Industrial By-products and Re-evaluation

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 3, 103 - 111, 01.07.2019

Birkan Gökpınar Semir Gökpınar

Öz

Demand of the energy and raw material is being increased with development of industrial, nowadays. The wastes generated as a result of these requirements increase the environmental problem. In order to reduce costs and increase high performance (concrete, cement, etc.) evaluation of the by-products in many sectors has become attractive and many organizations have started to do research about this topic.
Iron-steel and energy sectors are those which the by-products are most produced. More than half of the material is used as input in production is transformed into gas and solid waste/by-product, so by- products such as fly ash, slag, oxide layer and EAF dust are evaluated in order to reduce the use of natural materials and to minimize the problems that may occur in the environment if the materials are storage for disposal.
In this thesis, the process of re-evaluation of the mainly by-products and the process of re-conversion to raw materials were investigated. The effects of the used by-products on the products have been searched and especially in the construction sector, the resistance of materials is examined.

Anahtar Kelimeler

Fly ash, oxide layer, slag, EAF dust, Waelz Process, By-Products

Endüstriyel Yan Ürünlerin Yeniden Değerlendirilmesi

Öz

Günümüzde endüstrileşmenin hızla gelişmesi ile birlikte enerji ve hammadde ihtiyacı artmaktadır. Bu ihtiyaçlar sonucunda oluşan atıklar çevresel sorunların artmasına neden olmaktadır. Hem maliyeti azaltmak hem de yüksek performans elde etmek amacıyla (betonda, çimento vs.) birçok sektörde yan ürünlerin değerlendirilmesi cazip hale gelmiş ve birçok kuruluş araştırma yapmaya başlamıştır.
Yan ürünlerin en fazla açığa çıktığı sektörlerin başında demir-çelik ve enerji sektörleri gelmektedir. Üretimde girdi olarak kullanılan malzemenin yarısından çoğu gaz ve katı atık/yan ürün haline dönüşmektedir, bu sebeple hem doğal malzemelerin kullanımını azaltmak hem de malzemelerin atılmak üzere depolanması durumunda çevrede meydana gelebilecek problemleri en aza indirmek için uçucu kül, cüruf, tufal ve EAF baca tozu gibi yan ürünler değerlendirilmektedir.
Bu tez çalışmasında ortaya çıkan başlıca yan ürünlerin direkt olarak yeniden değerlendirme süreçleri ve yeniden hammaddeye dönüştürülme süreçleri araştırılmış. Kullanılan yan ürünlerin, ürünler üzerindeki etkileri incelenmiş ve özellikle yapı sektöründe malzeme dayanımı konusu irdelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Uçucu kül, tufal, cüruf, EAF baca tozu, Waelz Proses, yan ürünler

Kaynakça

• [1] Alosman M.S., Kopulev B.A. 1986, Sanayi Atıklarının ve Doğal Kaynaklı Atıkların Değerlendirilmesi Tekniği, Kimya Sanayi Dergisi, s: 18-47, Moskova.
• [2] TÜİK, 2017, Termik Santral Su, Atıksu ve Atık İstatistikleri web sayfası: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=24873 , erişim tarihi: 08.05.2019.
• [3] Antrekowitsch, J., Rösler, G. 2015, Steel Mıll Dust Recyclıng In The 21st Century, Christian Doppler Laboratory For Optimization And Biomass Utilization In Heavy Metal Recycling / Chair Of Nonferrous Metallurgy Montanuniversitaet Leoben Franz-Josef Str. 18 / 8700 Leoben, Austria.
• [4] Altan, E., 2000, Çelikhane Cürufu Içerisindeki Hurdaların Değerlendirilmesi, I. Ulusal Demir- Çelik Sempozyumu Ve Sergisi, Zonguldak.
• [5] TS EN 197-1,2002, Çimento- Bölüm 1: Genel Çimentolar- Bileşim, Özellikler ve Uygunluk Kriterleri.
• [6] Dündar, H. 2006, Farklı Sogutma Hızlarında Sogutulan Çelikhane Cüruflarının Ögütme Parametrelerinin Incelenmesi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• [7] Engin, Y., 2015, Çimento Cinleri, [online] web sayfası: http://www.betonvecimento.com/cimento/cimento-cinsleri erişim tarihi:10.04.2019.
• [8] SGM, 2019,Termik Santralden Alınan Uçucu Kül Element Analizi, XRF Uçucu Kül İçeriği, Uçucu Küle Ait Sem Görüntüleri, Uçucu Küle Ait XRD Grafiği, SGS Mineral Services.
• [9] Foreas, 2019 ,Beton Numune Test Cihazı. [online] web sayfası: http://www.foreas.com/urunler/beton-test-cihazlari-yapi-malzemeleri-test-cihazlari/beton-kur- havuzu , erişim tarihi:16.05.2019.
• [10] BASF-YKS, 2018, [online] web sayfası: http://www.ezberler.com.tr/urun/beton-katkilari/basf-yks-glenium-51/ erişim tarihi: 11.03.2019.
• [11] Baradan ve ark ,2012, Baradan, İ. E., Türkel, S., Yazıcı, H., Ün, H., Yiğiter, H., Felekoğlu B., Felekoğlu, K. T., 2012, Beton Hesapları [online], Dokuz Eylül Üniversitesi, web sayfası: http://kisi.deu.edu.tr//kamile.tosun/YM-II%2315_BETON_KARISIM_HESABI.pdf, erişim tarihi:18.05.2019.
• [12] Uçar, S., 2018, Yeni Deprem Yönetmeliği’nin Beton ile İlgili Getirdiği Düzenlemeler, Mart- Nisan 2018, Y. İnş. Müh. Selçuk Uçar.
• [13] TSE, 12390-5, .Beton-Sertleştirilmiş Beton Deneyleri-Bölüm 5: Deney Numunelerinin Eğilme Dayanımının Tayini.
• [14] TSE, 2002, 12390-6, 2002).Beton-Sertleştirilmiş Beton Deneyleri-Bölüm 6: Deney Numunelerinin Yarmada Çekme Dayanımının Tayini.
• [15] UTEST, 2019, Otomatik çekme & basma deney cihazı, 2018, web sayfası: http://www.utest.com.tr/tr/20815/Otomatik Cekme Basma-Deney-Cihazi, erişim tarihi:14.05.2019.