Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Sermaye Algıları ile Fiziksel Aktivite Motivasyonları Arasındaki İlişki

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 3, 82 - 98, 31.12.2023

Özlem Kardelen Sırma Günay Yıldızer

Öz

Bu araştırmada; üniversite öğrencilerinin sosyal sermaye algıları ile fiziksel aktivite motivasyonları arasındaki ilişkiyi çeşitli değişkenler açısından incelemek amaçlanmıştır. Araştırmaya Eskişehir Teknik Üniversitesi’nde eğitimine devam eden 267’si kadın 167’si erkek olmak üzere 18 yaş üstü toplam 434 öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada Demografik Bilgi Formu ile Demir & Cicioğlu (2018) tarafından geliştirilen Fiziksel Aktiviteye Katılım Motivasyonu Ölçeği (FAKMÖ) ve Yıldızer (2018) tarafından geliştirilen Sosyal Sermaye Algısı Ölçeği kullanılmış, verilerin analizinde çoklu regresyon modelinden yararlanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, sosyal sermaye algısı, Yakın Aile ve Dikey Okul alt boyutları, fiziksel aktivite motivasyonunun Bireysel Nedenler alt boyutu ile pozitif ilişkilidir. Sosyal sermaye algısı, Dikey Okul ve Komşuluk alt boyutları da Çevresel Nedenler alt boyutu ile pozitif şekilde ilişkilidir. Sosyal sermaye algısı, Yakın Aile ve Dikey Okul alt boyutları Nedensizlik alt boyutu ile pozitif şekilde ilişkilidir. Öte yandan, Uzak Aile sosyal sermaye algısının Nedensizlik algısı ile negatif şekilde ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular; üniversite öğrencilerinin fiziksel aktivite katılımında sosyal etkileşiminin oldukça önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Bu sonuçlar; bu özel grup için oldukça ihtiyaç duyulan fiziksel aktivite müdahale planlarının hazırlanmasında sosyal etkileşim ve bu etkileşimin niteliği hususlarına özel önem verilmesi gerektiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Fiziksel Aktivite, Sosyal Sermaye, Motivasyon, Üniversite Öğrencileri

Kaynakça

• Aliyas, Z. (2020). Social capital and physical activity level in an Urban adult population. American Journal of Health Education, 51(1), 40-49.
• Ball, K., Cleland, V. J., Timperio, A. F., Salmon, J., Giles-Corti, B., ve Crawford, D. A. (2010). Love thy neighbour? Associations of social capital and crime with physical activity amongst women. Social science & medicine, 71(4), 807-814.
• Bartshe, M., Coughenour, C., ve Pharr, J. (2018). Perceived walkability, social capital, and self-reported physical activity in Las Vegas college students. Sustainability, 10(9), 3023.
• Bartshe, M., Coughenour, C., ve Stephen, H. (2021). The relationship between tree canopy and social capital on physical activity in college students. Journal of American College Health, 1-10.
• Beets, M. W., Cardinal, B. J., ve Alderman, B. L. (2010). Parental social support and the physical activity-related behaviors of youth: a review. Health Education & Behavior, 37(5), 621-644.
• Belanger, N. M., ve Patrick, J. H. (2018). The influence of source and type of support on college students’ physical activity behavior. Journal of Physical Activity and Health, 15(3), 183-190.
• Cockerham, W. C., ve Ritchey, F. J. (1997). Dictionary of medical sociology. Greenwood Publishing Group.
• Cohen, S., Gottlieb, B. H., ve Underwood, L. G. (2000). Social relationships and Health in Social support measurement and intervention. In A Guide for Health and Social Scientists. Oxford University Press New York.
• Demir Tekkurşun, G.., ve Cicioğlu, H. İ. (2018). Motivation Scale For Participation In Physical Activity (MSPPA): A study of validity and reliability Fiziksel Aktiviteye Katılım Motivasyonu Ölçeği (FAKMÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 15(4), 2479-2492.
• Field, J. (2008). Sosyal Sermaye (Bahar Bilgen ve Bayram Şen Çev.). Basım, İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Frederick, C. M., ve Ryan, R. M. (1993). Differences in motivation for sport and exercise and their relations with participation and mental health. Journal of sport behavior, 16(3), 124-147.
• Galdas, P.M., Oliffe, J.L., Wong, S.T., Ratner, P.A., Johnson, J.L., ve Kelly, M.T. (2011). Canadian Punjabi Sikh men's experiences of lifestyle changes following myocardial infarction: cultural connections. Ethn. Health.
• Grimes, A., Lightner, J. S., Pina, K., de Miranda, E. S. D., Meissen-Sebelius, E., Shook, R. P., ve Hurley, E. A. (2022). Designing an adaptive adolescent physical activity and nutrition ıntervention for COVID-19 related health challenges: Formative research study. JMIR Formative Research, 6(1), e33322.
• Gustafson, S. L., ve Rhodes, R. E. (2006). Parental correlates of physical activity in children and early adolescents. Sports Medicine, 36(1), 79-97.
• Ho EC, Hawkley L, Dale W, Waite L, ve Huisingh-Scheetz M. (2018). Social capital predicts accelerometry-measured physical activity among older adults in the US: a crosssectional study in the national social life, health, and aging project. BMC Public Health, 8(1):804
• Hohepa, M., Scragg, R., Schofield, G., Kolt, G.S., ve Schaaf, D. (2007). Social support for youth physical activity: Importance of siblings, parents, friends and school support across a segmented school day. International Journal of Behavioral Nutrition and Physical Activity, 4(1), 1-9.
• Hooper, D., Coughlan, J., ve Mullen, M. R. (2008). Structural equation modelling: Guidelines for determining model fit. Electronic journal of business research methods, 6(1), 53-60.
• Hu, L. T., ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural equation modeling: a multidisciplinary journal, 6(1), 1-55.
• Hyyppä, M. T. (2010). Social capital, population health and survival. Healthy ties. Springer Science & Business Media. https://doi.org/10.1007/978-90-481-9606-7
• İlhan, L. (2010). Hareketsiz yaşamlar kültürü ve beraberinde getirdikleri. Verimlilik Dergisi, (3), 195-210.
• Junior, M. R. D. A., Araújo, C. L. P., ve Pereira, F. M. (2006). Atividades físicas e esportivas na adolescência: mudanças de preferências ao longo das últimas décadas. Revista Brasileira De Educação Física E Esporte, 20(1), 51-58.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi (24. bs.). Nobel Yayıncılık.
• Kawachi, I. (2010). “Social Capital and Health”, Handbook of Medical Sociology, Ed. C. E. Bird, P. Conrad, A. M. Fremont, S. Timmermans, Tennesee: Vanderbilt University Press. Sixth Edition.
• Kaynar, Ö., Seyhan, S., ve Bilici, M. F. (2018). Güreşçilerde sportif başariyi olumsuz etkileyen faktörlerin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20(1), 54-59.
• Kim, Y., Schneider, T., Faß, E., ve Lochbaum, M. (2021). Personal social capital and selfrated health among middle-aged and older adults: A cross-sectional study exploring the roles of leisure-time physical activity and socioeconomic status. BMC Public Health, 21(1), 1-11.
• King, K. A., Tergerson, J. L., ve Wilson, B. R. (2008). Effect of social support on adolescents’ perceptions of and engagement in physical activity. Journal of Physical Activity and Health, 5(3), 374-384.
• Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford, 3.
• Laerd Statistics (2023, Ocak). Multiple regression using SPSS Statistics. Statistical tutorials and software guides. Retrieved from https://statistics.laerd.com/premium/spss/mr/multiple-regression-in-spss.php
• Lindström, M. (2008). Social capital and health-related behaviors. In Social capital and health. Springer.
• Lindström, M., Hanson, B. S., ve Östergren, P. O. (2001). Socioeconomic differences in leisure-time physical activity: the role of social participation and social capital in shaping health related behaviour. Social science & medicine, 52(3), 441-451.
• McGowan, E. L., ve Prapavessis, H. (2010). Colon cancer information as a source of exercise motivation for relatives of patients with colon cancer. Psychology, health & medicine, 15(6), 729-741.
• McNeill, L. H., Kreuter, M. W., ve Subramanian, S. V. (2006). Social environment and physical activity: a review of concepts and evidence. Social Science & Medicine, 63(4), 1011-1022.
• Memiş, U. A., ve Yildiran, İ. (2007). Çocukluk ve ergenlikteki fiziksel aktivite deneyimleri ile yetişkinlikteki fiziksel aktivite düzeyleri arasindaki ilişki. Gazi beden eğitimi ve spor bilimleri dergisi, 13(1), 13-32.
• Meydan, C. H., ve Şeşen, H. (2015). Yapısal Eşitlik Modellemesi: AMOS Uygulamaları, (2. Baskı). Detay Yayıncılık.
• Novak, D., Doubova, S. V., ve Kawachi, I. (2016). Social capital and physical activity among Croatian high school students. Public Health, 135, 48-55.
• Pugliese JA, ve Okun MA. (2014). Social control and strenuous exercise among late adolescent college students: Parents versus peers as influence agents. Journal of Adolescents, 37(5):543- 554.
• Putnam, R. D. (2000). Bowling alone: America’s declining social capital. In Culture and politics. Palgrave Macmillan.
• Quick, V., Delaney, C., Eck, K., ve Byrd-Bredbenner, C. (2021). Family social capital. Links to weight-related and parenting behaviors of mothers with young children. Nutrients, 13(5), 1428.
• Raykov, T., ve Marcoulides, G. A. (2000). Latent Change Analysis. A first course in structural equation modeling, Mahwah, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
• Rios-Aguilar, C., ve Deil-Amen, R. (2012). Beyond getting in and fitting in: An examination of social networks and professionally relevant social capital among Latina/o university students. Journal of Hispanic Higher Education, 11(2), 179-196.
• Rocco, L., ve Suhrcke, M. (2012). Is social capital good for health? A European perspective. World Health Organization. Regional Office for Europe.
• Samsudin, R., Yok, T. P., ve Chua, V. (2022). Social capital formation in high density urban environments: Perceived attributes of neighborhood green space shape social capital more directly than physical ones. Landscape and Urban Planning, 227, 104527.
• Song, L., Son J., ve Lin N. (2010). “Social Capital and Health”, Medical Sociology. West Sussex: Blackwell Publishing.
• Steiger, J. H. (2007). Understanding the limitations of global fit assessment in structural equation modeling. Personality and Individual differences, 42(5), 893-898.
• Tabachnick, B. G., ve Fidel, L. S. (2001). Using multivarite statistics. Needham Heights, MA: Allyn & Bacon.
• Tüysüz, N. (2011). Sosyal sermayenin ekonomik gelişme açısından önemi ve sosyal sermaye endeksinin hesaplanması. Uzmanlık tezi, Kalkınma Bakanlığı, Ankara.
• Ueshima, K., Fujiwara, T., Takao, S., Suzuki, E., Iwase, T., Doi, H., ... ve Kawachi, I. (2010). Does social capital promote physical activity? A population-based study in Japan. PloS One, 5(8), e12135.
• World Health Organization, (2014). Global status report on noncommunicable diseases 2014. Geneva.
• Yıldızer, G. (2020). The association between physical activity participation and social capital, physical self perceptions among adolescents case of Eskişehir. Yayınlanmış Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
• Yıldızer, G. (2021). Üniversite Öğrencilerinde Sosyal Sermaye Algısı ve Fiziksel Aktivite Düzeyi Arasındaki İlişki. Türkiye Klinikleri Spor Bilimleri, 13(2).
• Yıldızer, G., Bilgin, E., Korur, E. N., Novak, D., ve Demirhan, G. (2018). The association of various social capital indicators and physical activity participation among Turkish adolescents. Journal of Sport and Health Science, 7(1), 27-33.
• Zorba, E., ve Saygın, Ö. (2017). Fiziksel Aktivite ve Fiziksel Uygunluk. (4. Baskı). Ankara: Perspektif. Güvenirlik çalışması. Journal of Human Sciences, 15(4), 2479-2492.