Yok(sul)luğun Kıskacında Bir Öykü: Nevzat Üstün’ün “Akrep Üretim Çiftliği” Üzerine

Yıl 2022, , 75 - 87, 30.06.2022

Funda Bulut

https://doi.org/10.37999/udekad.1083587

Öz

Toplumsal problemlerin bazılarının hem kaynağı hem de sonucu olan yoksulluk, tarihten günümüze gündemden -çoğu zaman- düşmeyen; iktisadi, sosyal, siyasi ve kültürel zemine dayalı evrensel bir olgudur. Yoksulluğun edebiyatla görünür kılınabileceği düşüncesinden yola çıkan birçok yazar ve şair, bu evrensel meseleye farklı bakış açılarıyla dikkat çekmek ister. Türk edebiyatında ciddi bir köy edebiyatı külliyatıyla ön plana çıkan yoksulluk, literatürde çok fazla inceleme alanı bulmamış bir konudur.
Eserlerinde yer alan temler ve yaklaşımların yanı sıra siyasi fikirleri sebebiyle de toplumcu gerçekçi yazar değerlendirilmesi yapılan Nevzat Üstün, 1960 sonrası Türk öykücülüğünde yer alan isimler arasındadır. Köşe yazılarında, işsizlik, göç kadın ve çocuk hakları… gibi birçok sorunu gündeme getiren Nevzat Üstün, açlık/ yoksulluk temasını da şiir ve öykülerine taşır. Öykülerinde insanı, yaşam koşullarıyla birlikte kimi zaman eleştirel kimi zaman gözlemci bir tutumla işleyen Üstün, sadece kendi ülkesinin sorunlarına değil; dünya milletlerinin sorunlarına büyük bir özenle ve ciddiyetle yaklaşır. Bu çalışmada Nevzat Üstün’ün yoksulluğu merkeze alarak geçim sıkıntısı içindeki halkın yaşamını anlattığı “Akrep Üretim Çiftliği” adlı öyküsü değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Öykü, Nevzat Üstün, Akrep Üretim Çiftliği, yoksulluk

A Story in the Grip of Poverty: On Nevzat Üstün's "Akrep Uretim Ciftligi"

Öz

Poverty, which is both the source and the result of some of the social problems, has not fallen from the agenda from the past to the present; It is a universal phenomenon based on economic, social, political and cultural grounds. Starting from the idea that poverty can be made visible through literature, many writers and poets want to draw attention to this universal issue from different perspectives. Poverty, which has emerged with a serious corpus of village literature in Turkish literature, is a subject that has not found much field of study in the literature.
Nevzat Üstün, who has been evaluated as a socialist realist writer due to his political ideas as well as the themes and approaches in his works, is among the names in Turkish storytelling after 1960. Nevzat Üstün brings up many issues such as unemployment, migration, women's and children's rights in his columns, and carries the hunger/poverty theme to his poems and stories with a critical eye. In his stories, the Superior, who works with a critical and sometimes observant attitude along with his living conditions, approaches not only the problems of his own country, but also the problems of the nations of the world with great care and seriousness. In this study, Nevzat Üstün's story "Akrep Üretim Çiftliği" which he tells the life of the people who are in poverty, will be evaluated.

Anahtar Kelimeler

story, Nevzat Üstün, Akrep Üretim Çiftliği, poverty

Kaynakça

• Alyemiş, Huriye (2018). “1923- 1960 Yılları Arasında Türk Romanında Yoksulluk”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kocaeli.
• Gündüz, Osman (2016). “Çağdaş Türk Romanının Sorunları ve Romanda Yeni Açılımlar”. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(2), 784-800.
• Lukács, Györg (2013). Çağdaş Gerçekçiliğin Anlamı. Çev. Cevat Çapan. İstanbul: Sözcükler Yayınları.
• Lunn, Eugene (2011). Marksizm ve Modernizm. Lukacs, Brecht, Benjamin ve Adorno Üzerine Tarihsel Bir İnceleme. çev Yavuz Alogan. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Moran, Berna (2005). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Önertoy, Olcay (1984). Cumhuriyet Dönemi Türk Roman ve Öyküsü. Türkiye İş Bankası Ankara: Kültür Yayınları.
• Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi (2001). Nevzat Üstün. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Türkeş, A. Ömer (2001). “Romanın ‘Zenginleşen’ Dünyası”. Toplum ve Bilim, 89, 132-160.
• Üstün, Nevzat (2008). Türk Öykücülüğü Özel Sayısı. Ankara: TDK Yayınları.
• Üstün, Nevzat (2009). Ak Yeşil Kavak Ağaçları. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları.
• Üstün, Nevzat (1968). Akrep Üretim Çiftliği. İstanbul: Varlık Yayınları.
• Üstün, Nevzat (1975). Alamanya Beyleri ile Portekiz’in Bahçeleri. İstanbul: Çağdaş Yayınları.
• Üstün, Nevzat (1964). Yaşama Duvarı. İstanbul: Ataç Kitabevi.
• Üstün, Nevzat (1964).Üçüncü Bir Dünya. İstanbul: Ataç Kitabevi.
• Üstün, Nevzat (1961). “Şerlerin En Kötüsü Ehveni Şerdir”. Tanin Gazetesi, 18.11.1961, S.2.
• Üstün, Nevzat (1961a). “Yazarlığın Güç Yanı”. Tanin Gazetesi, 11.09.1961, S.2.
• Üstün, Nevzat (1963). “Açlık”. Vatan Gazetesi, 27.03.1963, S.2.
• Üstün, Nevzat (1969). Türkiye’deki Amerika. İstanbul: Var Yayınları.
• Wilde, Oscar (2013). Sosyalizm ve İnsan Ruhu. çev. Fuat Sevimay. İstanbul: Aylakadam Yayınları.