Ambalaj Atığı Toplayan Kişilerin Sağlık Algılarının İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 2, 69 - 75, 01.04.2019

Yasin Uzuntarla Fatma Uzuntarla

Öz

Bu çalışma ile ambalaj atığı toplayan kişilerin sağlık algılarının incelenmesi amaçlanmıştır. Tanımlayıcı nitelikteki bu çalışma kapsamında Ankara/Yenimahalle ilçesinde ambalaj atığı toplayan 117 kişiye ulaşılmış fakat çalışmaya katılmayı kabul eden 67 kişi (%57,2) ile çalışma tamamlanmıştır. Araştırma Mayıs-Eylül 2018 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırmada veri toplama aracı olarak anket yöntemi kullanılmış ve Sağlık Algısı Ölçeği’nden yararlanılmıştır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde SPSS 22 istatistik programı kullanılmıştır. Katılımcıların tamamı erkektir. %50,7’si evli, %40,3’ü 18-25 yaş aralığında, %56,7’si ortaokul mezunu, %40,3’ünün geliri 1600-1800 TL’dir. %71,6’sı günde 10 saat çalışmaktadır. %37,3’ünün 6-10 yıl arasında mesleki deneyimi vardır. %22,4’ünün kronik hastalığı bulunmaktadır. Katılımcıların sağlık algısı ölçeği puan ortalaması (48,44±9,90) olarak bulunmuştur. Katılımcıların sağlık algıları orta düzeydedir. Medeni durum, gelir ve sektörde çalışma yılına göre katılımcıların sağlık algılarında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Kamu kurumları ve sivil toplum kuruluşlarınca ücretsiz eğitim seminerleri düzenlenmeli, sektörel çalışma planları hazırlanarak kişilerin sağlığını koruması ve geliştirmesine yönelik eylem planları oluşturulmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık algısı, atık, ambalaj atık

Investigation of Health Perceptions of People Who Collecting Packaging Waste

Öz

The aim of this study was to investigate of health perceptions of people who collecting packaging waste. Within the scope of this descriptive study, 117 people who collect packaging waste were reached in Ankara / Yenimahalle district but the study was completed with 67 persons (57.2%) who agreed to participate in the study. The study was conducted between May and September 2018. Survey method was used as data collection tool, and Health Perceptions Scale was used. SPSS 22 statistical program was used in the evaluation of data. All of the participants were male. Of the participants, 50.7% were married, 40.3% were in the 18-25 age group, 56.7% were secondary school graduates, 40.3% were income in 1600-1800 TL. 71.6% were working 10 hours a day. 37.3% had a professional experience of 6-10 years. 22.4% were had chronic disease. Mean score of Health Perceptions Scale was found as (48.44 ± 9.90). Participants' health perceptions are medium level. In the health perceptions of the participants, a significant differences were found in marital status, income and year of work in the sector. Free training seminars should be organized by public institutions and non-governmental organizations, action plans should be prepared in order to protect and improve the health of persons by preparing sectoral working plans.

Anahtar Kelimeler

Health perception, waste, packaging waste

Kaynakça

• [1] Milli Eğitim Bakanlığı, 2016, Sağlık Hizmetleri ve Tıbbi Atık, Ankara.
• [2] Öztürk, İ., Arıkan, A., Altınbaş, M., Alp, K., Güven, H., 2015, Katık Atık Geri Dönüşüm ve Arıtma Teknolojileri El Kitabı, Türkiye Belediyeler Birliği Yayınları, Ankara.
• [3] Dünya Sağlık Örgütü, 2006, Constitution of the World Health Organization, basic documents. http://www.who.int/governance/eb/who_constitution_en.pdf, erişim tarihi: 09 Kasım 2018.
• [4] Tanrıverdi. H., Köksal. G., 2012, 112 Acil Sağlık Hizmetleri Yönetimi, Beta Yayınları, İstanbul.
• [5] Bostan, N., Beşer, A., 2017, Hemşirelerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarını etkileyen faktörler, Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi,14(1), 38-44.
• [6] Aba, G., Ateş, M., 2015, Sağlıkta Eşitsizlikler, Beta Yayınları, İstanbul.
• [7] Diamond, J.J., Becker, J.A., Arenson, C.A., Chambers, C.V., Rosenthal, M.P., 2007, Development of a scale to measure adults' perceptions of health: Preliminary findings, Journal of Community Psychology, 35(5), 557-561.
• [8] Çaka, S.Y., Topal, S., Suzan, Ö.K., Çınar, N., Altınkaynak, S., 2017, Hemşirelik öğrencilerin sağlık algısı ile özgüvenleri arasındaki ilişki, J Hum Rhythm, 3(4),199-203.
• [9] Türe Yılmaz, A., Çulha, İ., Kersu, Ö., Gümüş, D., Ünsal, A., Köşgeroğlu, N., 2018, Cerrahi hastalarının sağlık algıları ve etkileyen faktörler, Asos Journal,6(68), 89-99.
• [10] Tuğut, N., Bekar, M., 2008, Üniversite öğrencilerinin sağlığı algılama durumları ile sağlıklı yaşam biçimi davranışları arasındaki ilişki, Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi,11(3), 17-26.
• [11] Whitehead, D., 2005, Health promoting hospitals: The role and function of nursing, Journal of Clinical Nursing, 14(1), 20-27.
• [12] Çilingir, D., Aydın, A., 2017, Hemşirelik bölümünde öğrenim gören öğrencilerin sağlık algısı, Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi, 25(3), 167-176.
• [13] Kolaç, N., Balcı, A. S., Şişman, F. N., Ataçer, B. E., Dinçer, S., 2018, Fabrika çalışanlarında sağlıklı yaşam biçimi davranışı ve sağlık algısı, Bakırköy Tıp Dergisi, 14, 267-274.
• [14] Magalhaes, B. C., Vieira, P. M., Aramaki, A. L., Kososki, E., Dutra, F. C. M. S., 2018, Health perception, lifestyle and occupational behaviour of university student, Revista Chilena de Terapia Ocupacional, 18(1), 11-20.
• [15] Conde, P., Gutierrez, M., Sandin, M., Diez, J., Borrell, L. N., Navarro, J. R., Franco, M., 2018, Changing neighborhoods and residents’ health perceptions: the heart healthy hoods qualitative study, International Journal of Environmental Research and Public Health, 15, 1617.
• [16] Kadıoğlu, H., Yıldız, A., 2012, Sağlık algısı ölçeğinin Türkçe çevriminin geçerlilik ve güvenilirliği, Turkiye Klinikleri J Med Sci, 32(1), 47-53.
• [17] Özsoy, D., 2012, Yeni kent yoksulluğu, atık toplayıcıları ve temsil sorunsalı: Katık dergisi üzerine bir inceleme, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 43:105-121.
• [18] Marconato, R. F., Monteiro, M. I., 2015, Pain, health perception and sleep: impact on the quality of life of firefighters/rescue professionals, Rev. Latino-Am. Enfermagem, 23(6), 991-999.
• [19] Koraltan, A., 2017, Eve bağımlı hastalara bakım verenlerin genel sağlık algısı ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkinin araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Doğuş Üniversitesi, İstanbul.
• [20] Konda Araştırma Şirketi, 2016, Sağlık Algısı, İstanbul.
• [21] Altay, B., Çavuşoğlu, F., Çal, A., 2016, Yaşlıların sağlık algısı, yaşam kalitesi ve sağlıkla ilgili yaşam kalitesini etkileyen faktörler, TAF Prev Med Bull, 15(3),181-189.
• [22] Erengin, H., Dedeoğlu, N., (1997), Sağlığı ölçmenin kolay bir yolu: algılanan sağlık, Toplum ve Hekim, 12(77), 11-16.
• [23] Şenol, V., 2006, Kayseri il merkezinde sağlık hizmetlerinin kullanımı ve algılanan sağlık ile ilişkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• [24] Dünya Sağlık Örgütü, 2018, Türkiye Hanehalkı Sağlık Araştırması: Bulaşıcı Olmayan Hastalıkların Risk Faktörleri Prevalansı 2017 (STEPS). Editörler: Üner S, Balcılar M, Ergüder T. Dünya Sağlık Örgütü Türkiye Ofisi, Ankara.
• [25] Nugent, R., 2016, A chronology of global assistance funding for NCD, Glob Heart, 11(4), 371-374.
• [26] Horton, R., 2013, Non-communicable diseases: 2015 to 2025, Lancet, 381(9866), 509-510.