Study of Achievement Motivation in Sport. In R.N. Singer, M. Murphey & L. K. Tennant (Ed.), Handbook on Research on Sport Psychology, New York: Macmillan, pp. 421-436.
• Erkenekli, M. (2000). Rol Çatışması ve Rol Belirsizliğinin İş Gören Tatmini Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi, Bilişim Sektöründe Uygulamalı Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Gano-Overway, L. A., ve Ewing, M. E. (2004). A longitudinal perspective of the relationship between perceived motivational climate, goal orientations and strategy use. Research Quarterly for Exercise and Sport, 75(3), 315-325.
• George, D., ve Mallery, M. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.). Boston: Pearson.
• Ilıkkan, D. (2021). Eskrim sporu yapan lise ve üniversite öğrencilerinin sosyal yapı özelliklerinin kolektif yeterlik ve hedef yönelimine etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara, Nobel Akademik Yayıncılık. Kartal, M. (2022). Spor İşletmesi Çalışanlarında Rol Belirsizliği, Rol Çatışması ve Örgütsel Destek İlişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Antrenörlük Eğitimi Anabilim Dalı, İstanbul.
• Kavussanu, M., ve Ntoumanis, N. (2003). Participation in sport and moral functioning:does ego orientation mediate their relationship? Journal of Sport and Exercise Psychology, 25 (4), 501-518.
• Naing, L., Winn, T., ve Rusli, B.N. (2006) Practical Issues in Calculating the Sample Size for Prevalence Studies. Medical Statistics. Archives of Orofacial Sciences, 1, 9-14.
• Nicholls, J. G. (1989). The competitive ethos and democratic education. Cambridge, MA: Harvard University Press.
• Öğraş, E. B. (2023). Profesyonel Futbolcuların Zihinsel Dayanıklılık, Hedef Yönelimi ve Motivasyonel İklim Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Mersin.
• Rizzo, J. R., House, R. J., ve Lirtzman, S. I. (1970). Role conflict and ambiguity in complex organizations. Administrative science quarterly, 150-163.
• Schermerhorn Jr, J. R,.ve Osborn, R. N. (1996). Organizational behavior. Wiley. Taşdelen, N. (2000). İş Tatmininin Rol Belirsizliği ve Rol Çatışmasıyla İlişkisi: Bankacılık Sektöründe Bir Alan Araştırması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Bölümü, İstanbul.
• Toros, T. (2011). Genç erkek basketbolcularda, turnuva öncesi ve turnuva sonrası sporcuların algıladıkları antrenörlük davranışı, hedef yönelimleri, takım sargınlığı, algılanan motivasyonel iklim ve kolektif yeterlik arasındaki farklılığın analizi. Pamukkale Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 39-39.
• Toy, B. A. (2015). Serbest ve grekoromen stil güreşçilerin hedef yönelimi ve yaşam doyumu ilişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çorum
• Uluç, E. A. ve Akçakoyun, F. (2021). Bocce sporcularının hedef yönelimlerinin spora bağlılıkları üzerindeki rolü: Çanakkale ili örneği. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 424-437.
• Ünal, Ö. (2023). Takım Sporları ile İlgilenen Sporcuların Hedef ve Sportmenlik Yönelimleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yozgat Bozok Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yozgat.
• Waldron, J. J. ve Krane, V. (2005). Motivational climate and goal orientation in adolescent famale softball players. Journal of Sports Behavior, 28(4), 375-391. Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S. (2004). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Detay Yayıncılık.