Çevresel Sürdürülebilir Yaşam Tarzı

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 69 - 81, 03.01.2025

Güzin Yasemin Tunçay , Nesrin Çobanoğlu

Öz

Sürdürülebilir yaşam tarzı, doğa ve canlı dostu, gelecek kuşaklara sağlıklı bir çevre bırakmayı amaçlayan, bunun yanı sıra günümüz kuşağının yaşam kalitesini de düşünen bir yaşam tarzıdır. Sürdürülebilir yaşam, üretim, talep, tüketim, beslenme, tarım, teknoloji, ekonomi, moda, şehir planlaması, atıklar, geri dönüşüm gibi birçok konuyu kapsamaktadır. Bu yaşam tarzı sınırlı dünya kaynaklarının tükenme noktasına gelmesi ile gerekli görülmeye başlanmaktadır. Bunun için bireysel olarak yapılabileceklerin dışında ülkeler, şirketler bazından alınması gereken önlemler de bulunmaktadır. Bunun için en başta konu hakkında farkındalığının geliştirilmesi amaçlanmalıdır.

Anahtar Kelimeler

Canlı dostu, çevresel sürdürülebilirlik, doğa dostu, sürdürülebilir tüketim, yaşam tarzı, çevresel biyoetik

Environmental Sustainability Lifestyle

Öz

A sustainable lifestyle is one that is nature- and living-being-friendly, aiming to leave a healthy environment for future generations while also considering the quality of life of the current generation. Sustainable living encompasses various aspects such as production, demand, consumption, nutrition, agriculture, technology, consumption, fashion, urban planning, waste, and recycling. This lifestyle has become necessary due to the depletion of limited global resources. Besides individual actions, there are measures that need to be taken by countries and companies. The primary goal should be to raise awareness on this issue.

Anahtar Kelimeler

Live friendly, environmental sustainability, nature-friendly, sustainable consumption, lifestyle, environmental bioethics

Kaynakça

• Mızıkacı M. (2020). Sürdürülebilir Yaşam Nedir? Sürdürülebilir Yaşam Rehberi, Ed.: Öykü Yaman, Emine Aksoydan, Yeniinsan Yayınevi, İstanbul.
• Des Jardins, J.R. (2006). Çevre Etiği, Çevre Felsefesine Giriş, 1. Baskı, Çev.: Ruşen Keleş, İmge Yayınevi, Ankara.
• Türk Dil Kurumu, https://sozluk.gov.tr/, erişim tarihi: 6.3.2024
• Tunçay, G. Y., Çobanoğlu, N., (2016) Çevresel Biyoetik Çerçevesinde Nüfus ve Tüketim, Eğitim Bilimlerinde Güncel Yaklaşımlar, Ed.: Hasan Göksu, Lambert Academic Publishing, Türkçe Özel Seri, Aralık 2016, s. 148-166. ISBN: 978-3-330-00602-7
• Tunçay, G. Y., Çobanoğlu, N. (2021) A Diet Culture Developing as a Bioethics Value: Sustainable Healthy Diet, Biyoetik Bir Değer Olarak Gelişen Bir Beslenme Kültürü: Sürdürülebilir Sağlıklı Beslenme, Kent Akademisi, Volume, 14, Issue 4, Pages, 1270-1282. DOI: doi.org/10.35674/kent.968905.
• Koçak D. (2021) Sürdürülebilir Yaşam Günlüğü, Sustainable Living Diary 2022, Alfa Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti., İstanbul.
• Savaş Alma D. (2022). Sürdürülebilir Tüketim ve Çevre Araştırmalarına Yönelik Bir Analiz. Akademik İzdüşüm Dergisi, 7(2): 81-100.
• Çoşkun Y. ve Alp Çoşkun, E. (2022) Bilim ve Teknik, Şubat Yıl 55, Sayı 651, s. 16-27.
• Koçak D. (2023) Sürdürülebilir Yaşam Günlüğü, Alfa Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti., İstanbul.
• Lubowiecki-Vikuk A., Dąbrowska, A., and Machnik, A. (2021). Responsible consumer and lifestyle: Sustainability insights, Sustainable Production and Consumption, Volume 25, 2021, Pages 91-101, https://doi.org/10.1016/j.spc.2020.08.007.
• Ezell D, Bush V, Shaner MB, Vitell S, Huang J. Challenging the Good Life: An Institutional Theoretic Investigation of Consumers' Transformational Process Toward Sustainable Living. J Bus Ethics. 2023;183(3):783-804. doi: 10.1007/s10551-021-05009-6.
• Çeliksap, S. (2015). Giyim ve Modanın Kısa Öyküsü. İstanbul Aydın Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi, 1(1), 157-164.
• Gürcüm B. H., Tanyer S. Moda Tasarımında Sürdürülebilirlik ile Yeniden Doğuş, idil, 80 (2021 Nisan): s. 549–562. doi: 10.7816/idil-10-80-01
• Ayanoğlu, S. G., & Ağaç, S. (2017). Sürdürülebilir Moda Kavramına Yönelik Tasarım Fikirleri. Art-E Sanat Dergisi, 10(19), 252-273. https://doi.org/10.21602/sduarte.285083
• Ketmen, I., Çoruh, E. (2021). Fashion’s Change and Pandemic Fashion Over the Last Decade. International Journal of Social, Political and Economic Research, 8 (1), 55–67. https://doi.org/10.46291/IJOSPERvol8iss1pp55-67
• Jay, F. (2019). Azla Mutlu Olmak, Sade Yaşam Rehberi, Aganta Kitap, Notos Kitap Yayıncılık Eğitim Danışmanlık, Çev.: Atilla Erol, 4. Basım, İstanbul, 2019.
• Meissner, M. (2019). Against accumulation: Lifestyle Minimalism, De-Growth and the Present Post-Ecological Condition, Journal of Cultural Economy, 12: 3, 185-200, DOI: 10.1080/17530350.2019.1570962.
• Acun Aydın, H. (2024) Sadeleşerek Özgürleş, Minimalizmden Sürdürülebilir Yaşama, Metropolis Kitap, İstanbul.
• Türk İşi Minimalizm, https://www.turkisiminimalizm.com/, erişim tarihi: 24.6.2019.
• Attenborough, D. (2022). Gezegenimizden Bir Yaşam, Tanıklık Ettiklerim ve Geleceği Dair Bir Vizyon, Çev.: Onur Uygun, Kronik Yayıncılık A. Ş. İstanbul.
• Giles-Corti B, Foster S, Lynch B, Lowe M. What are the lessons from COVID-19 for creating healthy, sustainable, resilient future cities? NPJ Urban Sustain. 2023;3(1):29. doi: 10.1038/s42949-023-00107-y.
• Sanderson A. (2018). Minimalist Yaşam, Evinizi, İş Hayatınızı & Dijital Hayatınızı Derleyip Toplayın, Çev.: Mehmet Korkmaz, İstanbul, Park Yayınları.
• Kondo, M. (2019). Hayatı Sadeleştirmek İçin Derle, Topla, Rahatla, Japon toplama ve Düzenleme Sanatı, [The Life-Changing Magie of Tidying Up] Çev.: Melis Zeren, Vizyon Basımevi, 10. Basım, İstanbul.
• Millburn J. F. ve Nicodemus R. (2022). Minimalizm, İnsanları Sev Eşyaları Kullan, Çünkü Tersi Asla İşe Yaramaz, Çev.: Hülya Key, Eksik Parça Yayınları, İstanbul.
• İkikat Tümer, E., Aytop, Y., & Yavuz, K. B. (2019). Ekmek İsraf Etme Durumunun ve İsrafta Etkili Olan Faktörlerin Belirlenmesi: Kahramanmaraş Kent Merkezi Örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 6(3), 432-439. https://doi.org/10.30910/turkjans.595223
• Çirişoğlu, E., & Akoğlu, A. (2021). Restoranlarda Oluşan Gıda Atıkları ve Yönetimi: İstanbul İli Örneği. Akademik Gıda, 19(1), 38-48. https://doi.org/10.24323/akademik-gida.927664
• Evans, D. (2021) Sıfır Atık, Tüketim Kültürü ve Gıda İsrafı, Çev.: Burcu Yeşil, 2. Baskı, Yeni İnsan Yayınevi, İstanbul.
• Sünnetçioğlu, S. ve Yılmaz B. S. (2015). İzmir’deki Restoran Yöneticilerinin Sürdürülebilir Restoran İşletmeciliği Üzerine Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi, Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2015, 5 (1), 94-114
• Apak, Ö. C., ve Gürbüz, A. (2022). Sürdürülebilir Restoran İşletmeciliği Uygulamaları Üzerine Bir İçerik Analizi. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(1), 194-209. https://doi.org/10.32572/guntad.1002109
• The Sustainable Restaurant Association, https://thesra.org/, erişim tarihi: 16.3.2024
• Leitzmann, C. (2014). Vegetarian nutrition: past, present, future. Am J Clin Nutr. Jul;100 Suppl 1:496S-502S. doi: 10.3945/ajcn.113.071365. Epub 2014 Jun 4. PMID: 24898226.
• Elmacıoğlu, F. (2015). Yeni Kavram: Sürdürülebilir Beslenme, 16.5.2015 tarihli yazı, https://www.haberler.com/saglik/yeni-kavram-surdurulebilir-beslenme-7314510-haberi/ erişim tarihi: 25.6.2023.
• Donini, L.; M, Dernini, S., Lairon D., Serra-Majem L., Amiot M-J., Balzo V., Giusti A-M., Burlingame, B., Belahsen, R., Maiani, G., Polito, A., Turrini, A., Intorre, F., Trichopoulou A., & Berry M. E. (2016). A Consensus Proposal for Nutritional Indicators to Assess the Sustainabilityof a Healthy Diet: The Mediterranean Diet as a Case Study Front. Nutr. 3:37. doi:10.3389/fnut.2016.00037
• Sağır G. (2017). Küreselleşmeden Geleneksele Dönüşte Slow Food ve Cittaslow Hareketi. The Journal of Social Science, 1 (2), 50-59. DOI: 10.30520/tjsosci.360200.
• Sabaté, J. & Soret, S. (2014). Sustainability of plant-based diets: back to the future, Am J Clin Nutr 100 (suppl), 476S–82S.
• Türkiye Vegan Derneği (TVD). https://tvd.org.tr/2015/10/tanimlar/ erişim tarihi: 25.6.2023.
• Vegetarian Society, https://www.vegsoc.org, erişim tarihi: 27.11.2019.
• Francione G. L. (2008). Hayvan Haklarına Giriş, Çocuğunuz mu Köpeğiniz mi? Çev.: Renan Akman, Elçin Gen, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Taltekin, A. (2015) Hayvanları Sevenlere İklim Değişikliğiyle Mücadele İçin 5 Neden, 5 Yöntem, Gaia Dergi, 7 Aralık 2015, https://gaiadergi.com/hayvanlari-sevenlere-iklim-degisikligiyle-mucadele-icin-5-neden-5-yontem. (29.5.2020)
• Greenpeace Akdeniz, Daha yeşil bir yıl için 12 öneri, 12 Ocak 2011 tarihli haber. http://www.greenpeace.org/turkey/tr/news/daha-yesil-bir-yil-icin-12-oneri-120111/, erişim tarihi: 23.10.2016.
• Karabudak, E. (2008). Vejetaryen Beslenmesi, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 726, Klasmat Matbaacılık, Ankara.
• The Vegan Society, https://www.vegansociety.com, erişim tarihi: 27.3.2020.
• Tunçay, G. Y. (2020). Biyoetik Çerçevesinde Vegan ve Vejetaryenlik, Vize Yayıncılık.
• Paksoy M. ve Özdemir B. (2014). Yeni Bir Gıda Tüketim Alışkanlığı Olarak Slow Food (Yavaş Yemek) Hareketi. XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongre Kitabı, Cilt 3, Samsun, s. 1510-1519.
• Slow Food, https://www.slowfood.com/about-us/slow-food-terminology/ erişim tarihi: 9.4.2020.
• Sırım V. (2012). Çevreyle Bütünlesmis Bir Yerel Yönetim Örneği Olarak “Sakin Sehir” Hareketi ve Türkiye’nin Potansiyeli. Tarih Kültür ve Sanat Arastırmaları Dergisi, Aralık, Özel Sayı, Cilt 1, Sayı 4, a. 119-131.
• Burkut E. B. (2017). Yavaş Şehirlerin (Cittaslow) Kültürel Miras ve Turizme Etkilerinin Değerlendirilmesi: Türkiye Örneği, Uluslararası Kültürel Miras ve Turizm Kongresi, Bildiriler Kitabı, s. 297-306.
• Barbaros Burcu ve Kabaran, Seray. (2014), “Akdeniz Diyeti ve Sağlığı Koruyucu Etkileri”, Beslenme ve Diyet Dergisi, 42 (2): 140-147.
• Garipağaoğlu M. (2019). Sağlıklı Beslenme Rehberi, I. Gıda ve Sağlıklı Beslenme Sempozyumu Raporu, Medyanın Rolü, Beslenme İlkeleri, Kanatlı Eti, Yumurta, Süt ve Süt Ürünleri, TÜBA-Gıda ve Beslenme Çalışma Grubu, Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları, TÜBA Raporları No: 30, Ed.: Kazım Şahin, Kasım, Ankara, s. 48-52.
• Pekcan A. G. (2019). Sürdürülebilir Beslenme ve Beslenme Örüntüsü: Bitkisel Kaynaklı Beslenme, Bes Diy Derg 2019;47(2):1-10.
• Foley, J. (2015).Beş Adımda Dünyayı Doyurma Planı, National Geographic Türkiye, Mayıs, No:157.
• Özer, E. R., & Tekinşen, K. (2021). Akdeniz Diyeti ve Sağlık. Akademik Et ve Süt Kurumu Dergisi (2), 13-23.
• Fanzo J, Davis C. Can Diets Be Healthy, Sustainable, and Equitable? Curr Obes Rep. 2019 Dec;8(4):495-503. doi: 10.1007/s13679-019-00362-0.
• Tunçay G. Y., Kadan G. (2022) Erken Çocukluk Dönemindeki Çocukların Beslenme Alışkanlıklarına Göre Mizaçlarının Değerlendirilmesi, Uluslararası Tıp ve Sağlık Bilimlerinde Yenilikçi Yaklaşımlar Kongresi, Ed.: Prof. Dr. Ayşe Çevirme, Prof. Dr. Ashok Jammi, özet ve tam metin kongre kitabı, s. 320-329.
• BBC Earth, Cradle to cradle: our zero-waste future, Sustainable Living, https://www.bbcearth.com/news/cradle-to-cradle-our-zero-waste-future, erişim tarihi: 2.3.2024
• Toxopeus, M.E., Koeijer, B.L.A. de ve Meij, A.G.G.H., (2015). Cradle to Cradle: Effective Vision vs. Efficient Practice? Procedia CIRP, 29, p. 384-389, https://doi.org/10.1016/j.procir.2015.02.068.
• Mohajan, H. K. (2021). Cradle to Cradle is a Sustainable Economic Policy for the Better Future. Annals of Spiru Haret University Economic Series, 21(4), 559-572, doi: https://doi.org/10.26458/21433
• T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Gıdanı Koru, Sofrana Sahip Çık, Gıda Artık ve Atıklarından, Kompost Yapımı, https://www.tarimorman.gov.tr/ABDGM/Belgeler/ Uluslararas%C4%B1%20Kurulu%C5%9Flar/G%C4%B1dan%C4%B1%20Koru%20Kompost.pdf, erişim tarihi: 10.4.2024
• Akarsu, F. (2020). Yeşil Sürdürülebilir Yaşam ve İklim, A7 Kitap Yayıncılık Matbaacılık San. ve Tic. Ltd. Şti. İstanbul.
• Kılınç, S. M. (2023) Sıfır Atık Hareketi, Turkuaz Haberleşme ve Yayıncılık A. Ş. 4. baskı, İstanbul
• Zero Waste Europe, https://zerowasteeurope.eu/, erişim tarihi: 10.4.2024
• Sıfır Atık, https://sifiratik.gov.tr, erişim tarihi: 10.3.2024
• Dijitalde Ayak İzini Azalt, Dünyayı Kurtarmak için Bir Adım Daha At! https://dijitaltemizlik.habitatdernegi.org/ erişim tarihi: 10.3.2024
• Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği, Resmi Gazete, Sayı: 6.06.2015-29378
• Atık Yağların Yönetimi Yönetmeliği, Resmi Gazete 21.12.2019, Sayı: 30985